De Formule 1 begint aan een nieuw, lang seizoen – met twee Nederlandse coureurs

Ruim drie keer de wereld rond. Om het langste Formule 1-seizoen ooit te voltooien, moeten coureurs, teams en volgers van de sport hemelsbreed 132.161 kilometer afleggen – trips naar huis tussen de wedstrijden door nog niet eens meegerekend. Het 23 races tellende programma voert eind augustus opnieuw langs Zandvoort, en later ook voor het eerst langs de casino’s van Las Vegas.

Maar de F1-jaargang 2023 begint zondag in Bahrein, waar de teams vorige week al hun nieuwe auto’s testten. Een vooruitblik.

Red Bull staat er goed voor

Zo zenuwslopend als de strijd was die Max Verstappen in 2021 moest leveren voor zijn eerste wereldtitel, zo saai was de manier waarop hij vorig jaar voor de tweede keer kampioen werd. Verstappen won vijftien grands prix, de titel was vier races voor het einde binnen. Het ziet ernaar uit dat zijn kansen dit jaar minstens even goed zijn.

Verstappens nieuwe Red Bull RB19 is een doorontwikkeling van de auto van 2022. Toen moesten alle teams vanwege een grondig herzien technisch reglement met een compleet nieuw ontwerp komen – iets waar Red Bull met de RB18 het beste in slaagde. Op het winnende concept van die auto borduurt het team nu voort.

De RB19 verschilt dus niet spectaculair van zijn voorganger, maar op het circuit is de wagen wel degelijk een stap vooruit. Waar de RB18 aanvankelijk flink te zwaar was, waardoor de auto zich maar moeilijk de bochten liet insleuren op hoge snelheid, lag de RB19 tijdens de tests direct heel goed op de weg. Volgens journalisten van autosportsite The Race, die in Bahrein langs de baan stonden, zag de Red Bull eruit alsof hij „op rails” liep. De auto slipte en gleed niet als Verstappen een bocht instuurde, maar deed exact deed wat hij ervan vroeg. „Deze wagen ziet er nog beter uit dan zijn voorganger”, aldus de verslaggevers. Kenners en concurrenten: iedereen bestempelt Red Bull en Verstappen als topfavorieten.

Qua rondetijd eindigde Verstappen de testdagen ergens in de middenmoot – zijn teamgenoot Sergio Pérez was het snelst – maar dat zegt allemaal weinig. Alle teams werkten hun eigen testprogramma af, waarbij rondetijden van secundair belang waren. Verstappen gebruikte bijvoorbeeld niet de zachtste, snelste banden.

Afgaande op de tests lijkt Ferrari wederom Verstappens voornaamste concurrent. Gevolgd door Mercedes, dat wisselvallig voor de dag kwam.

Mogelijk voegt zich nog een vierde team bij het gevecht in de voorhoede: Aston Martin. De nieuwe auto, de groene AMR23, bleek tijdens de testdagen een uitstekende wegligging te hebben. Bovendien trok nieuwe aanwinst Fernando Alonso, de 41-jarige tweevoudig wereldkampioen, de aandacht met een ijzersterke long run, waarin hij uitprobeerde hoe de auto zich hield over een volledige race-afstand. De rondetijden waren snel maar ook zeer constant, een teken dat de AMR23 weinig last heeft van bandenslijtage. Lewis Hamilton, Verstappen en Pérez zeiden in aanloop naar het raceweekend in Bahrein te verwachten dat Aston Martin vooraan kan meedoen.

De Formule 1 is een mini-zonnestelsel met als ster: Max Verstappen (oktober 2022)

Vrijdag zagen de voortekenen er opnieuw goed uit voor het Britse team. Tijdens de vrije trainingen reed Alonso de snelste tijd van iedereen, 0,17 seconde vóór het Red Bull-duo (Verstappen tweede, Pérez derde). Ferrari-ster Charles Leclerc was vierde, terwijl de Mercedessen van Hamilton en George Russell niet verder kwamen dan de achtste en de dertiende tijd.

Maar ook de rondetijden tijdens de trainingen zeggen lang niet alles. Pas tijdens de kwalificatie op zaterdagmiddag, als iedereen met weinig benzine en een maximaal opgeschroefde motor rijdt, zal de rangorde écht duidelijk worden. Eventjes althans, want de teams blijven hun auto’s doorontwikkelen.

Red Bull heeft daarbij een handicap. Het team mag minder vaak gebruikmaken van de windtunnel en computersimulaties om nieuwe onderdelen te ontwerpen. Het heeft ontwikkeltijd moeten inleveren omdat het vorig jaar constructeurskampioen werd en omdat het in 2021 meer geld heeft uitgegeven dan toegestaan. Red Bull is gedwongen extra goed na te denken over welke richting het op wil met zijn ontwerp; een verkeerde afslag in het ontwikkelproces is niet zomaar meer recht te zetten.

Verbod op politieke statements

Eén extra alinea in het sportief reglement van autosportkoepel FIA, meer was er niet nodig om begin dit jaar een hoop onvrede te veroorzaken in de wereld van Formule 1. Het „doen van politieke, religieuze en persoonlijke uitlatingen die in strijd zijn met neutraliteit” is voortaan verboden.

Dat betekent nogal wat in een sport waar politieke statements de afgelopen jaren overal waren. De eind 2022 gestopte Sebastian Vettel maakte zich bijvoorbeeld hard voor klimaat, milieu en lhbti-rechten. Ook zevenvoudig wereldkampioen Hamilton ontpopte zich tot een activist. Hij verscheen in 2020 op het erepodium met een T-shirt dat opriep tot vervolging van politieagenten die in de VS een zwarte vrouw hadden doodgeschoten. Ook versierde hij zijn helm met regenboogkleuren.

Dat mag nu niet meer. Uitspraken over discriminatie tegen etnische groepen, een Oekraïense vlag op een racehelm, kritiek op het plaatselijke regime: zomaar wat zaken die de FIA tijdens de raceweekends niet meer wil zien. Tenzij coureurs minstens vier weken van tevoren om een eenmalige ontheffing vragen. De Formule 1 is nu eenmaal onderdeel van „een wereldwijde gemeenschap waarin verschillende meningen, leefwijzen en waarden voorkomen”, aldus de FIA. „Om respect voor deze diversiteit te waarborgen, is het van fundamenteel belang dat de autosport neutraal blijft.”

Coureurs reageerden sceptisch. Max Verstappen, die zelf nooit politiek getinte uitspraken doet, was nog relatief mild. „Ik ben normaal niet zo uitgesproken, maar ik denk niet dat deze regel nodig is. Je zorgt ervoor dat mensen zich niet kunnen uitspreken, en dat zou wel moeten.” Anderen waren feller. Zoals Hamilton, die halverwege februari tegen Sky Sports zei dat niemand hem ooit van zijn statements kon weerhouden. „Ik blijf mezelf en blijf vechten voor dingen waar ik gepassioneerd over ben.”

De FIA botst ook op andere vlakken met de Formule 1 (geen eigendom van de FIA, wel racend onder FIA-regels) en zijn deelnemers. Zo was er de afgelopen maanden onrust rondom de mogelijke komst van een nieuw, elfde team. Het Amerikaanse Andretti Autosport wil graag de Formule 1 in. Tot onvrede van de meeste huidige teams, die de inkomsten uit tv-rechten niet met meer deelnemers willen delen en vrezen voor hun marktwaarde. FIA-voorzitter Mohammed ben Sulayem zei in januari niets te begrijpen van al die tegenstand en opende een paar weken later een formele inschrijvingsprocedure voor nieuwe teams. De uitkomst daarvan laat nog wel even op zich wachten, maar verdere politieke strijd lijkt gegarandeerd.

Voor het zover is, zal al duidelijk zijn hoe heet de soep gegeten wordt rondom dat andere twistpunt, de ban op politieke uitingen. De regels zijn ambigu over een mogelijke straf, die officieel kan variëren van een waarschuwing tot uitsluiting voor het kampioenschap.

Rijke supersterren als Hamilton zullen van een reprimande of boete niet onder de indruk zijn. Om politieke statements uit te bannen, zouden waarschijnlijk alleen maatregelen als gridstraffen of strafseconden effectief zijn. De vraag is of de FIA het aandurft om zulke vergaande sportieve sancties op te leggen voor een niet-sportief vergrijp. Vrijdag zette Hamilton gewoon weer zijn regenbooghelm op tijdens de vrije trainingen. Vanuit de FIA kwam nog geen reactie.

Lees ook dit profiel (oktober 2022) Nyck de Vries is gekomen waar hij naar eigen zeggen thuishoort: de Formule 1

Nieuwkomer Nyck de Vries

Voor een Formule 1-debutant is hij eigenlijk al stokoud. Nyck de Vries is 28 jaar als hij zondag voor AlphaTauri aan zijn eerste volledige seizoen begint. Voor het eerst sinds 2006 staan er daarmee twee Nederlanders aan de start.

Een échte debutant is De Vries niet, al ziet de Formule 1 hem officieel wel zo. Vorig jaar reed hij één race, in Italië voor Williams. En wat voor een race: met een indrukwekkend optreden – een negende plaats en twee WK-punten voor het achterhoedeteam – deed hij op slag de F1-kansen herleven die voor hem al een poosje voorbij leken.

Aan zijn prijzenkast lag dat niet. De Vries werd twee keer wereldkampioen karten, en hij won in 2019 het Formule 2-kampioenschap. De schaarse F1-stoeltjes gingen echter naar supertalenten als Lando Norris, George Russell en Charles Leclerc, die net wat meer indruk maakten omdat ze minder tijd nodig hadden om te pieken in de Formule 2. De Vries ging voor Mercedes in de elektrische Formule E rijden, waar hij in 2021 wereldkampioen werd.

Dankzij Mercedes neemt hij dit jaar al redelijk wat F1-ervaring mee. Hij mocht vorig jaar nagenoeg elk raceweekend meekijken in de pitbox. Ook kwam hij twee keer tijdens vrije trainingen in actie voor het Duitse team – en daarnaast nog voor Aston Martin en Williams, die met Mercedes-motoren rijden. De Formule 1 voelt voor hem al „als thuis”, zei De Vries na de tests, waarin hij liefst 246 ronden aflegde. Alleen Alonso reed er meer.

Of De Vries dit jaar elke race voor de punten kan gaan, is de vraag. AlphaTauri eindigde vorig jaar als negende bij de constructeurs. Tijdens de tweede training op vrijdag eindigde De Vries als negentiende. Aan de andere kant zitten de teams in het middenveld dicht bij elkaar, zei De Vries donderdag bij de FIA-persconferentie. „Het is moeilijk om te zeggen waar we precies staan. Ik heb er vertrouwen in dat we competitief zijn, maar we zullen zien.”