Australië gaat YouTube toevoegen aan de lijst met sociale media die verboden zijn voor tieners onder de zestien. Dit heeft de Australische regering woensdag bekendgemaakt. Daarmee draait die een eerder besluit terug om het platform vrij te stellen van het verbod.
Het besluit komt nadat de Australische internettoezichthouder vorige maand de regering had opgeroepen om de uitzondering voor YouTube ongedaan te maken. De toezichthouder verwees daarbij naar een onderzoek dat suggereerde dat 37 procent van de minderjarigen een melding deed van schadelijke content op de site, het slechtste resultaat van alle sociale media. Volgens YouTube wordt het platform door driekwart van de Australiërs tussen de dertien en vijftien jaar gebruikt.
Verantwoordelijkheid
„Ik maak er een einde aan”, lichtte de Australische premier Anthony Albanese het besluit toe om het verbod uit te breiden. Hij benadrukte dat Australische kinderen negatief worden beïnvloed door online platforms en herinnerde sociale media aan hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. „Ik wil dat Australische ouders weten dat we achter hen staan.” Het verbod gaat op 10 december in.
Alphabet, het moederbedrijf van YouTube, vindt dat het platform niet als een sociaal medium geclassificeerd zou moeten worden, omdat de hoofdactiviteit het hosten van video’s is. „Ons standpunt blijft duidelijk: YouTube is een platform voor het delen van video’s met een bibliotheek vol gratis, hoogwaardige content, die steeds vaker op tv wordt bekeken. Het is geen sociaal medium”, mailde een woordvoerder van het bedrijf aan persbureau Reuters.
Australië was vorig jaar het eerste land ter wereld dat het gebruik van sociale media voor kinderen tot zestien jaar verbood. Veel Australische ouders maken zich zorgen om het socialemediagebruik van hun kinderen. Er is groeiend bewijs voor de negatieve gevolgen voor hun mentale welzijn. De wet vereist dat socialemediaplatforms „redelijke stappen” nemen om Australiërs jonger dan zestien jaar te weren. Anders riskeren ze een boete die kan oplopen tot omgerekend maximaal 28 miljoen euro.
Een blonde vrouw verschijnt in beeld, zó dichtbij dat het lijkt alsof ze tegenover je zit. Ze draagt een witte doktersjas en een grote bril waarin het zachte studiolicht weerkaatst. De verpleegkundige buigt naar voren tot haar gezicht het volledige scherm vult. Met een welwillende glimlach fluistert ze in het Engels: „Hello sweetheart.”
De woorden zijn langgerekt en fluisterzacht, waarbij je haar lippen licht hoort meebewegen. Ze kijkt recht in de camera – haar blik zacht en zorgzaam, bijna moederlijk. „What’s your name?” fluistert ze rustig. Daarna begint ze te schrijven, alsof ze zojuist een antwoord heeft gekregen. Het gekras van de balpen op papier klinkt helder en verrassend dichtbij. Terwijl ze doet alsof ze de kijker onderzoekt, blijft haar stem laag en rustig. Alles verloopt traag. Elk gefluister, elk geluidje lijkt bedoeld om rust te geven.
Deze video van een halfuur is al bijna vijf miljoen keer bekeken op YouTube. En het is slechts één voorbeeld uit een enorme stroom aan ASMR-video’s. ASMR staat voor autonomous sensory meridian response – een term bedacht in 2010 door Jennifer Allen, een Amerikaanse expert in cybersecurity. Ze koos bewust voor een wetenschappelijk klinkende naam, zodat mensen zich minder bezwaard zouden voelen om over het fenomeen te praten.
https://www.youtube.com/watch?v=USFvALz-mR4&t=27s
In de video’s creëren de ASMR-makers – bekend als ‘ASMRtists’– allerlei zachte geluiden door te fluisteren, eten, tikken of krassen over oppervlakken. Sommige video’s zijn opgebouwd als uitgebreide rollenspellen, met de maker in de rol van bijvoorbeeld een verpleegkundige of een sprookjesfiguur zoals een fee. Andere makers kiezen voor een lossere aanpak en filmen zichzelf terwijl ze net gekochte make-up uitpakken of de was opvouwen. Alledaagse handelingen, maar dan zó vastgelegd dat elk subtiel geluid hoorbaar wordt. Waarom kijken miljoenen mensen naar zulke video’s?
Tintelend gevoel
De aantrekkingskracht zit hem in het gevoel dat de video’s bij sommige mensen oproepen: een aangename tinteling die meestal begint op de hoofdhuid en zich langs de nek naar beneden verspreidt. Het is te vergelijken met het gevoel van een hoofdmassagetool met zachte metalen pootjes die je hoofdhuid voorzichtig masseren. De ervaring wordt vaak omschreven als diep ontspannend waarbij je in een lichte, bijna meditatieve toestand terechtkomt.
Wetenschappers vergeleken ASMR met verwante fenomenen zoals frisson – de rillingen of kippenvel die mensen kunnen krijgen bij emotionele muziek – en synesthesie, waarbij zintuiglijke prikkels elkaar kruisen, zoals kleuren ‘zien’ bij klanken. Net als bij frisson gaat ASMR gepaard met een fysieke sensatie als reactie op een subjectieve beleving. Toch zijn er duidelijke verschillen: frisson treedt meestal op tijdens een plotseling, intens muzikaal moment, terwijl ASMR juist ontstaat in een context van herhaling, rust en zachte prikkels. En hoewel beide fenomenen gepaard gaan met ontspanning, is de sensatie bij ASMR doorgaans langduriger en kalmer van aard. Onderzoekers beschouwen ASMR als een unieke, nog weinig begrepen zintuiglijke ervaring, die elementen deelt met andere bekende fenomenen maar op zichzelf staat.
Kijkers van ASMR-video’s zeggen naast het tintelende gevoel ook andere voordelen te ervaren. Zo geven ze aan dat het hen helpt sneller in slaap te vallen en zich minder gestresst of eenzaam te voelen. Sommigen gebruiken het zelfs als een vorm van zelfzorg bij ernstiger klachten zoals depressie of angststoornissen. Om beter te begrijpen hoe mensen ASMR beleven en waarvoor ze het inzetten, stelde de Amerikaanse farmaciewetenschapper Richard Craig een online enquête op, waaraan nu 30.000 mensen hebben deelgenomen. Uit de voorlopige, nog niet gepubliceerde resultaten blijkt dat de helft van de mensen met een angst- of paniekstoornis zegt baat te hebben bij ASMR. Bij mensen met een depressie ligt dat percentage iets boven de 30.
Een ASMR-video waarbij kleurrijk kinetisch zand in close-up wordt vastgelegd. Het snijden van het zand met een mes zorgt voor rustgevende geluiden die typisch zijn voor de ASMR-ervaring.
Video Getty Images
ASMRtist Isabel Meijering maakt sinds 2016 ASMR-video’s en krijgt geregeld berichten van kijkers die zeggen dat haar video’s hen helpen omgaan met psychische klachten. Zij is de blonde vrouw die in de eerder beschreven video de verpleegkundige speelt. Op haar eigen kanaal zijn vooral de video’s waarin persoonlijke aandacht centraal staat populair. „Die neem ik op in close-up – dan krijg je echt het gevoel dat je niet alleen bent en veilig”, legt ze uit. „Ik denk dat mijn kanaal alleen werkt omdat mensen behoefte hebben aan een vertrouwenspersoon. We worden steeds geïsoleerder in onze maatschappij, waardoor mensen eigenlijk zorgeloos even wat aandacht zoeken.”
Onderzoekers vermoeden dat mensen de ASMR-tintelingen voor het eerst ervaren in echte, fysieke situaties als ze zachte, persoonlijke aandacht krijgen. De Britse psycholoog Giulia Poerio was een van de eerste wetenschappers die zich in het fenomeen verdiepten. In 2013 stuitte ze online op ASMR-video’s. Terwijl ze keek, voelde ze een sensatie die ze onmiddellijk herkende uit haar kindertijd: de tintelingen. „Ik dacht: oh mijn god, het ligt niet alleen aan mij – dit is echt een ding”, zegt ze. Het gevoel deed haar denken aan kalmerende aanrakingen die haar als kind geruststelden.
Als je nog nooit die tintelingen hebt gevoeld – of het nu door video’s is of in het echt – ben je niet de enige. In ASMR-onderzoek zou je dan waarschijnlijk worden gerekend tot de ‘non-respondenten’. De ruwe schatting in studies is dat slechts zo’n 20 procent van de mensen daadwerkelijk reageert op ASMR-video’s met het kenmerkende tintelende, ontspannende gevoel.
Niet elke trigger werkt voor iedereen
Toch moet dat cijfer met enige terughoudendheid worden bekeken. Er bestaat namelijk geen gestandaardiseerde methode waarmee onderzoekers bepalen wie ‘ASMR-respondent’ is. In de meeste studies moeten deelnemers zelf aangeven of ze de tintelingen ervaren. Een aanpak die gevoelig voor ruis is. Sommigen verwarren ASMR mogelijk met vergelijkbare sensaties, zoals muzikale rillingen, en schatten hun gevoeligheid daardoor te hoog in. Anderen geven juist aan niets te voelen, terwijl ze misschien simpelweg nog niet de juiste trigger zijn tegengekomen. Het feit dat we niet eens precies weten hoeveel mensen ASMR daadwerkelijk ervaren, laat zien hoe beperkt het begrip van het fenomeen nog is.
Desondanks heeft ook de reclamewereld de kracht en populariteit van ASMR ontdekt. Grote merken als IKEA, Apple en Audi experimenteerden de afgelopen jaren met dit bijzondere type advertenties. Audi bracht in 2023 een reclame uit waar een hand te zien is die langzaam en ritmisch op verschillende onderdelen van een nieuw auto tikt en streelt en zo klassieke ASMR-geluiden creëert.
https://youtu.be/njTAITHZRxA
De Australische marketingwetenschapper Justin Cohen onderzocht samen met collega’s wat ASMR-advertenties doen met de houding van consumenten tegenover merken. Uit zijn onderzoek blijkt dat mensen die gevoelig zijn voor ASMR emotioneel kunnen reageren op zulke reclames. Dat leidt vaak tot een positievere houding ten opzichte van het merk. „Maar ASMR lijkt riskant als je een groot publiek wilt bereiken”, zegt hij. „Het verwart veel mensen – sommigen begrijpen niet wat ze zien en er zijn zelfs kijkers die het ronduit onprettig vinden.”
De reden daarvoor is dat niet elke ASMR-trigger voor iedereen ontspannend werkt. „Er zijn bijvoorbeeld mensen die fluisteren verschrikkelijk vinden, maar wel houden van tikgeluidjes of andere zachte geluiden zonder fluisteren”, zegt ASMRtist Meijering. Verder kunnen herhalende geluiden zoals kauwen of snuiven bij sommige mensen sterke irritatie oproepen – een aandoening die misofonie heet. Omdat zulke geluiden regelmatig voorkomen in ASMR-video’s, kunnen die voor mensen met misofonie juist overweldigend of zelfs ondraaglijk zijn. Op het eerste gezicht zou je denken dat ASMR en misofonie elkaar dus uitsluiten. Toch blijkt uit onderzoek dat de twee verrassend vaak samengaan. Zo kunnen mondgeluiden in een ASMR-video voor iemand ontspannend zijn, terwijl diezelfde geluiden in het echte leven juist een negatieve of zelfs misofonische reactie oproepen.
Wetenschappers proberen de anekdotische ervaringsberichten rond de effecten van ASMR wetenschappelijk te onderbouwen. Het doel is uiteindelijk in kaart te brengen of ASMR toepasbaar is binnen de geneeskunde of psychologie, bijvoorbeeld om slaapproblemen of eenzaamheid te verlichten.
Slaapwetenschapper Christoph Nissen acht de inzet van ASMR binnen op bewijs gebaseerde therapieën voorlopig nog niet realistisch. Hij is hoofdarts op de afdeling psychiatrie en psychotherapie van het universitair ziekenhuis in het Zwitserse Bern en heeft zelf geen onderzoek naar ASMR gedaan. „Onder wetenschappers bestaat bij nieuwe ontwikkelingen vaak de neiging om het potentieel enigszins te overschatten”, zegt hij. „Tot nu toe hebben we vooral anekdotische ervaringsberichten en dat is het laagste niveau van bewijs dat we in de wetenschap kennen.” Volgens Nissen zijn serieuze conclusies over het therapeutisch potentieel pas mogelijk als er grootschalige studies worden uitgevoerd met degelijke controlegroepen, die bovendien gerepliceerd zijn.
Uit een van de eerste studies naar het fenomeen, uitgevoerd door Britse psychologen Emma Barratt en Nick Davis in 2015, bleek dat ASMR in elk geval gerelateerd kan zijn aan een kortdurende verbetering van de stemming. In 2018 deed Giulia Poerio een vervolgstudie, waarin meer dan duizend deelnemers ofwel ASMR-video’s, ofwel non-ASMR-videofragmenten te zien kregen. Na afloop beoordeelden ze hun gemoedstoestand op een schaal van één tot zeven: voelden ze zich meer of minder angstig, enthousiast of neerslachtig? Uit de resultaten bleek dat mensen die ASMR ervaren zich na het kijken rustiger en enthousiaster voelden, en tegelijk minder verdrietig en gestresst.
Naar de langetermijneffecten van ASMR is tot nu toe weinig onderzoek gedaan. Wel wordt er anekdotisch gemeld dat het tintelende gevoel na herhaalde blootstelling aan dezelfde triggers afneemt of zelfs verdwijnt. Dat staat bekend als ASMR-immuniteit.
Een voorbeeld van een ASMR-video waarbij de handen door een bak hydrogelballetjes bewegen. Het indrukken en verschuiven van de kleurrijke balletjes creëert rustgevende geluiden, van subtiel geknetter tot zacht gespetter, wat het een populaire trigger maakt in ASMR-video’s.
Video Getty Images
Naast de invloed van ASMR op de mentale gezondheid zijn er kleinschalige hersenonderzoeken gedaan om te bepalen of specifieke hersengebieden actiever worden tijdens ASMR. In 2018 liet het eerste onderzoek naar hersenactiviteit zien dat de gebieden die geactiveerd worden bij het kijken naar ASMR-video’s dezelfde zijn als de regio’s die actief zijn wanneer iemand positieve, persoonlijke aandacht ontvangt van een vriendelijk en zorgzaam persoon. Latere studies hebben deze bevindingen bevestigd.
Ook metingen van hersenactiviteit via elektroden zijn uitgevoerd en wijzen erop dat de hersenen tijdens ASMR in een gemengde staat van ontspanning en prikkeling verkeren. Toch is in geen van deze studies onderzocht welke hersenstoffen precies betrokken zijn bij de ASMR-ervaring. Onderzoekers zoals Richard Craig vermoeden dat het hormoon oxytocine – bekend als het ‘knuffel-’ of ‘vertrouwenshormoon’ – hierin een sleutelrol zou kunnen spelen. Maar dat is tot op heden nog niet wetenschappelijk aangetoond.
Tijdens ASMR verkeren hersenen in een staat van ontspanning én prikkeling
Verder bleek uit verschillende studies dat hartslag en bloeddruk van ASMR-respondenten tijdens het kijken naar ASMR-video’s dalen.
Dat het begrip van ASMR nauwelijks vooruitgaat, ligt niet alleen aan de kwaliteit of opzet van het huidige onderzoek. Wetenschappers die zich met ASMR bezighouden stellen dat er simpelweg te weinig studies worden uitgevoerd. Giulia Poerio vertelt dat ze voor haar ASMR-studies nooit subsidie heeft ontvangen. Volgens haar hangt dat onder meer samen met het beeld dat mensen van ASMR hebben. „Veel mensen – ook wetenschappers – zien ASMR als een vreemd internetfenomeen”, zegt ze. „En natuurlijk is het een internetfenomeen, maar het is óók een oprechte emotionele ervaring.”
Ze denkt dat ook de populaire bijnaam ‘brain orgasm’ bijdraagt aan het hardnekkige misverstand dat ASMR iets seksueels zou zijn. „Als je seksueel opgewonden raakt van ASMR-video’s, dan ervaar je geen ASMR”, benadrukt ze. „Dan ervaar je seksuele opwinding.” ASMRtist Isabel Meijering krijgt af en toe seksuele reacties, maar benadrukt dat die van een kleine minderheid van haar kijkers komen. Volgens haar moeten we ASMR bekijken zoals we ook naar films kijken: het feit dat er erotische films bestaan, betekent niet dat we het hele medium veroordelen.
Er is nog veel meer onderzoek nodig voordat psychologen ASMR serieus kunnen aanbevelen als behandeling voor klachten als depressie of slapeloosheid. „Maar als het voor je werkt – geweldig, blijf het vooral gebruiken”, zegt Poerio. „Ik raad ASMR in mijn persoonlijke omgeving aan iedereen aan. Maar er is een groot verschil tussen dat zeggen als individu en dat zeggen als slaaponderzoeker.” En als slaaponderzoeker, voegt ze toe, kan ze het voorlopig nog niet aanbevelen.
Misschien schuilt de aantrekkingskracht van ASMR uiteindelijk niet in een wetenschappelijke verklaring, maar in het vermogen om sommige mensen even helemaal tot rust te brengen.
In Meijerings video krast een balpen zacht over papier, de verpleegkundige noteert zwijgend haar bevindingen. Daarna verlaat ze geruisloos het beeld – en laat miljoenen kijkers kalm en ontspannen achter.
NRC Vandaag is met vakantie, maar we zijn niet helemaal weg. Deze week hoor je de zomerselectie: vijf van onze beste afleveringen van afgelopen jaar. Deze aflevering kwam eerder uit op 12 mei.
De koffieautomaat in de supermarkt verdwijnt, boodschappen gaan via de zelfscankassa en buren zitten verborgen achter een tuinhek van twee meter. Verslaggever Freek Schravesande ziet door heel Nederland dat we de ander niet meer ontmoeten. Terwijl een gesprekje over niks die gepolariseerde maatschappij juist weer bij elkaar kan brengen.
Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected].
Groot feest op de Korenmarkt in Arnhem. Supporters omhelzen elkaar, zingen clubliederen en steken fakkels de lucht in. Het is zaterdagavond 3 augustus 2024, een kleine week voor de eerste competitiewedstrijd tegen Telstar.
Na een zomer vol onzekerheid, particuliere steuninitiatieven en haastig in elkaar geschroefde reddingsplannen heeft Vitesse de beroepscommissie van de KNVB op de valreep overtuigd: het besluit de proflicentie in te trekken, wordt ongedaan gemaakt. De club is gered, uit handen van Russische oligarchen én een Amerikaanse investeerder op wie ze nooit werkelijk grip kreeg. Dat Vitesse voor het eerst in 35 jaar is gedegradeerd, is bijzaak voor supporters. Ze kijken uit naar een nieuw seizoen, een nieuw Vitesse.
Nu, een klein jaar en talloze tamelijk onnavolgbare plotwendingen later, resten desillusie, verwarring en ongeloof. Eerder deze maand verloor Vitesse zijn proflicentie opnieuw, donderdagavond oordeelde de beroepscommissie in harde bewoordingen dat die beslissing niet wordt teruggedraaid. Definitief dit keer, zo lijkt het.
Vitesse wordt een „meerjarig patroon van misleiding, omzeiling en ondermijning van het licentiesysteem” verweten. Dat begon feitelijk al in 2010, toen Vitesse de eerste Nederlandse club werd die in buitenlandse handen kwam. De Georgische zakenman Merab Jordania kocht Vitesse destijds van de lokale ondernemer Maasbert Schouten en stelde supporters binnen drie jaar een landskampioenschap in het vooruitzicht.
Wat hij er niet bij vertelde, is dat de miljoeneninvesteringen die daarvoor nodig waren via geheime financiële constructies afkomstig waren van Roman Abramovitsj, de Russische oligarch en toenmalig Chelsea-eigenaar, die nauwe banden onderhoudt met het Kremlin. Abramovitsj bleef op de achtergrond jarenlang heimelijk de financier van Vitesse, ook nadat Jordania zijn aandelen had verkocht aan de Rus Alexander Tsjigirinski. Die deed de club op zijn beurt in 2018 weer van de hand aan de Valeriy Oyf, eveneens Rus en ook een zakenman uit het netwerk van Abramovitsj.
Russische invasie
Kampioenschappen kwamen er niet (een keer won Vitesse de beker), wel bouwde de Arnhemse club in de jacht op sportief succes een schuld op van 150 miljoen euro bij zijn Russische eigenaar. Die werd een acuut probleem toen Rusland in 2022 Oekraïne binnenviel en Abramovitsj op westerse sanctielijsten belandde.
Het geld dat Oyf in Vitesse stak, zo bleek uit onderzoek van het Britse journalistieke onderzoeksplatform TBIJ en The Guardian in samenwerking met NRC, Trouw en Het Financieele Dagblad, was via trustbedrijfjes namelijk vrijwel volledig afkomstig van de miljardair die inmiddels noodgedwongen afstand had gedaan van zijn Chelsea-aandelen.
Met de Russische invasie van Oekraïne begon de ellende voor Vitesse. Oyf wilde wel van zijn aandelen af en zelfs zijn vordering op de club wegstrepen, alleen dat ging niet zomaar. Huisbank ING en het ministerie van Economische Zaken zochten eerst opheldering over het Russische geld dat jarenlang door de club was gestroomd, de accountant weigerde de jaarrekening goed te keuren en de licentiecommissie eiste duidelijkheid over de herkomst van het vermogen van Coley Parry, de Amerikaanse durfinvesteerder die plotseling in Arnhem was verschenen om de club over te nemen.
Maar transparantie, hoe vaak ook in woord beleden, konden of wilden de verschillende directeuren en interim-bestuurders van Vitesse niet afdwingen bij de geldschieters van de club. En dus sleepten de Russische dossiers zich voort en wees de licentiecommissie de overname door Parry na maandenlang onderzoek af, omdat ze naar eigen zeggen niet kon vaststellen hoe vermogend zijn investeringsmaatschappij (Common Group) was en waar de financiering precies vandaan kwam. Ondertussen had de Amerikaan een vordering van ruim 15 miljoen euro op Vitesse opgebouwd – leningen verstrekt om tekorten af te dekken – met de garantie dat die bij wanbetaling zou worden omgezet in aandelen.
Zo stevende Vitesse vorige zomer af op een faillissement. De KNVB trok de proflicentie in, nadat de club eerder al 18 punten in mindering had gekregen en daarmee was gedegradeerd. En Vitesse had niet de inkomsten om zijn schulden te voldoen, noch de gaten in de begroting te dichten.
Lees ook
Het is in Arnhem iedere dag ‘Vitesse Vrijdag’. ‘Ik zou niet weten wat ik moet doen als de club ophoudt te bestaan’
Dat de club toch overleefde, dankte ze onder meer aan de stichting Vitesse voor Altijd, die werd opgericht om met instemming van de licentiecommissie en in afwachting van een nieuwe eigenaar de aandelen tijdelijk over te nemen van Oyf en zo een einde te maken aan de Russische invloed. Maar vooral aan een clubje lokale ondernemers, dat bereid was voor miljoenen garant te staan om het tekort op de begroting te dekken.
Die garantstelling was cruciaal, want de beoogde redder van de club, de in Zwitserland gevestigde ondernemer Guus Franke, was nog niet goedgekeurd door de licentiecommissie. En Parry? Die had ondanks zijn miljoenenvordering geen enkele zeggenschap meer bij Vitesse, beloofde de club stellig. “We kunnen eindelijk weer gaan voetballen”, zei interim-directeur Edwin Reijntjes. “Wij worden langzaam weer een voetbalclub.”
Side letter
In de euforie van het moment gaat verloren dat de licentiecommissie dan al een waarschuwende toon aanslaat. Ze kondigt een “verscherpt onderzoek” aan naar Guus Franke, omdat Vitesse onvoldoende duidelijkheid heeft gegeven over “de volledige belangen van de beoogd aandeelhouder en de herkomst van zijn vermogen”. Nauwelijks vier maanden later is het broze vertrouwen dat was opgebouwd tussen Vitesse en de KNVB verdampt. De Telegraaf onthult dat Franke en Parry een geheime afspraak hebben gemaakt, vastgelegd in een side letter, die de Amerikaan via een zogeheten pandrecht op de aandelen mogelijk tóch invloed geeft binnen de club.
Vitesse-directeur Reijntjes zegt te zijn overvallen door het nieuws, Franke trekt zich terug. Maar de vertrouwensbreuk wordt in de maanden die volgen alleen maar groter. Eerst trekt Vitesse een procedure in die in de zomer is ingesteld bij de Ondernemingskamer, met als gevolg dat twee onafhankelijke commissarissen hun positie kwijtraken. Argument: te duur. Even later kondigt Vitesse onverwachts de komst van vijf nieuwe, buitenlandse eigenaren, van wie er een in de klas heeft gezeten bij Coley Parry.
De fanshop van Vitesse
Foto Dieuwertje Bravenboer
Het Duits-Amerikaans-Italiaanse gezelschap heeft de miljoenenvordering van Parry overgenomen en omgezet in aandelen, is het verhaal. Bovendien hebben ze afzonderlijk allemaal een belang dat kleiner is dan 25 procent, dus volgens de KNVB-reglementen hoeven ze niet onderworpen te worden aan een onderzoek van de licentiecommissie.
Slim bedacht misschien, maar de licentiecommissie neemt er geen genoegen mee. Integendeel, ze voelt zich geschoffeerd en belazerd na alles wat er gebeurd is. De beloftes van beterschap, helemaal als duidelijk wordt dat het vijftal en Parry geen volledige openheid willen geven over de financiële afspraken die zijn gemaakt met betrekking tot de openstaande schuld. „Na de stellige toezeggingen van Vitesse in de zomer van 2024, toen de club ook al de licentie kwijt dreigde te raken, is de club doorgegaan met het omzeilen en ontduiken van het licentiesysteem”, concludeert de licentiecommissie in mei van dit jaar.
Reijntjes is dan al weg, zoals ook de beoogde nieuwe eigenaren het in juni voor gezien houden. Een groepje regionale ondernemers (Sterkhouders Vitesse Arnhem) werpt zich op als redders van de club. Maar hoe een overname er precies uit moet zien, blijft onduidelijk. Bovendien gaat het voor de KNVB inmiddels al lang niet meer alleen om geld en het zoeken naar een werkbare oplossing, het vertrouwen moet hersteld. En dat lukt niet meer.
De beroepscommissie van de KNVB is zich bewust van de grote impact die het besluit heeft op „de belangen van supporters, werknemers, de regio en andere stakeholders van Vitesse”, schrijft ze donderdagavond. Maar deze maatregel is volgens de voetbalbond noodzakelijk om „de geloofwaardigheid van het licentiesysteem” te beschermen. Vitesse laat via zijn website weten „verslagen” te zijn door het nieuws.
Helemaal voorbij is het nog niet. Vitesse stapt vermoedelijk naar de civiele rechter om de straf aan te vechten, maar die toetst alleen of het proces zorgvuldig is verlopen, niet inhoudelijk. Levert die route niets op, dan raakt Arnhem zijn 133 jaar oude profclub kwijt.
