President Biden moet knoop doorhakken over olielicentie: breekt hij zijn ‘groene’ verkiezingsbelofte?

Met de invoering van zijn – in Europa veel bekritiseerde – Inflation Reduction Act gaf president Joe Biden het Amerikaanse klimaatbeleid vorig jaar een miljardenimpuls. Milieuactivisten vrezen nu echter dat zijn regering op het punt staat een belangrijke ‘groene’ verkiezingsbelofte te breken.

Tijdens de campagne van 2020 beloofde de Democraat dat de VS onder hem geen nieuwe olie- of gaslicenties zouden afgeven op federaal grondgebied. Deze maand moet blijken wat die belofte waard is, als Washington een besluit neemt over de exploitatie van het zogeheten Willow-project in Alaska.

In dit olieveld in het uiterste noorden van deze meest westelijke staat zou energiebedrijf ConocoPhillips tot 180.000 vaten per dag kunnen gaan oppompen. Dat is weliswaar slechts 1,5 procent van de huidige totale Amerikaanse olieproductie, maar voor Alaska zou dit het grootste nieuwe project in decennia zijn. Exploitatie ervan zou naar schatting 2.500 banen opleveren, waarvan 300 permanent. Een deel van de opbrengsten zal ook als belasting terugvloeien naar Alaska.

In de staat zelf leeft dan ook brede steun voor het project. Zowel Republikeinse als Democratische volksvertegenwoordigers uit Alaska pleiten ervoor ConocoPhillips groen licht te geven. Hetzelfde geldt voor de meeste vertegenwoordigers van de lokale Yup’ik-bevolking in het gebied – al bevinden zich onder deze inheemse Amerikanen ook enkele uitgesproken tegenstanders, meldde het Amerikaanse persbureau AP vorige maand na een rondgang.

Verzet van klimaatactivisten

Het politieke en maatschappelijke verzet tegen het Willow-project komt vooral van andere Democraten in Washington en van milieugroepen, die medestanders onder meer oproepen om het Witte Huis te bellen met kritiek op het project.

Klimaatactivisten menen dat de VS zich hiermee voor nog eens minstens dertig jaar afhankelijk maken van fossiele brandstoffen, terwijl klimaatverandering ertoe noopt versneld van die verslaving af te kicken. De regering-Biden heeft zich ten doel gesteld om in 2030 de helft minder CO₂ uit te stoten door van gas, olie en kolen over te stappen op ‘schone’ energiewinning uit bronnen als zon en wind.

Lees ook: Wat staat er allemaal in de Amerikaanse klimaatwet?

Biden wordt echter onder druk gezet door de Republikeinen, die hem vorig jaar hard aanvielen op de hoge benzineprijzen in de VS. Die waren vooral het gevolg van de oorlog in Oekraïne en het onstuimige economische herstel na het aflopen van de pandemie, maar werden door de oppositie direct in verband gebracht met Bidens pogingen de Amerikaanse energietransitie te versnellen.

Linkse politici en milieugroepen klagen juist dat de regering nog niet ver genoeg gaat. Om zijn klimaatmaatregelen door het Congres te krijgen, en na juridisch strijd met Republikeins bestuurde staten, moest Biden bijvoorbeeld zijn verzet tegen nieuwe boorlicenties op reeds aan bedrijven gegunde velden opgeven. In zijn eerste regeringsjaar 2021 steeg het aantal boorlicenties zelfs explosief: een gevolg van achterstanden die weggewerkt moesten worden uit de termijn van zijn voorganger Trump. In begrotingsjaar 2022 daalde het aantal nieuwe licenties scherp, maar activisten vinden dat het er nog steeds te veel zijn uitgegeven.

Salomonsoordeel

Binnen de federale overheid zou een richtingenstrijd woeden over het Willow-besluit, dat begin maart verwacht wordt. Het verantwoordelijke Bureau of Land Management (BLM) heeft al een positief advies uitgebracht over drie van de vijf door ConocoPhillips voorgestelde drilopties. Het ministerie van Binnenlandse Zaken, waaronder het BLM valt, sprak er echter weer zijn „aanzienlijke zorgen” over uit.

Voorstanders van het project zijn bang dat Biden uiteindelijk een soort salomonsoordeel zal vellen. Zo zei de Republikeinse senator Lisa Murkowski (Alaska) te vrezen dat Biden „zal proberen van twee walletjes te eten”. Dit door bijvoorbeeld wel een licentie te verstrekken, maar hier zulke strenge eisen aan te verbinden dat het niet rendabel wordt te beginnen met boren.