‘Hij heeft twee vrouwen – de eerste is zijn laptop, de tweede ben ik!’

Wladimir: „Wij zijn allebei dol op hiken in de bergen. Onze eerste date was een bergwandeling.” Bokan: „Daarom zeggen we altijd dat onze liefde in de bergen begonnen is.” Wladimir: „Zoals ze zeggen over Koerden: ze hebben maar één vriend, de bergen. Ik ben al sinds de middelbare school gefascineerd door de Koerden, waar ik toen ook een profielwerkstuk over geschreven heb. Ik spreek inmiddels ook twee Koerdische dialecten. Koerden zijn een volk zonder land, 45 miljoen mensen die verspreid over het Midden-Oosten wonen: in Irak, Syrië, Turkije en Iran. En deels in Europa.”

Bokan: „Wij wonen in Erbil, de hoofdstad van Iraaks Koerdistan: het deel van Irak waar Koerden wonen. We hebben een eigen regering maar er is altijd veel spanning met de nationale regering in Bagdad. Het is een stad van één miljoen inwoners, we zien de besneeuwde bergtoppen in de verte.”

Wladimir: „Er zijn veel cafés, restaurants en hotels in Erbil. Het is heel levendig en sociaal. Mensen gaan altijd uit. Ze gaan naar een mazra’a, een buitenhuis, met de hele familie. Er is een heel groot park, een duizend jaar oude citadel en een bazaar in de stad. Er zijn musea, moskeeën en christelijke kerken. In de zomer kan het heel heet zijn in Erbil. Het is nu 44 graden. Soms is het wel 48 graden.”

Bokan: „Ik ben hier geboren. Sinds kort heb ik een restaurant hier in de christelijke wijk van de stad. Er is bijna elke avond live muziek. En dans. Ik heb het restaurant zelf ontworpen. De muren zijn bedekt met stenen die we uit de bergen gehaald hebben. De stoelen zijn van het beste hout.”

Wladimir: „Het restaurant Le Daff is genoemd naar de traditionele Koerdische handtrommel, de daff. We schenken ook alcohol, terwijl alcohol in Bagdad verboden is. Koerdistan is liberaler dan de rest van Irak.”

Bokan: „Ik heb ook een apotheek. Daar heb ik mensen voor me werken. Het restaurant heb ik pas sinds een jaar. En we hebben sinds vijf maanden een kind, onze dochter Kevok.”

Wladimir: „Kevok is het Koerdische woord voor duif. ‘Ez Kevok im’ (Ik ben een duif) is ook een populair nummer, onder anderen gezongen door de Koerdische zangeres Aynur, die nu in Nederland woont.”

Bokan: „Ik ben bevallen in Nederland omdat de gezondheidszorg in Nederland beter is. Hier doen ze altijd een keizersnede en dat wilde ik niet. Dat laat een groot litteken na. En dat kan geïnfecteerd raken. Maar ik zou niet in Nederland willen wonen. Ik hou van mijn land, ook van de natuur hier.”

Wladimir: „Een deel van onze klanten in het restaurant bestaat uit expats. We hebben ook een bibliotheek in het restaurant, Hollands porselein en bitterballen. Soms kijken we voetbalwedstrijden met het Nederlandse consulaat.”

Bokan: „Mijn dagelijkse routine? Die is momenteel verwoest! Ik ga niet meer naar de sportschool of de bergen. Dat is voor ons echt big, dat we nu niet kunnen hiken. Ik heb nog een beetje een dikke buik van de zwangerschap. Maar Wladimirs moeder komt nu bij ons wonen, ze is 85. Ze is nog fit en kan veel. Laatst hebben we met haar overnacht in een berghut.”

Frontlinies

Wladimir: „Ik werk bij de Kurdistan Chronicle, een Engelstalig blad over Koerdische cultuur, sport en politiek. Verder schrijf ik als journalist voor internationale media en think tanks. Ik heb twee boeken over Koerden in Syrië geschreven. Tijdens de oorlog tegen IS van 2014 tot 2019 werkte ik als verslaggever langs de frontlinies in Iraaks Koerdistan en Noordoost-Syrië.”

Bokan: „In die tijd, toen IS Erbil dreigde aan te vallen, hebben de vrouwen in mijn familie besloten om ook de wapens op te pakken. Maar gelukkig is het er niet van gekomen. De VS voorkwamen de aanval door luchtaanvallen op IS.”

Wladimir: „In 2016 kwam ik terecht in een IS-aanval bij Bashiqa, terwijl ik embedded was met een team van buitenlandse medische vrijwilligers. Veel Koerdische strijders raakten gewond en we werden van alle kanten beschoten. Toen besloot ik het front te verlaten en terug te gaan naar Erbil, maar ik bleef verslag doen van de oorlog. En de laatste tijd, met de baby, is het natuurlijk lastig om op pad te gaan voor reportages. Een pasgeborene vraagt aandacht.”

Bokan: „Ik ben overdag met de baby maar ’s avonds werk ik in het restaurant.”

Online werken

Wladimir: „Ik kan online werken dus ik blijf momenteel thuis met de baby. Tussendoor maak ik ook het huis schoon want we hebben geen werkster op dit moment.”

Bokan: „Vaak kom ik pas om drie uur ’s nachts thuis van het restaurant, want vooral als er live muziek is geweest blijven de mensen daarna nog lang plakken. Dus we staan laat op: om 10, 11 of zelfs 12 uur. Dan ontbijten we en ga ik medicijnen bestellen voor mijn apotheek. Ik loop de hele middag te bellen met de apotheek en het restaurant om dingen te regelen. Om een uur of vier ga ik naar het restaurant.”

Wladimir: „We werken minstens 10 uur per dag, zeven dagen per week. Dus 70 tot 80 uur per week.”

Bokan: „Wladimir is altijd aan het werk op zijn laptop. Ik zeg weleens: hij heeft twee vrouwen – de eerste is zijn laptop, de tweede ben ik! Zelfs op onze honeymoon naar de Malediven had hij zijn laptop nog mee.”

Wladimir: „Ik kan als journalist nu eenmaal niet altijd kantooruren aanhouden. Soms is er breaking news, zoals toen hier aardbevingen waren waarbij duizenden mensen omkwamen. Zelfs in Erbil waren de bevingen voelbaar en we moesten ons appartement uitvluchten.”

Bokan: „Vroeger ging ik elke dag naar de sportschool en gingen we vaak hiken in het weekend. ’s Avonds gingen we uit. Daar komt het nu niet meer van, omdat we het zo druk hebben met het restaurant en de baby.”

Wladimir: „Ik doe nu ook de pr van het restaurant. En we zijn nu bezig een manager te vinden voor het restaurant. Zodat Bokan haar oude leven enigszins terug kan krijgen.”