Minister Keijzer doet geste naar het CDA in hoop op steun voor asielwet: IND mag deel van tweestatusstelsel later invoeren

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) mag een deel van het tweestatusstelsel voor asielzoekers op een later moment invoeren. Dat heeft demissionair minister Mona Keijzer (Asiel, BBB) in een brief aan de Tweede Kamer laten. De wijziging is vooral een geste naar het CDA, dat vorige week kritiek had op de ingangsdatum van de nieuwe asielwetten. De Kamer stemt dinsdag over de wetswijziging.

De vraag is of deze laatste aanpassing van demissionair minister Keijzer tot een parlementaire meerderheid leidt. Onder meer GroenLinks-PvdA en D66 zijn geen voorstander van de nieuwe asielwetten. Ook de steun van de PVV is sinds de val van het kabinet niet langer zeker: PVV-Kamerlid Marina Vondeling zei donderdag in een debat over de asielwetten dat de partij niet instemt met een ‘slap aftreksel’. De voorstellen van het CDA vallen daar volgens Vondeling ook onder.

Voor een meerderheid in de Tweede Kamer is de steun van de PVV nodig. Vervolgens is in de Eerste Kamer de steun van het CDA cruciaal om de asielwetten definitief door te voeren.

Nieuwe asielwetten

In de nieuwe asielwetten wordt een stelselwijzing aangebracht aan de asielketen. Zo wordt er onder meer geregeld dat er een tweestatusstelsel komt dat onderscheid maakt tussen oorlogsvluchtelingen en vluchtelingen die persoonlijk gevaar lopen, bijvoorbeeld een persoon uit de lhbtiq+ gemeenschap. Het recht op gezinshereniging wordt hiermee eveneens beperkt.

Daarnaast wordt er met de zogenoemde ‘asielnoodmaatregelenwet’ de permanente verblijfsvergunning afgeschaft en zullen ambtenaren regelmatiger toetsten of vluchtelingen nog recht hebben op verblijf. Onder meer de IND was al eerder kritisch over de uitvoerbaarheid van de wetten, vanwege de vrees dat asielzoekers vaker in beroep gaan.

Kritiek CDA

In de brief onderstreept Keijzer maandag dat het voor de IND moeilijk wordt om de nieuwe wetten tegelijkertijd in te voeren. Dat was ook de kritiek van het CDA vorige week donderdag. De partij eist dat de ingangsdatum van de nieuwe asielwetten, van voormalig asielminister Marjolein Faber (PVV), tegelijk ingaat met het Europese migratiepact, dat voor volgend jaar juni geagendeerd staat.

Daarnaast willen de christendemocraten dat er een overgangsperiode komt voor migranten die onder het tweestatusstelsel vallen, zodat asielzoekers die nu nog aanvragen doen, niet tijdens de procedure met andere eisen te maken krijgen.

Meerderheid nog onzeker

Keijzer komt met haar aanpassingen het CDA enigszins tegemoet, maar niet volledig. Volgens de BBB-minister, die een verleden heeft in het CDA, is het ‘feitelijk mogelijk’ om de strengere regels voor nareizigers meteen in te voeren als de wet van kracht wordt, maar wel eerst mondjesmaat. Daarnaast zal volgens Keijzer de invoeringsdatum van het tweestatusstelsel deels afhangen van een uitvoeringstoets. Hiermee concludeert de asielminister dat het kabinet ‘de balans heeft gezocht’ tussen het maatschappelijk belang en uitvoerbaarheid.

Of deze aanpassingen van Keijzer genoeg zijn voor het CDA, is dus nog de vraag. Tegelijkertijd betoogt de PVV dat er niets afgezwakt mag worden aan de wetsvoorstellen. Deze week, in de laatste week voor het zomerreces van de Tweede Kamer, staan de stemmingen over de wetsvoorstellen gepland.