GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans zoekt de verbinding met het politieke midden deze verkiezingscampagne. „Wij willen een grote linkse volksbeweging zijn, dan zullen we de hand moeten uitstrekken naar de partijen in het midden”, zei hij op Tweede Pinksterdag tijdens de campagne-aftrap van GroenLinks-PvdA in Eindhoven.
Maar, zegt Timmermans ook, dat betekent niet dat de partij rechtse standpunten zal gaan innemen om meer kiezers in het midden te bereiken. „Hoe fermer we staan op onze linkse standpunten, hoe groter de kans is dat partijen die naar rechts zijn opgeschoven weer terugkomen naar het midden.”
Timmermans ziet voor zich dat, als GroenLinks-PvdA een goede uitslag heeft, de partij samen met de middenpartijen het land kan gaan besturen. De zaal, die verder enthousiast klapt voor zijn verhaal, blijft opvallend stil bij die laatste opmerking. Timmermans zelf is klaar voor een samenwerking met bijvoorbeeld de VVD van Dilan Yesilgöz, maar zijn achterban in de zaal lijkt er moeite mee te hebben.
De aversie bij de VVD tegen GroenLinks-PvdA is net zo groot: Yesilgöz en Timmermans zijn de afgelopen debatten hard en vaak met elkaar in botsing gekomen. Yesilgöz benadrukte de verschillen, en heeft meermaals gezegd dat zij samenwerken met Timmermans na de verkiezingen niet voor zich zag.
Zaterdag kwam er enige beweging in de koude verhoudingen tussen de twee partijleiders. Yesilgöz noemde in een interview in het Financieele Dagblad GroenLinks-PvdA „een normale partij” die inhoudelijk ver van haar afstaat, maar wel verantwoordelijkheid neemt „op hun manier”. PVV-leider Geert Wilders beschuldigt ze er juist van dat verantwoordelijkheidsgevoel te missen.
Lees ook
Lees ook: Yesilgöz noemt GroenLinks-PvdA een ‘normale partij’ en lijkt daarmee de deur naar samenwerking te openen
‘Sterkste schouders’
Tijdens de campagne-aftrap in poppodium Effenaar zijn enkele honderden GL-PvdA’ers aanwezig, van allerlei leeftijden – er lopen zelfs een paar kinderen door de zaal. Bij binnenkomst hebben de aanwezigen van de organisatie bordjes gekregen – met onder meer teksten als ‘To the left, to the left’, ‘Ik wil beleid’ en ‘solidariteit’. Het lijkt zo vooral een aftrap in de frisse stijl van GroenLinks.
Toch is de boodschap van Timmermans hier eerder die van de PvdA dan die van GroenLinks: met meer nadruk op economische en sociale kwesties dan op culturele vraagstukken. Wanneer tijdens de vragenronde een aanwezige aan Timmermans vraagt wat zijn prioriteit heeft, antwoordt hij: „De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten”.
Volgens Timmermans zijn de „dromen” van mensen aangetast: een betaalbaar huis, een fijne baan, een gevoel van saamhorigheid. „Als mensen het gevoel hebben dat die dromen onder druk staan, komen de nachtmerries.”
Timmermans zelf is klaar voor een samenwerking met bijvoorbeeld de VVD van Dilan Yesilgöz, maar zijn achterban in de zaal lijkt er moeite mee te hebben
Timmermans heeft het over de kiezers die vorige verkiezingen onder meer op de PVV stemden. Dat is een „hele grote groep Nederlanders die denken dat ze beter worden als ze anderen uitsluiten, dat is ze wijsgemaakt”. Volgens Timmermans verdient die groep „hetzelfde respect als alle andere Nederlanders”.
Ook staat hij even stil bij het aanhoudende Israëlische geweld tegen de Palestijnen. Het publiek klapt hard als Timmermans zegt dat Nederland moet zorgen dat „oorlogsmisdadigers als [de Israëlische premier Benjamin] Netanyahu voor de rechter” komen.
Lijsttrekker
Het lijkt misschien of Timmermans hier al als lijsttrekker staat, maar of hij GroenLinks-PvdA zal gaan leiden richting de verkiezingen, en daarna, is nog niet zeker. Hij wil graag door, maar tot 13 juni hebben ook anderen nog de kans om te solliciteren op de functie van partijleider. Timmermans verwelkomt „de interne dialoog” over het leiderschap en de inhoud, zegt hij.
Terwijl de campagne loskomt, kunnen de leden van GroenLinks en de PvdA tot donderdag 12 juni stemmen of de partijen gaan fuseren. Het lijkt erop dat een grote meerderheid van de leden de fusie wil. Maar, ook als er deze week een meerderheid is, zal het hele fusieproces zelf nog ongeveer een jaar in beslag nemen. Hoe dan ook zal GroenLinks-PvdA dus onder deze dubbele naam de verkiezingscampagne ingaan.
Lees ook
Lees ook: Initiatiefnemer Rood Vooruit: nieuwe sociaaldemocratische partij als PvdA en GroenLinks fuseren
