Vorige week schreef ik over kritiek geven, en wat een mijnenveld dat is op je werk. Zeker als je een ouwe, botte boomer bent, en je een jongere collega feedback moet geven die het allemaal niet zo stevig gewend is. Dan krijg je al snel gekwetste zieltjes, of nog erger: het verwijt dat je collega zich ‘onveilig voelt’. Veel lezers mailden dat ze dat herkennen.
Maar hééft het wel altijd met generaties te maken? Nee hè? Want iedereen vindt kritiek lastig, of je nou oud bent of jong, bot of soft. Dat komt omdat de mensch zo graag bij de groep wil horen, en we onszelf er niet te ver buiten willen plaatsen – iets met oerangsten en reptielenbreinen. Maar ja, kritiek zal toch gegeven moeten worden. Anders komen we nooit vooruit. Dus zeggen jullie het maar.
Kies de militaire aanpak, schreef een vriend. En geef iedereen weerbaarheidstrainingen op het werk. Laat ze lange dagmarsen maken in de volle zon zonder water, en scheldt ze om de twintig meter uit zoals in Kamp Van Koningsbrugge. Dan kan iedereen overal tegen, en maakt het niet meer uit hoe kritiek gegeven wordt.
Misschien kunnen we iedereen een tijdje in Frankrijk laten werken, schreef een lezer – dan voelt alles in Nederland als een warm bad. Een andere lezer had juist rubberen tegels in z’n kantoor laten leggen, zoals die in de jaren zeventig ineens overal opdoken in speeltuinen. Dan wordt iedereen veilig opgevangen, hoe de kritiek ook gegeven wordt.
Zelf dacht ik: eigenlijk zou je zélf moeten kunnen kiezen hoe je je kritiek wil ontvangen – dus hard, zacht of medium – een beetje zoals bij een gekookt ei.
Of nóg beter: misschien moet er op elke werkplek een Chief Vertaal Officer (CVO) komen die botte feedback taal kan ‘vertalen’ naar wat gematigder varianten en andersom – naargelang de behoefte. Of een Duolingo-kritiekapp, de ‘feedbackfluisteraar’, die iedereen op z’n telefoon kan downloaden (zitten jullie op te letten, software-ontwikkelaars?!) en die botte kritiek in real time kan omvormen tot de no cringe-variant. Hoe langer ik erover nadacht, hoe enthousiaster ik werd.
En dus ben ik maar vast begonnen met het ‘vertalen’ van wat voorbeelden van botte kritiek naar genuanceerde feedback, en weer terug. Andere manieren waarop je naar al die negativiteit kan kijken! Dan hoeft er nooit meer iemand teleurgesteld of beledigd te zijn. Superhandig toch? Dat dacht ik. Komen ze.
HARD: Jij zou ontslagen moeten worden.
ZACHT: Wat kunnen we doen om je voor ons bedrijf te behouden?
HARD: Je stinkt.
ZACHT: Je ruikt naar groei.
HARD: Krijg jij überhaupt wel eens iets af?
ZACHT: Je tempo is verrassend stabiel, en je werkt met veel aandacht voor detail.
HARD: Het is hier toch geen sociale werkplaats?
ZACHT: Je benadering is zo origineel dat ik hem niet meteen kon plaatsen.
HARD: Sjezus wat een broddelwerk. Zo op papier gemieterd, zonder punten en komma’s.
ZACHT: Goh, wat heb je dat aardig verwoord!
HARD: Ben je nu alweer te laat?!
ZACHT: Ik vind het geweldig dat je überhaupt naar kantoor gekomen bent.
HARD: Mag ik even iets tegen je aanhouden?
ZACHT: Vergeef me mijn big dick energy, maar ik ben benieuwd wat je hiervan vindt.
HARD: Onveilig??! Als er iemand met een bijl voor je deur staat, of ongewenst met z’n hand in je broekje zit, dát is onveilig.
ZACHT: Ik vind het erg onveilig dat je mijn gedrag als onveilig ervaart.
HARD: Jij kan echt niks.
ZACHT: Ik krijg de indruk dat je je ambities weer eens even moet herijken aan onze bedrijfscultuur.
HARD: Ben je doof ofzo?
ZACHT: Ik hoor wat je zegt.
HARD: Ik vind je een arrogante schreeuwer.
ZACHT: Ik zou je graag iets meer low-key zien, met iets minder main character energy.
HARD: Stop met naar m’n tieten kijken.
ZACHT: Ik vind het heel cringe dat jij in totale denial voor mijn boundaries alleen maar eyes hebt voor mijn gendernormatieve body parts.
Heb jij nog mooie vertalingen van hard naar zacht? Mail me. Dan kunnen de programmeurs aan de slag!
Heb je een vraag van de week, taboe, of ‘kwestie’ voor deze rubriek? Mail dan naar [email protected]
