‘Wij zijn niet van de cocktailparty’s.” In de documentaire The Forum (2019) laat Klaus Schwab de afkeer van al te veel poespas bij hem en zijn vrouw Hilde duidelijk blijken. Het moet op zijn World Economic Forum (WEF) gaan over de inhoud, zo is hij stellig.
Des te opvallender zijn de beschuldigingen die deze week naar buiten kwamen over de Duitse econoom (87). Hij zou persoonlijke financiële belangen met die van het WEF hebben vermengd, onder meer door met geld van zijn organisatie privémassages en luxevakanties voor zijn vrouw in het buitenland te financieren. Dat staat te lezen in een klokkenluidersbrief die deze week naar het bedrijf werd gestuurd en die is ingezien door de Wall Street Journal.
Schwab kondigde deze week vrij onverwacht zijn afscheid aan bij het WEF. Meer dan vijftig jaar was de Duitser verbonden aan de organisatie die hij ooit zelf begon. Het jaarlijkse congres in het Zwitserse Davos groeide uit tot een enorme bijeenkomst met invloedrijke figuren. Door de jaren heen stonden op de gastenlijst vele wereldleiders, politici, topmannen uit het bedrijfsleven en invloedrijke denkers.
Lees ook
Lees ook: Onderzoek naar WEF-oprichter Klaus Schwab om financieel wangedrag
Schwab organiseerde in 1971 het eerste World Economic Forum. Wat aanvankelijk begon als een ideeënuitwisseling tussen Europese wetenschappers, groeide uit tot een van grootste netwerkbijeenkomsten ter wereld. Deelnemers aan de jaarlijkse bijeenkomst in het Zwitserse Davos stellen dat zij via de verschillende paneldiscussies en netwerkborrels inzichten opdoen die richtinggevend zijn voor de grote problemen wereldwijd. Toch worden er geen grote besluiten genomen in Davos. Het gaat meer om het uitwisselen van ideeën en kennis.
Door de jaren heen is het WEF voer geweest voor complotdenkers die beweerden dat de elite er bijeenkwam om te werken aan een zogenaamde nieuwe wereldorde, waarin regeringen met overheden zouden samenspannen op weg naar een surveillancemaatschappij. Met name Schwabs pleidooi voor globalisme werd daarbij onder vuur genomen.
Vooral in coronatijd deden die theorieën opgang, nadat Schwab was gekomen met het idee voor een ‘Great Reset’. Die naam verwijst naar het thema van de WEF-bijeenkomst in 2021. De Duitser maakte zich samen met de Britse prins Charles hard voor het aanpakken van de post-covid-ongelijkheid. Welvaart zou eerlijker over de wereld verdeeld moeten worden, bepleitten ze. Schwab deed de beschuldigingen altijd af als onzin. „Globalisering is een realiteit, net zoals het weer dat is”, zei hij daarover.
Lobby voor Nobelprijs
De laatste jaren kwam steeds vaker de vraag of de tachtiger Schwab niet eens ruimte moest gaan maken voor een nieuwe generatie bestuurders. Maar de Duitser kon zijn geesteskind maar moeizaam loslaten. Nog jaarlijks poseerde hij met zichtbaar genoegen voor fotografen met wereldleiders en sprak hij in kenmerkend Engels met zwaar Duits accent de gasten toe. In de marge van de top waren ook geluiden te horen dat Schwab door zijn uitgebreide netwerk een welhaast perfect gevoel heeft voor wat er in de wereld speelt, maar naar zijn eigen positie kijken vond hij moeilijker.
Vorig jaar deed Schwab alsnog een stap terug als bestuursvoorzitter van het WEF. In plaats daarvan nam hij zitting in de raad van toezicht. Maar ook daar is hij nu vertrokken. Hij gooide dat in een eigen reactie nog op zijn leeftijd. Maar later deze week bleek dat er meer speelde rond Schwab zelf.
Een van de klachten die in brief staat die deze week verstuurd is, is dat er een gebrek aan controle was op de uitgaven die Schwab de afgelopen jaren deed. Zo zou hij medewerkers hebben gevraagd namens hem van WEF-rekeningen duizenden dollars op te nemen bij geldautomaten. Dat geld zou voor privégebruik zijn.
Het zogeheten Global Competitiveness Report, een ranglijst van de concurrentiekracht van landen waarover NRC ook meermaals berichtte, zou bovendien zijn gemanipuleerd ten faveure van bevriende regeringen.
Lees ook
Lees ook: ‘Predikant van het globalisme’, dankbaar personage in complottheorieën: wie is Klaus Schwab, de man achter het World Economic Forum?
Ook speelde zijn al nooit geringe ego steeds meer op, meldden betrokkenen. Zo vroeg hij mensen binnen zijn organisatie om zich hard te maken voor een Nobelprijs voor de Vrede voor Schwab.
De vele aantijgingen waren voor zijn opvolger Børge Brende reden een onderzoek in te stellen naar financieel wanbeheer en zelfverrijking. Schwab verzette zich daar de afgelopen dagen nadrukkelijk tegen, zo schrijft de Wall Street Journal. Daarbij vond hij WEF-bestuursleden als voormalig Amerikaans presidentskandidaat Al Gore en Thomas Buber (topman Franse verzekeraar AXA Group) tegenover zich.
Het nu aangekondigde onderzoek, waarbij ook een externe partij mee zou kijken, was niet het eerste onderzoek dat de afgelopen tijd werd verricht bij het WEF. Eerder meldden zich al voormalige medewerkers die Schwab en andere mensen uit het management beschuldigden van onder meer racisme en slecht bestuur. Harde bewijzen richting Schwab zouden uit dat onderzoek niet naar voren zijn gekomen, maar Brende voerde wel flinke wijzigingen door in de hoogste managementlagen.
In een officiële reactie sprak Schwab woensdag van „karaktermoord” op hemzelf. Maar feit is dat er deze week een abrupt einde is gekomen aan de 54-jarige carrière van de Duitse econoom, die er zijn levenswerk van maakte te verblijven tussen de invloedrijkste figuren ter aarde. De man met een netwerk zo dik als een telefoonboek die maar geen afscheid kon nemen, moest zijn WEF alsnog loslaten.
