Uitzendbureaus gaan werkcontract scheiden van huurcontract

Uitzendbureaus die met arbeidsmigranten werken gaan het werkcontract scheiden van het huurcontract waarmee ze hun uitzendkrachten onderdak verschaffen. Daardoor moet de afhankelijke positie van arbeidsmigranten afnemen. Dat draagt de ABU, met 520 leden de grootste Nederlandse branchevereniging voor uitzendondernemingen, zijn leden vanaf 1 april op. Deze woensdag presenteert de ABU zijn plannen aan minister Karien van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid, CDA).

Met het loskoppelen van het werk- en huurcontract komt de ABU tegemoet aan de wens van de commissie-Roemer, die in 2020 vijftig aanbevelingen deed om misstanden onder arbeidsmigranten tegen te gaan en hun positie te verbeteren.

Ook vakbond FNV pleit al jarenlang voor een scheiding tussen bed (huurcontract) en baan (werkcontract).

Arbeidsmigranten

Het aantal arbeidsmigranten in Nederland is de afgelopen jaren gestegen tot naar schatting zo’n 750.000 mensen. Twintig jaar geleden was een op de twintig uitzendkrachten een arbeidsmigrant, tegenwoordig is dat een op de drie, zegt ABU-directeur Jurriën Koops. „Als branche zijn wij verantwoordelijk voor hen”, zegt Koops. „Het gaat heel vaak goed, maar net als Roemer constateren we dat het soms niet goed gaat wat betreft de huisvesting, betalingen en bejegening van arbeidsmigranten.”

Door de werkcontracten los te koppelen van de huurcontracten wil de ABU voorkomen dat arbeidsmigranten die om welke reden dan ook hun baan verliezen, ook meteen hun woning moeten verlaten. Een situatie die nu veel voorkomt, ook al mag dat niet volgens de cao-afspraken.

„Door de arbeidsmigranten aparte huurcontracten te laten tekenen, kunnen zij bij verlies van werk minimaal een maand nog van hun huisvesting gebruik maken”, zegt Koops.

Bedden beschikbaar

Ook verzekert de ABU dat arbeidsmigranten die alsnog op straat belanden, onderdak en werk kunnen krijgen bij een van de leden. Ook als het uitzendbureau waarvoor de arbeidsmigrant werkte niet onder de ABU valt. „Wij zien vaak dat als een gemeente of de Inspectiedienst handhaaft door een woning te sluiten, de arbeidsmigranten op straat belanden omdat er geen opvang voor hen geregeld is. Dat willen we voorkomen en daarom stellen we bedden beschikbaar”, zegt Koops.

Niet alle uitzendbureaus die met arbeidsmigranten werken zijn aangesloten bij de ABU. Misstanden vinden vooral plaats bij uitzendbureaus die nergens bij zijn aangesloten. Bovendien zijn er nauwelijks vereisten om een uitzendbureau te openen, iedereen die dat wil kan een bureau beginnen.

Hoge borgsom

Daarom is Koops blij met de aankondiging dat er vanaf 2025 een verplichte certificering komt voor uitzendbureaus.

Wie dan een uitzendbureau wil beginnen moet een hoge borgsom betalen en aan – door het kabinet nog te bepalen – eisen voldoen. „We willen malafide uitzendbureaus uit de markt werken”, zegt ABU-directeur Koops. Daarvoor is ook meer handhaving nodig, concludeert hij.

Nu controleert de Nederlandse Arbeidsinspectie jaarlijks ongeveer 1 procent van de in totaal 15.000 uitzendbureaus. De commissie Roemer wil dat dat percentage verhoogd wordt naar 2 procent. Maar volgens Koops is dat nog veel te weinig. „Zonder certificaat zou het straks onmogelijk moeten zijn om te ondernemen, maar daarvoor is een forse uitbreiding van de Arbeidsinspectie nodig.”

Arbeidsmigranten worden uitgebuit en bedrijven komen ermee weg: ‘de economie staat op één’