Privacywaakhond: ministerie moet per direct stoppen met verzamelen gegevens luchtvaartpassagiers

Justitie en Veiligheid De Autoriteit Persoonsgegevens geeft minister Dilan Yesilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid, VVD) veertien dagen om het verzamelen en bewaren van luchtvaartpassagiers te beperken.

Het verzamelen van zogeheten PNR-gegevens (Passenger Name Records) is bedoeld om reisbewegingen van terroristen en zware criminelen in kaart te brengen.
Het verzamelen van zogeheten PNR-gegevens (Passenger Name Records) is bedoeld om reisbewegingen van terroristen en zware criminelen in kaart te brengen.

Foto Olaf Kraak / ANP

Het ministerie van Justitie en Veiligheid moet per direct stoppen met het grootschalig verzamelen van de gegevens van luchtvaartpassagiers. Dat schrijft privacywaakhond Autoriteit Persoonsgegevens (AP) dinsdag in een brief aan minister Dilan Yesilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid, VVD). Het verzamelen van zogeheten PNR-gegevens (Passenger Name Records) is bedoeld om reisbewegingen van terroristen en zware criminelen in kaart te brengen, maar in werkelijkheid worden volgens de toezichthouder de gegevens van alle luchtvaartpassagiers verzameld en jarenlang opgeslagen.

„Met de verwerking van PNR-gegevens wordt stelselmatig een grote hoeveelheid persoonsgegevens verzameld, geautomatiseerd verwerkt en bewaard van zeer veel mensen die niet bij de groep horen voor wie de database eigenlijk is bedoeld,” zo schrijft AP. In 2022 werd de minister al geadviseerd om de verwerking van PNR-gegevens in lijn te brengen met de Europese PNR-richtlijn. Dit advies werd niet opgevolgd, maar handhaving bleef uit omdat er nog een gerechtelijke procedure liep bij het Europese Hof van Justitie. In de uitspraak van de inmiddels afgeronde zaak worden de conclusies van de AP bevestigd, dus besluit de privacywaakhond alsnog tot handhaving.

De AP waarschuwt minister Yesilgöz-Zegerius dat het verzamelen van deze gegevens „onmiddellijk” in overeenstemming met de uitspraak van het Hof en de PNR-richtlijn moet worden gebracht. Dit betekent dat alleen nog gegevens verzameld mogen worden die „noodzakelijk en evenredig zijn voor het bestrijden van terrorisme en ernstige criminaliteit”. De minister krijgt twee weken om op de waarschuwing te reageren. Het ministerie van Justitie en Veiligheid was dinsdag niet bereikbaar voor commentaar.