De Amsterdamse wethouder en de lokale partijleider van D66, Reinier van Dantzig, legt per direct zijn taken neer. Dat heeft hij dinsdag per brief aan de gemeenteraad laten weten. Van Dantzig (39) kreeg eerder dit jaar de diagnose multiple sclerose en schrijft dat hij zich ,,niet fit genoeg” voelt om zijn taak uit te oefenen.
,,Het was een eer en een voorrecht om zo’n substantieel deel van mijn leven tot nu toe in het teken te stellen van Amsterdam”, schrijft Van Dantzig, die elf jaar geleden voor het eerst in de gemeenteraad werd gekozen. De eigenaar van verschillende cafés en andere horecazaken in Amsterdam was daarvoor nauw betrokken geweest bij de zeer succesvolle campagne voor de verkiezingen van 2014. D66 wist toen de lokale PvdA te verslaan en voor het eerst de grootste partij in de hoofdstad te worden.
In 2017 volgde Van Dantzig fractievoorzitter Jan Paternotte, die dat jaar naar de Tweede Kamer ging, op als lokale partijleider. Onder Van Dantzig kreeg D66 een wat zachtmoediger karakter en verbeterden de verhoudingen met andere partijen, ook met de PvdA. In 2022 werd hij, in een college met PvdA en GroenLinks, voor D66 wethouder woningbouw, grond en ontwikkeling en ruimtelijke ordening.
Toen hij in januari de diagnose MS kreeg, zei hij in Het Parool dat hij in goed overleg met zijn vrouw en kinderen had besloten om zo lang het kon door te werken. ,,Ik kan huilend in een hoekje gaan zitten, of nog alles uit het leven halen. Ik kies voor dat laatste”, zei hij destijds in een interview. Nu zegt zijn woordvoerder dat de situatie is verslechterd, dat Van Dantzig veel last heeft van de behandeling. ,,Hij is veel meer ziek, veel meer moe, en kan niet meer structureel werken.” Vooralsnog zullen zijn collega-wethouders de taken van Van Dantzig overnemen. Het is aan D66 om een nieuwe wethouder voor te dragen.
Rusland stopt gedurende dertig dagen met het aanvallen van Oekraïense elektriciteitsvoorzieningen en andere infrastructuur, als Oekraïne dat ook doet. Het Kremlin stelt het bevel daartoe direct te hebben gegeven aan de Russische strijdkrachten.
Dat lijkt de enige concrete uitkomst van het ruim 1,5 uur durende telefonische topoverleg tussen de Amerikaanse president Donald Trump en zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin, dinsdagmiddag. Enkele uren na het gesprek werden vanuit de Oekraïense hoofdstad Kyiv wel explosies gemeld. De Oekraïense luchtmacht meldde Russische drone-aanvallen op vijf steden. Welke schade die veroorzaakten, was rond acht uur ’s avonds nog onduidelijk.
Oekraïne toonde zich eerder voorstander van een stapsgewijs staakt-het-vuren, te beginnen met het beïndigen van aanvallen op elkaars energievoorzieningen. Kyiv ziet dat als een manier waarop Moskou kan bewijzen dat het werkelijk streeft naar een gevechtspauze. Ook Rusland komt dat vermoedelijk niet slecht uit: Oekraïne voert al maanden zware aanvallen uit op de Russische olie-industrie.
Volgens het Witte Huis beginnen verdere onderhandelingen tussen Rusland en de VS onmiddellijk in het Midden-Oosten. Daar zal onder meer worden gesproken over de ‘technische details’ rond een staakt-het-vuren tussen Rusland en Oekraïne op de Zwarte Zee.
Weinig concreet
Al met al lijkt de oogst van het met spanning afgewachte telefoontje tussen Trump en Poetin mager. Onduidelijk is bijvoorbeeld hoe stevig de overeengekomen aanvalsstop is. Er is niets bekendgemaakt over mogelijke sancties als Rusland (of Oekraïne) het gedeeltelijk staakt-het-vuren schendt.
Trump beweerde voorafgaand aan het gesprek dat „vrede nog nooit zo dichtbij” was, en dat er op veel gebieden al overeenstemming was met Poetin. Het was het eerste officiële gesprek tussen de twee leiders sinds Oekraïne vorige week in de Saoedische hoofdstad Riad akkoord ging met een Amerikaans voorstel voor een volledig staakt-het-vuren van dertig dagen. Dit op voorwaarde dat Moskou zo’n bestand gelijktijdig in acht neemt. Daar ging Moskou dus niet mee akkoord.
Poetin eist voor zo’n volledig staakt-het-vuren dat Oekraïne stopt met het mobiliseren en opleiden van nieuwe militairen. Ook mag Oekraïne geen wapensteun meer krijgen uit het buitenland.
Dit zou de Oekraïense landsverdediging zeer verzwakken. Oekraïne kampt met een tekort aan manschappen en de Amerikanen zijn de afgelopen jaren de belangrijkste wapen- en munitieleverancier van Oekraïne geweest. Al produceert Oekraïne inmiddels veel zelf, en krijgt het veel munitie uit Europa, de Amerikaanse wapen- en afweersystemen blijven cruciaal.
Verder herhaalde Poetin de absolute noodzaak van het elimineren van de „grondoorzaken” van het conflict tussen Rusland en Oekraïne. Poetin bedoelde daarmee eerder dat Oekraïne moet worden gedemilitariseerd, dat het land geen lid mag worden van de NAVO en dat de regering van president Zelensky verdwijnt.
De kans dat Oekraïne akkoord gaat met zijn eigen demilitarisering is op voorhand nihil. Andri Jermak, hoofd van het presidentiële kantoor van Oekraïne, herhaalde dinsdag dat Kyiv niet wil onderhandelen over zaken zoals het beperken van de omvang van de strijdkrachten of een neutrale status. In de ogen van Kyiv staat dat gelijk aan overgave aan Moskou.
Experts en analisten zijn het erover eens dat Kremlin er alles aan gelegen is om de vredesgesprekken zo lang mogelijk te rekken en er zo veel mogelijk concessies uit te slepen. Het militaire doel dat Moskou nastreeft is de onderwerping van Oekraïne. De maximalistische eisen van Poetin wijzen erop dat dit tevens het diplomatieke doel is dat Moskou nastreeft in de vredesonderhandelingen met Trump.
Oekraïne stelt in plaats daarvan voor dat een vredesovereenkomst gepaard gaat met het uitwisselen van krijgsgevangenen, het vrijlaten van burgers die Rusland in de bezette gebieden gevangen heeft genomen en de terugkeer van gedeporteerde kinderen.
Met name Oekraïense kinderen uit kindertehuizen zijn ondergebracht bij Russische gezinnen, waar ze onder zware druk staan om zich af te zetten tegen Oekraïne en de Russische identiteit aan te nemen.
IJshockeywedstrijden
Trump en Poetin spraken verder af dat de VS en Rusland de bilaterale betrekkingen willen verbeteren. Beide landen hebben baat bij betere verhoudingen in de toekomst, die zullen leiden tot „enorme economische deals” en „geopolitieke stabiliteit”, aldus het Witte Huis. Poetin opperde weer ijshockeywedstrijden tussen de VS en Rusland te organiseren en Trump heeft hiermee ingestemd.
Vertegenwoordigers van de Oekraïense regering waren dinsdag niet bij het gesprek betrokken. President Zelensky reisde naar Finland, waar hij woensdag een bezoek brengt aan president Stubb. „Europa hoort aan de onderhandelingstafel te zitten, en alles wat de Europese veiligheid aangaat moet samen met Europa worden besloten”, zei Zelensky volgens Sky News eerder op de dag.
Onder medestanders van Oekraïne klonk dinsdagavond al felle kritiek op de uitkomsten van het gesprek tussen Trump en Poetin. De Amerikaanse historicus en kenner van Oost-Europa Timothy Snyder noemde de uitkomst ,,volkomen voorspelbaar”. ,,Poetin verwerpt het onvoorwaardelijke staakt-het-vuren dat Oekraïne aanbood” terwijl hij er tegelijkertijd voor zorgt dat Trump ,,de Russische invasie makkelijker maakt en de Oekraïense soevereiniteit ontkent”.
„Rusland is niet geïnteresseerd in concessies”, stelt oud-diplomaat Boris Bondarev woensdag in NRC. „Rusland is geïnteresseerd in Oekraïne. En Poetin wil vrede op zijn voorwaarden. Terreinwinst is niet eens het belangrijkste. Het gaat om invloed. Hij wil dat de VS en Europa de Russische invloedssfeer erkennen en toegeven dat Rusland sterker is.” Volgens Bondarev is het Kremlin niet te verzadigen met terreinwinst: „De Krim, bijvoorbeeld, is volgens Poetin allang Russisch. Zodra je toegeeft, dan zal hij iets anders eisen. Iets wat nog niet van hem is.”
Het Kremlin maakte dinsdag ook bekend dat Oekraïne en Rusland woensdag ieder 175 krijgsgevangenen aan elkaar zullen overdragen. Dergelijke aantallen worden vrijwel maandelijks uitgeruild. In februari ging het om 150 aan beide zijden, in december kreeg Oekraïne 189 krijgsgevangenen terug.
„De verzorging was altijd tiptop in orde”, zegt Jan P. stellig over zijn hondenfokkerij Kwispel Enzo. „Elke dag schone hokken, schone bakken, alles tiptop.” Het Openbaar Ministerie (OM) ziet dit anders. In de rechtbank in Den Bosch is tegen de man die in de media bekend kwam te staan als ‘de horrorfokker uit Eersel’ een celstraf van twintig maanden geëist, met als bijzondere voorwaarde een bedrijfsmatig houdverbod van dieren.
Ruim vijfhonderd honden werden, na twee inspecties van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) eind 2022 en begin 2023, in beslag genomen. De honden werden, zo wordt in de rechtbank opgesomd, gehouden in vieze hokken, met op de grond „stro doordrenkt met urine en met ontlasting op de grond en muren” en „scherpe randen waaraan ze zich konden verwonden”.
Als er al drinkwater aanwezig was, was dat „troebel” en zat het meermaals in „roestende bakken”. Ze hadden „onvoldoende toegang tot medische zorg”. Een veelvoud aan dieren had tandsteen, geklit of vervuild haar, een kapotte staart, een huidaandoening of oor- of oogontsteking, zo blijkt uit het zeshonderd pagina’s tellende rapport dat hierover is opgesteld.
De zaak kwam aan het licht toen dierenbeschermingsorganisatie House of Animals in 2022 undercoverbeelden van verwaarloosde honden openbaar maakte. Na de eerste inspectie nam de NVWA 29 honden die „acute zorg” nodig hadden in beslag. Enkele weken later, in januari 2023, zag de inspectie geen verbetering en vorderde ruim 450 honden. In maart 2023 werd het bedrijf op last van de NVWA gesloten en werden de laatste 160 honden in beslag genomen.
Nu staan zowel Jan P. als zijn ex-partner Stephanie D. terecht voor het nalaten van de vereiste dierenverzorging. Een door hem opgerichte bv legt het OM een boete van 60.000 euro op.
Inspecties
Het beeld dat door de NVWA en het OM wordt geschetst herkent de 69-jarige P. niet, zegt hij meermaals tijdens de druk bezochte zitting. „Dit was het mooiste bedrijf van Nederland”, zegt hij. Hij voegt daaraan toe dat ze „honderd procent de beste zorg” aan de dieren boden. De inspecties van de NVWA heeft hij niet ervaren als inspectie, zegt zijn advocaat, maar „als een inval”.
Als je te veel honden hebt, gaat dat ten koste van de verzorging. Maar wat kan je doen?
Dat de hokken werden aangetroffen zoals beschreven door de NVWA is aan de inspecteurs zelf te wijten, meent hij, doordat zij vroeg op de dag kwamen en het personeel beletten verder te gaan met het schoonmaken van de hokken. „De NVWA geeft niks om dieren.”
Zijn ex, Stephanie D., erkent dat het bedrijf haar en P. boven het hoofd is gegroeid. „Als je te veel honden hebt, gaat dat ten koste van de verzorging. Maar wat kan je doen? Je kan niet opeens de hokken openzetten.”
Pony’s, geiten en pluimvee
Volgens P. door „externe omstandigheden” had hij opeens veel meer honden dan eerder. Hij wijt het aan oud-premier Rutte. Want terwijl ze tijdens de coronaperiode „honderddertig of honderdveertig honden per maand” verkochten, viel de verkoop toen de coronamaatregelen „opeens” werden opgeheven stil. Ook „de oorlog in de Oekraïne” heeft een rol gespeeld. „Daar kwamen duizenden honden vandaan.” En ondertussen was er de negatieve media-aandacht voor zijn bedrijf, waardoor mensen wegbleven.
Waarom P. en D. dan niet stopten met fokken, wordt niet duidelijk. Als al die honden blijven, in plaats van naar een baasje te gaan, is het toch logisch dat het te veel wordt?, vraagt de rechter.
„Ze werden picobello verzorgd”, stelt P.
„U kon het bijbenen?”
„Ja.”
„De dierenarts zegt van niet.”
Stephanie D. ziet het ook anders. De onenigheid tussen de twee leidde er zelfs toe dat de zitting, die eerst op 19 december zou plaatsvinden, werd uitgesteld vanwege een advocatenwissel.
Als haar gevraagd wordt hoe ze zich voelde toen de dieren werden meegenomen, zegt D. dat het „emotioneel” was, maar „misschien wel beter”. Jan P. noemt het „schandalig” dat waar hij zo hard voor had gewerkt „in een paar uur werd weggehaald”. De voorzitter vraagt hem of „hij er niet aan wil” dat het misschien zijn eigen nalatigheid was. „Nee.”
Het verklaart dat nadat de honden in beslag waren genomen, P. ervoor koos om zijn hokken opnieuw te vullen, ditmaal met pony’s, geiten, schapen, varkens, cavia’s, konijnen en pluimvee. Opnieuw voor de verkoop. Ook deze dieren werden in „erbarmelijke omstandigheden” aangetroffen. En ook deze 346 dieren werden in beslag genomen.
Houdverbod
„Dieren hebben net als wij rechten. Onthouding van zorg is verboden”, zegt de officier van justitie. Er is, stelt hij, overtuigend bewijs dat de verdachten schuldig zijn aan het opzettelijk onthouden van zorg. Hij vervolgt: „Welke straf is passend?” Door de ernst en de hoeveelheid dieren, verspreid over een langere periode komt het OM uit op twintig maanden cel, waarvan tien voorwaardelijk voor P., en vijftien maanden voor Stephanie D., omdat zij zich „schuldbewust heeft getoond”. Beiden krijgen een houdverbod met een proefperiode van tien jaar.
De advocaat van P. zegt dat hij „niet gaat bagatelliseren”, maar wil benadrukken dat er „geen overleden hondjes zijn aangetroffen” en dat de cliënt dieren niet „moedwillig heeft mishandeld”. Daarbij benadrukt hij dat zijn cliënt onder de „onevenredige media-aandacht” te lijden heeft gehad. „Hij is verworden tot volksvijand en wordt overal met de nek aangekeken.” Hij vindt dat dit in de uiteindelijke straf moet worden meegenomen.
Uitspraak volgt op 8 april.
Lees ook
Toezichthouder sluit bedrijf Brabantse ‘horrorfokker’, mag geen dieren meer houden
Minister van Volksgezondheid Fleur Agema (PVV) wil bezuinigen op het budget voor wijkverpleging. Dat schrijft ze dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer. De besparingsmaatregel dient als alternatief voor een voor een eerder plan van Agema om 165 miljoen euro te snoeien in de na- en bijscholing van zorgpersoneel, zoals verpleegkundigen. Daarop kwam zoveel protest dat het plan werd teruggedraaid.
Volgens de minister is korten op de wijkverpleging wél gerechtvaardigd, omdat in de sector „structureel” sprake is van „onderuitputting”. Dat betekent dat de regering meer geld beschikbaar heeft gesteld, dan dat kan worden uitgegeven.
Coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB maakten afgelopen december een afspraak met oppositiepartijen CDA, ChristenUnie, JA21 en SGP over de onderwijsbegroting. Het plan was om 1,9 miljard euro te bezuinigen op onderwijs. Daarvan werd zo’n 700 miljoen geschrapt na het overleg met de oppositie. Op die manier werd voorkomen dat in de Eerste Kamer, waar de coalitie geen meerderheid heeft, tegen de begroting zou stemmen.
Vervolgens moest de coalitie op zoek naar een alternatief voor de geschrapte bezuiniging. De 700 miljoen euro zou deels betaald worden met geld uit de zorgbegroting, was het idee. Een besparing op de beloning van medisch specialisten die niet in loondienst werken, moest 150 miljoen opleveren. En een bezuiniging op de na- en bijscholing van zorgpersoneel, onder wie verpleegkundigen, zou 165 miljoen euro opbrengen. Onder de groep verpleegkundigen was de onrust groot, waarna de onderhandelde partijen terugkwamen op de bezuiniging op verpleegkundigen.
Onbegrip
Agema zei meermaals dat ze „geen nieuwe groepen boos wil maken” bij het vinden van een alternatieve bezuiniging. Het is de vraag of dat met de bezuiniging op wijkverpleging lukt. Tweede Kamerlid Wieke Paulusma (D66) schreef dinsdag op X dat ze Agema’s alternatief niet begrijpt: „Juist in tijden dat mensen langer thuis wonen, huisartsen ontzettend druk zijn en mensen […] de thuiszorg nodig hebben, bezuinigt deze minister op de wijkverpleging.” Agema verzekert in de Kamerbrief dat „mensen die recht hebben op wijkverpleging […] deze ook blijven ontvangen”.
De Eerste Kamer stemt op 1 april over de begroting van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, waar de bezuiniging op wijkverpleging dus deel van uitmaakt.
Lees ook
Tweede Kamer draait onbedoelde bezuiniging op verpleegkundigen weer terug