Bij een Russische raketaanval op een hotel in de in het zuidoosten van Oekraïne gelegen stad Kryvy Rih zijn zeker twee doden gevallen en 28 mensen gewond geraakt, melden internationale persbureaus.
Volgens gouverneur Serhiy Lysak van de regio Dnjepropetrovsk zijn meerdere gewonden er ernstig aan toe en is er ook een kind gewond geraakt.
Oekraïense hulpdiensten meldden op Telegram dat ze inmiddels veertien mensen uit het puin van het zwaar beschadigde hotel hebben gered. De reddingswerkzaamheden gaan de hele nacht door.
Kryvy Rih is de geboortestad van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky en is sinds het begin van de grootschalige Russische invasie ruim drie jaar geleden vaker doelwit geweest van aanvallen. De stad staat bekend om zijn staalindustrie en ligt zo’n 80 kilometer van de frontlijn.
Liveblog oorlog in oekraïne
Tweede Kamerdebat over Europese defensie: Schoof kondigt 3,5 miljard euro steun aan voor Oekraïne in 2026
Het is vrijdagnacht en er is een feestje in de Westside. In South Central Los Angeles wordt uitbundig gedronken, getoast, gedanst en met honderd-dollarbiljetten gestrooid. De vrouwen dragen korte zomerrokjes. De mannen hiphopkleding van Karl Kani. Iedereen is lekker aangeschoten en vrolijk. Ook de actieve gangleden in de buurt houden het vanavond vreedzaam.
Er zijn maar weinig songteksten zó jaren 90 als die van het energieke ‘This Is How We Do It’ waarin r&b-zanger Montell Jordan gloedvol zingend een feest in zijn buurt in Los Angeles beschrijft op een stevig voortstuwende hiphopbeat, gebouwd rondom een sample van Slick Ricks verhalende hiphopklassieker ‘Children’s Story’.
‘This Is How We Do It’ is een lichtvoetige, zinderend swingende clubkraker met een gelaagd, perfect meezingbaar call & response-refrein en was dertig jaar geleden de debuutsingle van Jordan die aankomende week twee keer optreedt in Nederland.
Opgepoetste auto’s
De bijbehorende videoclip, met beelden van opgepoetste auto’s, stijlvolle groepschoreografie en intieme scènes van feestjes thuis en buiten op straat, is van regisseur Hype Williams die met zijn schitterende contrast- en kleurrijke videoclips het dominante beeld van hiphop en r&b in de jaren negentig mede bepaalde.
Montell Jordan combineerde op zijn gelijknamige debuutalbum uptempo-dansnummers met soulballads, rapverses met soulvolle zang, en blues met G-Funk. Hij was een r&b-zanger die in flow, stijl, uitstraling en de wijze waarop hij zichzelf bewierookte in zijn teksten, artistiek veel gelijkenissen toonde met rappers van zijn generatie.
‘This Is How We Do It’ paste naadloos in een verregaande muzikale samensmelting van rap en r&b die in 1995 al even aan de gang was. Zo stempelde het een massief uitroepteken achter het door invloedrijke producers als Teddy Riley en Jimmy Jam & Terry Lewis aangedreven New Jack Swing-tijdperk dat kort erna ten einde liep. En het sloot in stijl en sfeer evengoed sterk aan op het succes van bijvoorbeeld de gangstarap op het lokale platenlabel Death Row, waar stadsgenoot Snoop Dogg met zijn melodieuze, ontspannen, door klassieke soul en funk beïnvloedde rapstijl zijn genre had helpen vertragen.
Madonna voorbij
‘This Is How We Do It’ is een r&b-evergreen. Montell Jordan verkocht talloze platen en had bijvoorbeeld ook nog een flinke hit met vreemdgaan-klassieker ‘Get It On Tonite’. Maar zijn debuutsingle was wel meteen zijn grootste hit. Hij stootte er Madonna mee uit de top van de hitlijst om daar zeven weken te blijven, en maakte van hiphop-platenmaatschappij Def Jam eigenhandig een speler van formaat in de r&b-scene.
Aan het begin van dit millennium stapte Jordan op bij Def Soul; het in r&b gespecialiseerde platenlabel dat Def Jam na het succes van ‘This Is How We Do It’ lanceerde. De zanger vond dat zijn muziek niet meer goed gepromoot werd en begon zich ongemakkelijker te voelen bij zijn oudere werk en imago. In 2010 maakte Jordan bekend te willen stoppen als artiest, omdat God dat van hem zou vragen. De r&b-zanger, die zijn muzikale talent ontdekt had tijdens zijn jeugd rondom de kerk, schoolde zich om tot predikant en werd voorganger bij megachurch Victory World Church in Atlanta.
Acht jaar geleden vertelde Jordan in talkshow RTL Late Night aan Humberto Tan dat hij „niet trots” was op seksueel getinte succesnummers als ‘Let’s Ride’ en ‘Get It On Tonite’ en hij bijvoorbeeld ‘Let’s Ride’ live niet meer vertolkte. „Die moeten ze maar in de auto terug naar huis opzetten”, vertelde hij aan Tan. Andere hits zong hij wel nog, zei Jordan, „Soms met enige aanpassingen.”
Feel good-nummer
Het nummer dat de nu 56-jarige Montell Jordan altijd is blijven zingen, is ‘This Is How We Do It’. Het opgewekte feel good-nummer is onverwoestbaar – de tijdloze hit is nog steeds populair op huwelijksfeesten, sportwedstrijden, en als onmisbaar anthem op nostalgische jaren-90-feesten, en in talloze speelfilms, tv-series en computerspellen. En er komen nog steeds reworks en re-releases uit; zo verschijnt volgende week een nieuwe versie met popster Max Rae waarop de zanger zelf ook weer te horen is.
De focus van Montell Jordan ligt al lang elders. Begin vorig jaar kreeg de r&b-veteraan de diagnose prostaatkanker; hij heeft laten weten intussen kankervrij te zijn. Hij is een trotse opa, bracht stichtelijke muziek uit, richtte met zijn vrouw Kristin een eigen kerk op, en begon met haar een praktijk in religieus geïnspireerde relatietherapie.
In 2017 bracht het echtpaar een boek uit gebaseerd op hun therapeutische werk. De titel: This is How We Do It! Making Your Marriage A Masterpeace.
Montell Jordan treedt 9 maart op in Paradiso in Amsterdam, en 11 maart in Annabel in Rotterdam.
Montell Jordan in de talkshow RTL Late Night van Humberto Tan.
Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur, Wetenschap) houdt de verkoop van een gouden ring uit de Middeleeuwen tegen. Dat maakte hij donderdag bekend. De ring is in 2022 aangewezen als ‘beschermd cultuurgoed’, waardoor de NSC-minister de bevoegdheid heeft om verkoop aan het buitenland te verbieden. Het is de eerste keer dat van die mogelijkheid gebruik wordt gemaakt.
Op de ring uit de negende of tiende eeuw is een voorstelling van het Lam Gods afgebeeld, omgeven door de vier evangelisten. Een hobbyist met een metaaldetector vond het object in 1997, in het Friese Sumar. De ring is daarna in bruikleen gegeven aan het Streekmuseum in Burgum, en tentoongesteld.
Er zijn in Nederland 165 verzamelingen en objecten die, net als de ring, de status ‘beschermd cultuurgoed’ hebben. Die goederen „zijn dragers van onze geschiedenis en identiteit. Ze vormen een onmisbaar onderdeel van het collectieve geheugen van Nederland”, aldus minister Bruins. Hij vindt het „belangrijk dat de ring in Nederland blijft zodat toekomstige generaties ook de waarde ervan kunnen ervaren en begrijpen”.
Nu Bruins geen toestemming geeft voor de verkoop van de ring aan het buitenland, hebben potentiële kopers binnen Nederland zes weken de tijd zich te melden. Als dat niets oplevert, wordt de ring aangekocht met het Museaal Aankoopfonds en aan de Rijkscollectie toegevoegd.
Lees ook
Nieuwe wet maakt verkoop van waardevolle kunst aan het buitenland moeilijker
Onmisbaar
Onder de beschermde cultuurgoederen zijn veel mariabeelden, altaarstukken en bijbelse voorstellingen, maar ook werk van Nederlandse meesters als Rembrandt, Frans Hals en Abraham Bloemaert, en een enkel modern kunstwerk. Daarnaast zijn gebruiksvoorwerpen opgenomen in de beschermde verzameling: wederom veel christelijke objecten als reliekschrijnen, monstransen, doopserviezen, maar ook meerdere draaiorgels uit de vroege twintigste eeuw en een verzameling mijnlampen. De aangewezen objecten worden als ‘onmisbaar’ gezien voor de Nederlandse cultuur.
Zes jaar geleden gaf een reeks aan kunstverkopen uit de collectie van de koninklijke familie aanleiding tot een kritische evaluatie van de Nederlandse erfgoedbescherming. Zo had de in 2019 overleden prinses Christina een tekening van Rubens laten veilen in New York. Museum Boijmans van Beuningen werd overboden door een Amerikaanse private-equitymiljardair en zo vertrok het werk, dat niet als beschermd cultuurgoed was aangewezen, naar het buitenland.
Na advies van de Commissie Collectie Nederland presenteerde toenmalig D66-staatssecretaris Gunay Uslu (Cultuur en Media) in 2022 nieuw beleid. Ze kondigde een vergunningsysteem aan, waarbij de eigenaar voor objecten boven een bepaalde ouderdoms- of waardedrempel toestemming moet vragen voor de uitvoer. Minister Bruins neemt haar plannen over, schreef hij in december, en werkt in 2025 aan herziening van de Erfgoedwet. Hij wil onder andere voorkomen dat objecten die nog geen beschermde status hebben, maar daarvoor wel bijzonder genoeg zijn, het land verlaten.
Voor de ingang van Camp Gonsalves hangen sinds kort beveiligingscamera’s. „Mijn schuld”, lacht activist Akino Miyagi (46) terwijl ze langs de hekken loopt. Net als de borden waarop gewaarschuwd wordt hier geen afval te dumpen. „Ook speciaal voor mij.” Een bewaker kijkt ongemakkelijk toe.
Camp Gonsalves is een van de vele Amerikaanse legerbases op Okinawa, in het uiterste zuiden van Japan. De archipel werd na de Tweede Wereldoorlog door de Verenigde Staten zwaar gemilitariseerd. Pas sinds 1972 heeft de regering in Tokio weer het gezag over de provincie. Hoewel Okinawa slechts 0,6 procent van het Japanse landoppervlak omvat, huisvest het nog altijd 70 procent van de Amerikaanse militaire installaties in het land.
Dat is niet altijd tot genoegen van de bewoners, die volgens de kritische gouverneur Denny Tamaki kampen met „de buitensporige lasten van militaire bases, waaronder ongelukken, criminaliteit en de problemen van geluidsoverlast en milieuvervuiling”. Tamaki verwijst onder andere naar een reeks seksuele misdrijven en dodelijke verkeersongelukken waarbij de militairen betrokken zijn. Tot ergernis van de lokale bevolking worden de soldaten vervolgens regelmatig teruggehaald naar de Verenigde Staten zonder in Japan voor de rechter te verschijnen.
Lees ook
Onwil in Japan om seksueel geweld door Amerikaanse militairen aan te pakken: ‘Economische belangen te groot’
Bij een ceremonie ter herdenking van het vijftigjarige herstel van de provincie Okinawa, in 2022, erkende de toenmalige Japanse premier Fumio Kishida dat de bevolking van de eilandengroep „een aanzienlijke last draagt.”
Bergen afval
Maar volgens Miyagi weten „de politici in Tokio niet hoe het er hier ter plekke aan toe gaat”. De activist en vlinderonderzoeker verzet zich tegen de aanwezigheid van Amerikaanse militairen in Okinawa. Ze was een van de eersten die onderzoek deed naar de staat van een stuk bos van veertig vierkante kilometer, dat voorheen tot Camp Gonsalves behoorde en in 2016 aan Japan werd teruggeven. Daarmee wilde het Indo-Pacifische Commando van de Amerikaanse strijdkrachten de aankondiging kracht bijzetten dat het 20 procent van zijn personeel uit Okinawa ging terugtrekken. „Deze overdracht toont de inzet van de VS om de impact van onze aanwezigheid op de burgers in Okinawa te verminderen”, zei de toenmalige ambassadeur van de Verenigde Staten, Caroline Kennedy, tijdens de ceremonie in Tokio.
Akino Miyagi laat de gele lijn zien die de grens van de Amerikaanse legerbasis vormt. Foto Anoma van der Veere
Nu is het bos, dat voorheen werd gebruikt om gevechten in de jungle na te bootsen, officieel een nationaal park. Maar, zegt Miyagi, „ik ben hier gaan rondgraven en kwam berg na berg aan afval tegen”.
Dat is niet overdreven. Hoewel het twintig graden is loopt Miyagi in een lange, stevige broek door de dichte bebossing van het Yanbaru Nationaal Park. Ze glijdt bijna uit op de modderige helling en zoekt houvast aan een tak. Uit de grond onder haar voeten klinkt een rinkelend geluid. „Kijk hier”, zegt de onderzoekster terwijl ze met bouwvakkershandschoenen voorzichtig glasscherven opraapt. „Het maakt niet uit waar je graaft, dit soort afval vind je overal. Het is net een stortplaats.”
Besmet drinkwater
De situatie in het bos staat niet op zichzelf. Het Amerikaanse leger kwam de laatste jaren in Okinawa ook in opspraak vanwege vervuiling met PFAS, chemische stoffen die niet natuurlijk afbreekbaar zijn en schadelijk zijn voor de gezondheid. Al tientallen jaren wordt er op de legerbases getraind met brandblussers waarin vervuilend PFAS-schuim zit. Dit is in het grondwater gelekt, en uit recent onderzoek blijkt dat het drinkwater van honderdduizenden inwoners besmet is. Het gaat de provincie meer dan 50 miljoen euro kosten om het probleem aan te pakken.
Het Amerikaanse leger is echter niet bereid om daaraan mee te werken. Het heeft slechts twee inspecties ter plaatse toegestaan omdat het toegaf dat er ongelukken hadden plaatsgevonden. Eén daarvan betrof 140.000 liter blusschuim dat in 2020 uit de Futenma-luchtbasis was gelekt. Ter vergelijking: in eigen land heeft Washington wél 9 miljard dollar uitgetrokken om PFAS-vervuiling bij legerbases op eigen grondgebied aan te pakken.
„Ik ben woest”, zegt Miyagi over dat verschil. Ze heeft inmiddels een kleine boomstronk opzijgeschoven en haalt er een plastic zak onder vandaan. „Hier doen ze niets om de natuur te herstellen. We hebben er niks aan als het land dat ze teruggeven vervuild is”, zegt ze ontsteld. In haar handpalm liggen kleine stalen schijfjes. „Batterijen”, zegt ze.
<figure aria-labelledby="figcaption-0" class="figure" data-captionposition="icon" data-description="Akino Miyagi graaft naar afval op teruggegeven voormalig militair terrein. ” data-figure-id=”0″ data-variant=”grid”><img alt data-description="Akino Miyagi graaft naar afval op teruggegeven voormalig militair terrein. ” data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/03/teruggegeven-militair-land-op-okinawa-is-net-een-stortplaats-1.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/03/06115417/data128988792-8f75db.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/03/teruggegeven-militair-land-op-okinawa-is-net-een-stortplaats-6.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/03/teruggegeven-militair-land-op-okinawa-is-net-een-stortplaats-4.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/03/teruggegeven-militair-land-op-okinawa-is-net-een-stortplaats-5.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/03/teruggegeven-militair-land-op-okinawa-is-net-een-stortplaats-6.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/03/teruggegeven-militair-land-op-okinawa-is-net-een-stortplaats-7.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/rbo6fHwM9IpkerEeod4eACKWsbo=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/03/06115417/data128988792-8f75db.jpg 1920w”>
<figure aria-labelledby="figcaption-1" class="figure" data-captionposition="icon" data-description="Een handvol batterijen die Miyagi net heeft opgegraven in wat nu officieel een natuurgebied is. ” data-figure-id=”1″ data-variant=”grid”><img alt data-description="Een handvol batterijen die Miyagi net heeft opgegraven in wat nu officieel een natuurgebied is. ” data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/03/teruggegeven-militair-land-op-okinawa-is-net-een-stortplaats-2.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/03/06115418/data128988801-8fee65.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/03/teruggegeven-militair-land-op-okinawa-is-net-een-stortplaats-10.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/03/teruggegeven-militair-land-op-okinawa-is-net-een-stortplaats-8.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/03/teruggegeven-militair-land-op-okinawa-is-net-een-stortplaats-9.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/03/teruggegeven-militair-land-op-okinawa-is-net-een-stortplaats-10.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/03/teruggegeven-militair-land-op-okinawa-is-net-een-stortplaats-11.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/EVCd_Mp61-oH9GlopYr8ZUk63OQ=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/03/06115418/data128988801-8fee65.jpg 1920w”>
Akino Miyagi graaft naar afval op teruggegeven voormalig militair terrein.
Foto’s Anoma van der Veere
Niet-ontplofte munitie
Voor Miyagi is alleen de vervuiling al reden genoeg om te protesteren bij Camp Gonsalves. „Ik kom hier regelmatig om vuilniszakken met afval over deze gele lijn te plaatsen”, vertelt ze trots als ze voor de ingang staat. Ze wijst naar de grond. „Deze gele lijn geeft aan waar de basis begint. De Japanse politie kan er niks aan doen als ik hier iets overheen gooi.”
Lees ook
In Okinawa voelen ze zich een kolonie van Japan
Maar Miyagi betaalt een hoge prijs voor haar activisme. Tot driemaal toe is ze gearresteerd, en bij de laatste keer was de rechter het beu. Tijdens een evenement van de Amerikaanse legertop drong ze binnen om de plechtigheden te stoppen. Ze had niet-ontplofte munitie bij zich die ze tussen het afval had gevonden. „De Amerikanen vierden hier op Okinawa hun eigen vrijheid, maar begrijpen niet hoe kleinerend het is als ze ónze vrijheid onderdrukken”, verklaart ze. „Alsof we een kolonie zijn.”
Deze donderdag legde de rechter Miyagi voor haar actie drie jaar celstraf op.