Met de aanhouding van de omstreden presidentskandidaat Calin Georgescu, woensdag op straat in Boekarest, trekt de Roemeense politiek opnieuw internationale aandacht. Elon Musk sprak op X zijn afkeuring uit over de aanhouding. De ambassadeurs van Frankrijk, Duitsland, Spanje en Nederland spraken donderdag op X juist hun vertrouwen uit in de Roemeense rechtsstaat. De Nederlandse ambassadeur: „Als EU- en NAVO-partners hebben we gedeelde waarden. We vertrouwen onze democratieën en het functioneren van onze staatsinstellingen.”
Georgescu (62) was woensdag onderweg om zijn kandidatuur voor de aanstaande presidentsverkiezingen te bevestigen. Hij werd vijf uur lang verhoord door vertegenwoordigers van het openbaar ministerie. Hij wordt vervolgd voor zes aanklachten, onder meer voor handelen in strijd met de grondwet en betrokkenheid bij een organisatie met een fascistisch, racistisch of antisemitisch karakter. Ook zou hij zulke ideeën in het openbaar hebben verspreid, de cultus rond oorlogsmisdadigers hebben aangewakkerd, en desinformatie hebben verspreid. Bij het verlaten van het kantoor van het OM deed Georgescu voor de camera’s en zijn aanhangers de Hitlergroet, waar Elon Musk en Steve Bannon recentelijk ook van beschuldigd werden. Georgescu mag zestig dagen lang Roemenië niet verlaten.
Tegelijk met de aanhouding van Georgescu deden de autoriteiten onderzoek in 47 panden, gekoppeld aan 27 mensen uit de omgeving van Georgescu. Onder hen ook huurlingenleider Horatiu Potra, die in december al een keer werd aangehouden op verdenking van plannen voor aanslagen in Boekarest. In het persbericht over de huiszoekingen is sprake van een rijke oogst: onder meer 25 kilo goud (staven), meer dan 3,3 miljoen dollar, 51 granaten, 44 lanceerinrichtingen, meer dan twintig dozen/pakketten/tassen met dodelijke munitie, twee granaatwerpers en een sluipschuttergeweer. In een ondergrondse kluis van Georgescu’s lijfwacht vond de politie bijna één miljoen dollar in contanten (sommige bronnen spreken over tien miljoen dollar) en tickets naar Moskou.
Ongeldig verklaard
De eerste keer dat Georgescu internationale aandacht trok, was toen hij op 24 november 2024 vanuit het niets de eerste ronde van de presidentsverkiezingen won. De extreemrechtse, pro-Russische, anti-Europese en partijloze kandidaat haalde 23 procent van de stemmen, mede dankzij een gecoördineerde campagne met betaalde influencers op TikTok. Roemeense veiligheidsdiensten vermoedden Russische inmenging, reden voor het Constitutioneel Hof om de eerste ronde ongeldig te verklaren en opnieuw te laten doen.
De presidentsverkiezingen staan nu gepland voor 4 mei, met een tweede ronde op 18 mei. Op 15 maart moet de definitieve kandidatenlijst klaar zijn, dan wordt duidelijk of Georgescu kandidaat is of niet. In een recente peiling van AtlasIntell ligt Georgescu ruim op kop met 40 procent van de stemmen.
Het besluit van het Constitutioneel Hof stuitte binnen en buiten Roemenië op weerstand. Andere presidentskandidaten, met name de liberale en pro-Europese Elena Lasconi, beschouwen het besluit van het Hof als „illegaal en immoreel”. In zijn geruchtmakende toespraak op de Veiligheidsconferentie in München noemde de Amerikaanse vicepresident JD Vance het besluit als voorbeeld van ondemocratisch handelen in Europa. Volgens Vance was het annuleren van de verkiezingen gebaseerd op „magere verdenkingen van een veiligheidsdienst en enorme druk van buurlanden”. Vance zei dat je als robuuste democratie bestand moet zijn tegen een beetje Russische inmenging.
Zo ontwikkelen de Roemeense presidentsverkiezingen, met name de deelname van Calin Georgescu, zich tot een casus voor team-Trump. Net als bij de Duitse verkiezingen krijgt radicaal-rechts zowel steun uit de VS als uit Rusland; de een dat doet openlijk met provocerende steunverklaringen, de ander verborgen met sabotage-acties en campagnes op sociale media.
Opmerkelijk is ook het nieuws over de Brits-Amerikaanse broers Andrew en Tristan Tate, in Roemenië verdacht van mensenhandel. Tot nu toe mochten zij Roemenië niet verlaten, donderdagochtend werd het reisverbod opgeven en vlogen ze met een privé-vliegtuig naar de VS. Van Amerikaanse druk is geen sprake, zegt de Roemeense premier Marcel Ciolacu. „Als ze niet terugkeren worden ze onder internationaal toezicht geplaatst”, aldus de Roemeense premier.
Lees ook
dit artikel over de onverwachte overwinning van Georgescu
