De recente stikstofuitspraak van de Raad van State vormt mogelijk ook een belemmering bij de uitkoopregelingen voor boeren van de overheid. Stoppende veehouders mochten namelijk alsnog beperkt stikstof uitstoten voor andere bedrijfsactiviteiten, zoals bijvoorbeeld een camping. Alleen is hier na de uitspraak nu mogelijk toch een nieuwe vergunning voor nodig, en de vraag is of ze die kunnen krijgen omdat er weinig stikstofruimte is.
Dat bevestigde landbouwminister Femke Wiersma (BBB) vrijdagochtend na berichtgeving door de NOS. „Ik zie dat de Raad van State-uitspraak ook voor die stoppersregelingen onzekerheden met zich meebrengt, dat zijn we op dit moment heel goed in kaart aan het brengen”, zei Wiersma (BBB) bij aanvang van de ministerraad in het Catshuis.
In totaal hebben bijna 1.700 bedrijven zich aangemeld voor de inmiddels gesloten uitkoopregelingen, maakte de overheid eind vorig jaar bekend. Daarbij zaten 920 aanmeldingen voor de bekende piekbelastersregeling: melkvee-, varkens-, pluimvee- en vleeskalverhouders die veel stikstof uitstoten.
Recreatiehuisjes
Stoppende veehouders mogen niet langer bedrijfsmatig landbouwdieren houden op hun locatie, maar nog wel maximaal 15 procent stikstof uitstoten van wat ze volgens hun vergunning mochten produceren. Bijvoorbeeld voor de bouw van recreatiehuisjes of voor het houden van publieksevenementen op het terrein.
De Raad van State bepaalde in december dat bedrijven die hun activiteiten wijzigen, niet langer zelf met hun uitstoot mogen ‘schuiven’ binnen de stikstofruimte die hun vergunning biedt. Bij gewijzigde bedrijfsvoering met uitstoot moet voortaan opnieuw een vergunning worden aangevraagd. Met terugwerkende kracht geldt de uitspraak ook voor de periode van 2020 tot 2025, al is er een overgangsregeling voor handhaving tot 2030.
De uitkoopregelingen om stikstof terug te dringen, openden medio 2023 en liepen tot eind vorig jaar. Veehouders die in aanmerking kwamen voor subsidie kregen een half jaar de tijd om een definitief besluit te nemen en de overeenkomst te ondertekenen. Van de 1.700 aanmeldigen bleken eind vorig jaar zo’n 1.440 bedrijven in aanmerking te komen, van wie bijna 920 ook besloten hadden om te stoppen.
Hoeveel veehouders het stoppen met hun bedrijf nu door de uitspraak mogelijk gaan heroverwegen, is nog niet bekend. „Ik weet wel dat een heel groot gedeelte van de boeren die meedoet, die heeft getekend voor de stoppersregeling, dat er ook best nog een groot gedeelte is die met activiteiten verder wil”, zei minister Wiersma vrijdag erover.
Problemen
De minister vindt zelf dat het voor deze groep mogelijk moet blijven om andere bedrijfsactiviteiten door te gaan. „Als iemand dan met veel minder stikstofruimte nog een ander bedrijf voort wilt zetten, dan moeten we ook zorgen dat dat kan”, zei ze. „Het kan natuurlijk niet de bedoeling zijn dat je juist met je bedrijf wilt stoppen vanwege de stikstofregels, en dat je dan door diezelfde regels in de problemen komt.”
Lees ook
Haagse Zaken-podcast over het stikstofprobleem
Na de uitspraak van de Raad van State heeft het kabinet besloten een ministeriële commissie in te stellen, die begin april met een pakket maatregelen voor het stikstofprobleem moet komen. Vorige week kwam daar een verstrekkende uitspraak van de rechtbank Den Haag bij, die de overheid in een zaak van Greenpeace heeft bevolen de wettelijke stikstofdoelen voor 2030 te halen.
Naast de beëindigde uitkoopregelingen wil het kabinet ook 1,25 tot 2,5 miljard uittrekken voor een nieuwe, brede beëindigingsregeling voor veehouderijen, is eerder bekendgemaakt. Het is onbekend wat de uitspraak van de Raad van State gaat betekenen voor die nieuwe regeling die er nog moet komen.
