Lidstaten van de NAVO zouden op dit moment 3,6 à 3,7 procent van hun bruto binnenlands product in defensie moeten investeren om toekomstige doelen van de militaire alliantie te halen. Dat heeft Mark Rutte, de secretaris-generaal van de NAVO, maandag gezegd tijdens zijn eerste officiële bezoek aan het Europees Parlement.
Op dit moment geldt 2 procent als norm, hoewel niet alle lidstaten dit halen. Nederland voldeed onder Ruttes premierschap jarenlang niet aan de norm, maar investeert sinds vorig jaar wel minstens 2 procent in de krijgsmacht – in tegenstelling tot onder meer Spanje en België.
5 procent
Vorige week zei aankomend Amerikaans president Donald Trump dat NAVO-landen 5 procent van hun bbp aan defensie zouden moeten uitgeven, een percentage dat ook de Verenigde Staten bij lange na niet halen. Veel analisten zeggen dat een dergelijk hoog percentage politiek en economisch onhaalbaar is voor vrijwel alle lidstaten.
Het is de vraag hoe serieus Trump, die regelmatig wilde uitspraken doet, over het percentage heeft nagedacht. Sommige analisten denken dat de Republikein hoog inzet met dit ‘openingsbod’, om na onderhandelingen eventueel op een lager percentage uit te komen.
Lees ook
Wat een NAVO-norm van 5 procent voor Nederland betekent: ‘Dat kan alleen als de dienstplicht wordt geactiveerd’
In 2023 haalden 23 van de 32 NAVO-landen de tweeprocentsnorm, waaronder dus Nederland voor het eerst. Rutte noemde dit percentage maandag „niet genoeg” en zei dat er „meer dan 3 procent” nodig is. Wel merkte de secretaris-generaal van de NAVO op dat het gezamenlijk inkopen van wapens en militaire apparatuur en het investeren in innovatie er op langere termijn toe kunnen leiden dat defensie-uitgaven dalen.
Veiligheid
Rutte zei te begrijpen dat meer geld voor defensie voor veel landen betekent dat er minder kan worden uitgegeven aan sociale zekerheid, zorg en pensioenen. „Maar het kan een groot verschil maken voor onze veiligheid”, aldus de NAVO-chef, die een sterkere defensie zijn „topprioriteit” noemt.
Voor tegenstanders van hogere defensie-investeringen had Rutte harde woorden: „Als we het niet doen, zijn we nu veilig, maar niet over vier of vijf jaar. Dus als je het niet doet, haal dan je Russische taalcursussen tevoorschijn of ga naar Nieuw-Zeeland.”