Zoran Milanović, sinds 2020 de zittende president van Kroatië, is zondag in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen met een overgrote meerderheid van de stemmen opnieuw verkozen tot president van het land. Met meer dan zeventig procent van de stemmen geteld was op zondagavond duidelijk dat de populistische Milanović met driekwart van de stemmen niet meer verslagen kan worden door zijn conservatieve tegenstander Dragan Primorac, die een kwart van de stemmen haalde.
In de eerste verkiezingsronde, op 29 december, kwam Milanović met 49,01 procent van de stemmen minder dan één procentpunten tekort voor een directe overwinning op zijn tegenstander, Dragan Primorac. Hij zal de komende vijf jaar de president van Kroatië zijn.
Milanović werd in zijn verkiezingsstrijd gesteund door de grootste oppositiepartij van het land, de Sociaaldemocratische partij van Kroatië (SDP). Zijn tegenstander Primorac, kon rekenen op de steun van regeringspartij Kroatische Democratische Unie (KDU), een centrumrechtse partij met conservatief-nationalistische kenmerken. Dat Milanović zijn tegenstander zondag zou verslaan was erg aannemelijk. In de eerste verkiezingsronde haalde Primorac slechts 19,35 procent van de stemmen.
Harde retoriek en kritiek op regering
Milanović wordt ook wel de ‘Kroatische Trump’ genoemd. Hij viel de afgelopen jaren op door zijn vaak harde retoriek en felle kritiek op de zittende regering, is kritisch op de Europese Unie en de NAVO. Ook sprak hij zich uit tegen Kroatische betrokkenheid bij de oorlog in Oekraïne. Door zijn herbenoeming moet Milanović weer samenwerken met de zittende premier, Andrej Plenković, die hij eerder een „dictator” noemde.
De presidentspost is in Kroatië grotendeels ceremonieel van aard, maar de president heeft wel enige zeggenschap over veiligheidsvraagstukken en het buitenlandbeleid van Kroatië.
Veel hoogopgeleide arbeidsmigranten zijn overgekwalificeerd voor het werk dat ze doen. Dat is niet alleen voor hen frustrerend, maar het kost ook de rest van de samenleving miljarden, vertelt datajournalist Karel Berkhout. Waarom is het zo moeilijk om een baan op niveau te vinden, terwijl in onder meer de zorg en het onderwijs het personeelstekort enorm is?
Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected].
Gast:
Karel Berkhout
Presentatie:
Egbert Kalse
Redactie:
Ignace Schoot en Henk Ruigrok van der Werven
Montage:
Yeppe van Kesteren
Eindredactie:
Nina van Hattum
Coördinatie:
Henk Ruigrok van der Werven
Onderzoek in samenwerking met:
Sezen Moeliker, Evaline Schot en Lighthouse Reports
Met tranen van vreugde reed Antoinette Rijpma-De Jong uit na haar spectaculaire strijd tegen Joy Beune op de afsluitende vijf kilometer. Voor de vierde keer op rij was ze Europees kampioen allround. Al jaren schaatst de 29-jarige Friezin mee in de wereldtop. En toch die tranen. „Dit is zo geweldig, ik was zo zenuwachtig, ik wou het zo graag”, sprak ze even later voor de camera van de NOS. „Dit is een hele mooie.”
Met de spannende ontknoping maakten de twee Nederlandse favorieten het EK allround tot een memorabele editie. In de sfeer van 1997, toen Tonny de Jong in Thialf de Duitse favorieten versloeg en voor het eerst sinds jaren zorgde voor Nederlands allroundsucces bij de vrouwen. Of zoals bij het EK van 2007 in Collalbo, waar Martina Sablikova met een geweldige vijf kilometer alsnog te sterk bleek voor Ireen Wüst.
„Ik wou zo graag op die koets”, zei Rijpma-De Jong na afloop lachend, verwijzend naar de traditionele huldiging in de arrenslee, die ze bij haar vorige titel in Thialf moest missen door corona.
De dit seizoen van coach Jac Orie naar Team Reggeborgh overgestapte schaatsster begon het toernooi als underdog, nadat ze twee weken geleden bij de NK allround als derde was geëindigd, op ruime achterstand van Beune. Vooral dankzij een sterke 500 meter (eerste in 38,50) begon ze met 5,77 voorsprong op Beune aan de vijf kilometer. Maar de langste afstand is niet haar favoriete onderdeel. Ronde voor ronde zag ze Beune iets verder wegrijden. Maar nooit te ver. Door in de laatste twee ronden toch nog te versnellen van 34 naar 33 seconden bleef het verlies beperkt tot 4,58 seconden. Genoeg voor de titel. „Ik wilde mijn eigen rit blijven rijden”, sprak ze na afloop. „Ik knokte voor elke meter en het is me gelukt!”
Beune, vorig jaar wereldkampioen allround in Inzell, gaf na haar tweede plaats aan dat het „huilen haar nader stond dan het lachen”. Ze toonde wel respect voor de kampioen Rijpma-De Jong. „Zij is wel een bijter”, zei ze tegen de NOS. „Als ze ergens haar zinnen op heeft gezet, knokt ze er voor vol. Ze was net iets beter dan ik.”
Op de slotafstand kwamen Beune (6.57,55) en Rijpma-De Jong (7.02,13) niet in de buurt van Ragne Wiklund. De Noorse, een dag eerder ook al winnaar van de drie kilometer, kwam tot een tijd van 6.50,81 en werd derde in het eindklassement. Merel Conijn werd tweede op de vijf kilometer (6.52,43) en eindigde als vierde.
Als je erachter komt dat een collega met vergelijkbare capaciteiten, taken en ervaring een stuk meer verdient dan jij, kan dat ervoor zorgen dat je je ondergewaardeerd voelt en gedemotiveerd raakt. Hoe kun je het best met zo’n situatie omgaan?
Verzamel informatie
Karin Oosterveld, teammanager van het juridisch team bij vakbond De Unie, raadt werknemers met vragen over het salaris altijd aan eerst te onderzoeken wat de redenen zijn voor het verschil in beloning. „Situaties die hetzelfde lijken, zijn nooit helemaal gelijk. Misschien heeft je collega wel net een ander takenpakket, of bepaalde werkervaring die jij niet hebt”, zegt Oosterveld, die aanraadt het gesprek aan te gaan met meerdere collega’s, waarin je ze kunt vragen hoe hun huidige salaris tot stand is gekomen.
Ook Jasmijn Oonk, die als videograaf advies geeft over werk en ondernemen, wijst op het belang van informatie verzamelen over de redenen achter het loonverschil: „Misschien heeft je collega wel gewoon beter onderhandeld. Een salarisonderhandeling kan, zeker bij het instapsalaris, echt het verschil maken waarom jij minder verdient.”
Ook kunnen mensen die recenter zijn begonnen meer krijgen, simpelweg omdat de markt veranderd is, zegt Oonk. „Als je wilt weten wat nu een marktconform salaris is, kun je ook altijd kijken wat er in vacatures voor vergelijkbare functies geboden wordt.”
Praten met collega’s over je loon is niet alleen voor jou als individu nuttig, maar ook voor je collega’s. Wat iemand verdient is nog altijd vaak omgeven door taboes. Dat kan werkgevers goed uitkomen, weet Oonk. „Als collega’s van elkaar niet weten wat ze verdienen, komen zulke gesprekken helemaal niet van de grond.”
Het leidt tot wat de Amerikaanse organisatiepsycholoog David Burkus „informatie-asymmetrie” noemt. Als de ene partij (de werkgever) over veel meer informatie beschikt dan de andere (de werknemer), creëert dat in onderhandelingen een ongelijk speelveld, legt hij uit in een TED-talk.
Daarom is het voor werknemers belangrijk om het gesprek over beloning uit de taboesfeer te trekken. „Openheid is de enige manier om eerlijkheid te bewerkstelligen”, zegt Burkus daarover. Het voelt misschien ongemakkelijk, maar volgens Burkus is het minder ongemakkelijk dan je constant te moeten afvragen of je minder krijgt dan je toekomt. Met die openheid is het ook makkelijker om bijvoorbeeld de loonkloof tussen mannen en vrouwen aan te kaarten en te dichten.
Als je eenmaal zoveel mogelijk informatie hebt verzameld, is je onvrede aankaarten de volgende stap. Dat kan in de regel het best bij je leidinggevende, mits je daar een goede relatie mee hebt. „Dat zijn geen makkelijke gesprekken, maar als je je goed hebt voorbereid kun je in elk geval duidelijk maken waarom je vindt dat je hetzelfde of meer waard bent dan je huidige salaris, zegt videograaf Jasmijn Oonk.
Bij veel grotere organisaties zijn arbeidsvoorwaarden een zaak van de hr-afdeling. Maar ook dan kan het helpen om eerst te praten met je leidinggevende. Die weet het best wat voor ontwikkeling je hebt doorgemaakt en kan misschien een goed woordje voor je doen, aldus Oonk.
Wees subtiel
Het is belangrijk om een goed moment te kiezen om over een salarisverhoging te beginnen, zegt Karin Oosterveld van De Unie. „Als je weet dat je leidinggevende niet goed in zijn of haar vel zit, kun je beter even wachten met zo’n gesprek. En als je net een goede beoordeling hebt gehad, is dat natuurlijk een goed moment om het aan te kaarten.”
Ook de manier waarop je dat gesprek voert van belang, weet Oosterveld. „Je kunt dit het best subtiel aankaarten, in plaats van meteen met de deur in huis te vallen en zeggen: mijn collega krijgt meer betaald, dat kan toch niet! Als je het positief brengt, is het makkelijker diegene mee te krijgen, dan als je zegt: jullie als organisatie doen iets fout.”
Het is hoe dan ook altijd nuttig om het gesprek aan te gaan, stelt videograaf Oonk, ook als je niet direct krijgt wat je vindt dat je waard bent: „Vraag wat ervoor nodig is om wèl die salarisverhoging te krijgen, dan kun je dat meenemen in een volgend gesprek. Hameren op die uitleg is belangrijk, dan kun je er later op terugkomen.”
Ook Oosterveld raadt altijd aan in gesprek te gaan. „Als een werkgever niet direct met je meegaat, weet hij wel: dit is voor diegene echt een belangrijk onderwerp. En als ze zeggen dat er niks aan het salaris kan worden gedaan, kunnen ze misschien wel kijken of er iets gedaan kan worden aan andere, secundaire arbeidsvoorwaarden.”
Als je er niet echt uitkomt, hangt een eventuele vervolgstap af van hoe tevreden je bent over de rest van je werk. In Oonks woorden: „Vind ik alle andere omstandigheden het waard om hier te blijven, of ga ik bij de buren kijken waar ik wel kan krijgen wat ik vind dat ik waard ben? Het is misschien een beetje een GenZ aanpak, maar dat zijn wel de opties die je hebt.”
Dus
Voor succesvolle salarisonderhandelingen is informatie cruciaal. Als je denkt dat je meer salaris verdient, is het belangrijk om erachter te komen wat collega’s krijgen en hoe ze dat voor elkaar hebben gekregen. Ga altijd het gesprek aan en probeer daarvoor het juiste moment te kiezen én de juiste toon. Als je het subtiel brengt, en kunt laten zien wat je gepresteerd hebt, heb je de meeste kans te krijgen wat je wilt. Als je met de beschuldigende vinger gaat zwaaien, kan dat juist averechts werken.
