Op de Dam verloor Mahmoud de controle. Nu dreigt een celstraf voor poging tot doodslag

Mahmoud is trots als een groepje Marokkaanse mannen op donderdagavond 7 november 2024 de Palestijnse vlag hijsen op het Anton de Komplein in Amsterdam. Dit moet hij vastleggen, denkt de 22-jarige Palestijn. Hij maakt een foto en stuurt die via Facebook naar zijn moeder die in Gaza in het ziekenhuis ligt.

Oorlog loopt als een rode draad door het leven van de 22-jarige Mahmoud A., geboren en getogen in vluchtelingenkamp Khan Younis. Zijn moeder, vader en drie zusjes wonen daar nog altijd. Al hebben ze het kamp vanwege de Gaza-oorlog na de gewelddaden van Hamas in oktober 2023 soms ook moeten verlaten.

Mahmoud heeft zijn vader nog nooit gelukkig gezien. De man heeft nog altijd de sleutel van zijn geboortehuis in bezit waaruit hij en zijn ouders decennia geleden zijn verjaagd door de Israëlische overheid.

Er wonen nu andere mensen, maar de hoop dat hij ooit terug kan keren is nooit verdwenen. Ondertussen is hij meerdere keren geraakt door bommen. Ook de gezondheid van Mahmouds moeder is slecht. Ze heeft nog maar een halve long.

Zijn enige broer heeft Mahmoud ook verloren aan de oorlog. Toen zijn broer medicijnen ging halen voor zijn gehandicapte zus werd hij geraakt door een bom. Sindsdien zorgt Mahmoud, als enige overgebleven zoon, voor zijn familie. Daarom is hij naar Nederland gevlucht, via Griekenland, met een vals paspoort.

Mahmoud heeft hier asiel aangevraagd en woont in een azc niet ver van Eindhoven. Hij verzamelt blikjes en stuurt de opbrengst van het statiegeld via via naar zijn familie. Het is tientjeswerk, maar thuis in Khan Younis helpt het om het dagelijkse oorlogsleed te verzachten.

Dat schiet allemaal door zijn hoofd als hij in Amsterdam de jongens de Palestijnse vlag de lucht in ziet hijsen. Er zijn nog mensen die zich om ons bekommeren. Wat een helden, denkt Mahmoud. Het is niet de eerste keer dat hij in Amsterdam demonstreert. Hij heeft dit voorjaar ook al meegelopen in een studentendemonstratie.


Lees ook

Zeven verdachten van rellen na Maccabi-Ajax staan woensdag en donderdag terecht

ME tijdens de onrustige avondrellen in Amsterdam.

Na afloop van de demonstratie bij de wedstrijd Ajax – Maccabi, tegen een uur of elf ’s avonds, reist Mahmoud met de metro naar het Centraal Station in Amsterdam, het is dan een uur of elf ’s avonds. Daarvandaan wil hij met de trein terug naar Eindhoven. Maar hij komt terecht op de Dam. Naar eigen zeggen gaat het daar fout. „Ik was buiten controle.”

Poging tot doodslag

Vijf weken nadat hij het hijsen van de Palestijnse vlag voor zijn moeder fotografeerde, loopt Mahmoud op woensdagmiddag door een zijdeur de zaal van de Amsterdamse rechtbank binnen, vergezeld door de parketpolitie.

Onder zijn zwarte jas en zwarte schoenen draagt hij witte sneakers. Mahmoud wordt verdacht van ernstige mishandeling en poging tot doodslag, gepleegd in de vroege ochtend van 8 november 2024 in de buurt van de Dam in Amsterdam.

Hij is een van de vijf verdachten die zich woensdag moeten verantwoorden.

Mahmoud zit al sinds zaterdag 16 november vast. Hij heeft zich toen zelf gemeld bij de politie nadat zijn foto was gepubliceerd vanwege betrokkenheid bij de rellen na de wedstrijd. De dag daarna vertelde hij tijdens een politieverhoor zijn levensverhaal, zoals hierboven beschreven.

Na een initiële ontkenning gaf Mahmoud, geconfronteerd met beeldmateriaal, toe dat hij na de demonstratie bij de Arena naar de stad is gegaan. Daar heeft hij foto’s gemaakt van de rellen.

Iedereen was elkaar aan het aanvallen

Mahmoud
Palestijnse demonstrant

Zo ziet Mahmoud hoe gemaskerde mannen Maccabi-supporters willen aanvallen maar worden tegengehouden door de politie. Later ziet hij hoe supporters en demonstranten met elkaar vechten. „Iedereen was elkaar aan het aanvallen”, vertelde Mahmoud aan de politie.

„Wat de zionisten deden? Dat weten jullie beter dan ik”, zegt hij tegen de politie tijdens zijn verhoor. „Wat ik gehoord en gezien heb, is dat die zionisten de Arabieren hebben aangevallen. Ze hebben een Palestijnse vlag neergehaald en zongen in het Hebreeuws: dood aan de Palestijnen, dood aan de kinderen.”

Toen hij aan het filmen was, is hij aangevallen door een groep, aldus Mahmoud tegen de politie. „Ze begonnen mij te duwen en ik duwde terug. Daarna moest ik mijn mobiele telefoon wegdoen.”

Volgens de politie blijkt uit beelden dat Mahmoud niet de hele waarheid vertelt. „Hij heeft mij geslagen en ik heb hem teruggeslagen”, zegt de jonge Palestijn dan. Alleen geslagen? vraagt de politie. „Eerlijk gezegd handelde ik niet bewust. Misschien heb ik mijn hele lichaam gebruikt.”

Op de beelden die de politie hem toont tijdens het verhoor, is te zien hoe Mahmoud, gekleed in een witte broek, witte schoenen en een zwarte jas, meerdere keren in de richting van en op het hoofd trapt van een supporter die op de grond ligt. De jongen, met een Maccabi-shirt onder zijn jas, is vlak daarvoor vlak bij de Dam in volle vlucht tegen een hek geduwd en gevallen.

Kind van de oorlog

Deze woensdag is Mahmoud de laatste verdachte. Een andere verdachte wordt beschuldigd van betrokkenheid bij hetzelfde incident. Tegen hem is twee jaar cel geëist.

Omdat de behandeling van de andere zaken uitloopt, lukt het niet om zijn zaak van Mahmoud inhoudelijk te bespreken. De tolk die lang heeft zitten wachten, moet weg. Zijn advocaat Anis Boumanjal doet daarom een verzoek tot aanhouding van zijn zaak. Bovendien wil de advocaat gezien de heftige levensgeschiedenis van Mahmoud dat zijn cliënt wordt onderzocht. „Mijn cliënt is een kind van de oorlog. Gezien alles dat hij heeft meegemaakt, sluit ik niet uit dat er sprake is van posttraumatische stresssyndroom. En dat kan van invloed zijn op de vraag of hij toerekeningsvatbaar is.”

Als zijn advocaat het woord voert zakt Mahmoud weg. Hij huilt en lijkt niet meer te luisteren naar de tolk. Zijn zaak wordt aangehouden. Wanneer de inhoudelijke behandeling plaatsvindt, is nog niet bekend. Of hij tot die tijd in voorlopige hechtenis moet blijven bespreekt de rechtbank donderdag, als ook nog twee andere verdachten van de rellen voor moeten komen.


Lees ook

Nog voordat de Maccabi-rellen uitbraken, keek de politie al mee in pro-Palestijnse appgroepen

In de aanloop naar de wedstrijd Ajax-Maccabi hielden supporters van de club uit Tel Aviv een pro-Israël-demonstratie in de buurt van de Dam.