De eerste ronde van de Roemeense presidentsverkiezingen moet overnieuw. Dat heeft het Constitutioneel Hof in Boekarest vrijdag besloten. De uitslag van de stembusgang van vorige week is ongeldig verklaard wegens vermoedens van Russische inmenging, waarmee Roemenen opnieuw naar de stembus moeten.
Documenten die woensdag werden vrijgegeven bevestigen dat de omstreden presidentskandidaat Calin Georgescu, die geheel tegen de verwachting in als winnaar uit de eerste ronde kwam, steun kreeg van een georganiseerde campagne op sociale media. Veiligheidsdiensten gaan uit van een Russische beïnvloedingsoperatie.
In combinatie met cyberaanvallen zou de radicaal-rechtse Georgescu, die kritisch is op de EU en de NAVO, oneerlijk hebben geprofiteerd van een campagne op TikTok. Influencers die video’s online zetten over Georgescu werden daarvoor betaald via schimmige tussenpersonen, stelden veiligheidsdiensten.
Hertelling
Hoewel vlak na de verkiezingen ook al stemmen opgingen om de uitslag ongeldig te verklaren, besloot het hof destijds anders. Wel kwam er een hertelling van de stemmen, maar dat leidde niet tot een ander resultaat. Het besluit van vrijdag om de eerste stemronde toch over te doen, is nog niet nader gemotiveerd.
De Europese Commissie zegt vrijdag TikTok te hebben gevraagd om opheldering over de rol van het sociale medium rond de verkiezingen in Roemenië. Ook is het toezicht op TikTok verscherpt en heeft de Commissie het bedrijf opgedragen alle gegevens op te slaan die te maken hebben met de Roemeense verkiezingen.
Aanstaande zondag zouden de Roemenen voor de tweede ronde van de presidentsverkiezingen naar de stembus moeten gaan. Dan zou Georgescu het opnemen tegen de de pro-Europese Elena Lasconi.
Étienne-Émile Baulieu, de uitvinder van de abortuspil, is overleden. Baulieu, een Franse biochemicus en endocrinoloog (arts die hormonen bestudeert) ontdekte het middel RU486, ook wel mifepriston genoemd, in de jaren 80 van de vorige eeuw en droeg sindsdien trots de bijnaam „vader van de abortuspil”. Hij overleed in zijn huis in Parijs.
Baulieu bedacht in 1980 een chemisch alternatief voor de chirurgische ingreep van een abortus. Die oplossing vond hij in een antihormoon, een molecuul dat de receptoren van progesteron in de baarmoeder blokkeert, zodat het zwangerschapshormoon niet werkt. De bevruchte eicel kan zich daardoor niet innestellen in de baarmoeder. Als abortusmiddel werkt RU486 in combinatie met een middel dat weeën opwekt (misoprostol), waardoor de vrucht wordt afgestoten.
‘Geen agressie van chirurgie’
„Mijn intentie was om vrouwen met deze pil een keuze te geven die hun privacy en lichamelijke integriteit beschermt en hen de kans geeft om de agressie van chirurgie te vermijden”, zei Baulieu drie jaar geleden in een interview in The New Yorker. Dat plan werd werkelijkheid toen het middel eind jaren 80 in Frankrijk werd goedgekeurd, maar al snel daarna ontstond ophef vanuit de anti-abortushoek. De farmaceut die het middel ontwikkelde, Roussel-Uclaf, haalde RU486 van de markt, maar onder druk van de Franse overheid draaide de farmaceut dat besluit daarna weer terug. Niet veel later werd het middel ook in andere landen verspreid.
RU486 is inmiddels in meer dan honderd landen verkrijgbaar, maar in veel landen gelden strenge regels voor de verkoop. In Nederland is mifepriston sinds dit jaar niet alleen bij abortusklinieken, maar ook bij de huisarts verkrijgbaar.
Lees ook
Abortuspil via de huisarts: goed plan of niet?
Alzheimer en depressie
Baulieu werd in 1926 in Straatsburg geboren als Émile Blum, zoon van twee Joodse ouders. Hij verloor zijn vader, ook een arts, toen hij een kleuter was en verhuisde daarna met zijn moeder naar Parijs. Tijdens de Tweede Wereldoorlog veranderde Blum zijn naam ter bescherming van zichzelf en sloot zich aan bij het radicale communistische verzet.
Na de oorlog besloot hij geneeskunde te studeren „omdat je mensen het beste op individueel niveau kunt helpen”. Zijn onderzoek naar hormonen is hij gaan doen om iets te doen aan de „pijn en mishandeling” van mensen die hun zwangerschap wilden beëindigen. Voordat Baulieu RU486 ontdekte, deed hij onderzoek naar DHEA (Dehydro-epiandrosteron, een hormoon dat door de bijnieren wordt gemaakt). Later in zijn leven pakte hij het onderzoek naar dat hormoon weer op, omdat hij ervan overtuigd was dat het ouderdom kan afremmen. Het paste in zijn onderzoek op latere leeftijd naar depressie en Alzheimer. De levensverlengende eigenschappen van DHEA worden nog onderzocht, maar Baulieu nam het middel zelf tot op zijn sterfbed. „Ik sluit niet uit dat het werkt”, zei hij in een interview.
De weduwe van Baulieu schrijft dat zijn werk „in het teken stond van zijn toewijding aan de vrijheid van vrouwen en zijn wens om iedereen in staat te stellen een beter en langer leven te leiden.” Ook de Franse president Macron heeft gereageerd op het overlijden van Baulieu. „Weinig Fransen hebben de wereld zodanig veranderd”, zei Macron, die de onderzoeker „een progessieve geest” noemt die „vrouwen hun vrijheid gaf”.
Abortuspil als anticonceptie
De abortuspil kan voor meer doeleinden worden ingezet dan het afbreken van een zwangerschap. Zo is het middel in een andere dosering ook geschikt voor de behandeling van het syndroom van Cushing, een aandoening waarbij het lichaam te veel cortisol aanmaakt. Mifepriston wordt in sommige landen ook gebruikt voor het behandelen van vleesbomen (goedaardige knobbels in de wand van de baarmoeder), endometriose (baarmoederweefsel dat zich buiten de baarmoeder bevindt) en adenomyose (baarmoederslijmvlies dat in de spierwand van de baarmoeder groeit).
Sinds afgelopen maand loopt in meer dan tien Nederlandse ziekenhuizen een grote studie die mifepriston als hormoonloos anticonceptiemiddel onderzoekt. Het middel kan dan in een dosering van 50 milligram per keer wekelijks genomen worden.
Lees ook
Abortuspil in lage dosering getest als hormoonloos anticonceptiemiddel
In onvoorspelbare tijden in Den Haag is er altijd tenminste één voorspelbare factor. Je weet nooit wat er gaat gebeuren, maar je weet wel hoe Geert Wilders zich gedraagt. Hij trekt zich terug, praat één keer per week op dinsdagmiddag kort met de pers en reageert verder alleen op X. Daar dreigt hij regelmatig het kabinet te laten vallen en prijst hij zijn eigen bewindspersonen. Maar zijn woorden daar hebben vrijwel geen consequenties.
Deze week brak Wilders met die voorspelbaarheid door een persconferentie te organiseren in perscentrum Nieuwspoort, waarin hij onder meer een tienpuntenplan over migratie presenteerde. In Haagse Zaken bespreken Lamyae Aharouay en Petra de Koning wat deze ongebruikelijke stap onthult over Wilders en de PVV. Hoe verhoudt Wilders zich tot het kabinet en zijn bewindspersonen? Hoe doen zij het eigenlijk? En waarom besloot Wilders een persconferentie te organiseren?
Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected].
Het wil maar niet serieus worden in de coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB. En hoe langer deze situatie duurt, des te problematischer het wordt. Nederland wordt geregeerd door vier partijen die het gewicht van hun rol niet aan lijken te kunnen. Ze wantrouwen en vrezen elkaar, komen niet met hoognodig beleid, en laten ook de kiezers in de steek die ze met grote beloftes gelokt hadden. Hoe lang gaat dit nog door, de angst en ellende in het rijk van Schoof?
De persconferentie van PVV-leider Geert Wilders was een zoveelste bewijs van deze houding. Afgelopen maandag presenteerde hij, opvallend genoeg in perscentrum Nieuwspoort, mét de verzamelde parlementaire pers, een tienpuntenplan met maatregelen om de immigratie tegen te gaan. Deze punten waren een regelrechte motie van wantrouwen tegen zijn eigen minister die hierover gaat, Marjolein Faber (Asiel en Migratie). Serieus kon het plan niet genomen worden, de meeste voorgestelde maatregelen waren in een eerder stadium ook al door de andere coalitiepartijen verworpen. Het leek eerder bedoeld om de volgende verkiezingen te winnen. De PVV staat er slecht voor in de peilingen, het vermoeden in de partij is dat coalitiegenoot VVD het kabinet zo snel mogelijk wil laten vallen, en de aandacht voor migratie, hún onderwerp, is in het politieke debat behoorlijk ingezakt. Duidelijk was meteen dat Wilders’ dreigement om het kabinet binnen een paar weken op te blazen helemaal geen écht dreigement was. Het ging hem erom de PVV-kiezer duidelijk te maken dat hij er nog wás. Profilering staat in deze coalitie nu eenmaal altijd voorop. Als Wilders echt had gewild dat het kabinet iets zou bereiken op migratie, dan had hij Faber allang opdracht gegeven meerderheden te zoeken in de Eerste Kamer voor haar asiel- en migratiewetten. Faber doet het politieke handwerk niet, pakt zelden de telefoon. Wilders lijkt het best te vinden. Het laat zien hoe moeizaam de transitie van populisme naar regeringsmacht gaat.
Minstens zo treurig is dat de andere drie coalitiepartijen hun rol niet veel serieuzer lijken te nemen. Ze namen nauwelijks afstand van Wilders’ vergaande en soms antirechtsstatelijke voorstellen. Wilders eiste – nogmaals: met het dreigement het kabinet op te blazen – dat de grenzen worden gesloten voor asielzoekers. Hij wil daarvoor het leger inzetten. Alleenstaanden met een verblijfsvergunning moeten volgens Wilders asielzoekerscentra na veertien weken verlaten, ook als er nog geen onderdak is. Wilders’ tienpuntenplan verdiende een stevig weerwoord uit de coalitie, en dat kwam er niet. Dick Schoof is al helemaal afwezig. In zijn wekelijkse persconferentie maakte hij niet duidelijk wat volgens hém, toch de premier van Nederland, de juridische of menselijke grenzen zijn. Hij stelde zich op als een neutrale observator langs de zijlijn. Na bijna een jaar regeren mag Schoof toch wel eens beseffen dat het kabinet regeert, niet Wilders.
De apathie, het wegduiken bij moeilijke vragen, het roepen: deze coalitie maakt geen serieuze indruk. Dat geldt niet alleen voor Wilders. Op het gebied van landbouw en stikstof had het kabinet ook allang met beleid moeten komen. Het dossier is nota bene in handen van een partij, BBB, die beloofde alles op te lossen. NSC, de partij die naar eigen zeggen bestaat om de rechtsstaat en goed bestuur te waarborgen, gedoogt de dagelijkse aanvallen op democratie en rechtsstaat van een coalitiegenoot. En de VVD kan de andere drie partijen verwijten „onvolwassen politiek” te bedrijven, ook deze partij staat permanent in een campagnestand en lijkt niet te willen investeren in een effectief kabinet. Dit alles lijdt tot stilstand op grote dossiers, en een politiek van afschuiven. De begroting op Prinsjesdag en de voorjaarsnota lieten hetzelfde patroon zien, telkens stelt het kabinet echt beleid, moeilijke keuzes, uit.
De kiezer is hier de grote verliezer van. Die ziet een kabinet dat met grote woorden begon, dat zou afrekenen met een in zichzelf gekeerde politieke cultuur. Maar de vier coalitiepartijen maken die belofte niet waar. Ze verzanden in profileringsdrang, geroddel en bestuurlijke stilstand. Dat is niet alleen Wilders aan te rekenen, hoewel hij het op dagelijks niveau het bontst maakt. Hij valt op X zijn coalitiegenoten routinematig aan, zet de premier voor schut en beheerst het gesprek. Maar de andere partijen geven hem die ruimte. Nemen ze afstand van Wilders’ retoriek en laten ze hem en het kabinet desnoods vallen? Of laten ze zien dat ze, ondanks de lastige samenwerking met de PVV, toch met hem iets voor elkaar kunnen krijgen? Ze laten zich nu gijzelen, wekken de indruk er allang niet meer in te geloven. Dat is onverantwoord. Wilders’ antirechtsstatelijke ideeën verdienen weerwoord. En de kiezer heeft recht op een kabinet dat regeert.
