Sywert van Lienden en compagnons nu ook strafrechtelijk vervolgd

Justitie gaat voormalig mondkapjesonderhandelaar Sywert van Lienden en zijn compagnons vervolgen op verdenking van oplichting, verduistering, valsheid in geschriften en witwassen. Dat heeft het Openbaar Ministerie donderdag bekendgemaakt. Het besluit om de voormalig bestuurders van Stichting Hulptroepen Alliantie strafrechtelijk te vervolgen, volgt op jarenlang onderzoek naar de mondkapjesaffaire. Volgende maand is de eerste regiezitting in Rotterdam.

Van Lienden en zijn zakenpartners Bernd Damme en Camiel van Gestel verdienden in de coronapandemie miljoenen aan de overheid door een deal te sluiten over mondkapjes. Naar de buitenwereld lieten ze doorschemeren dat ze zonder winstoogmerk handelden en dus niks verdienden aan de order, maar in werkelijkheid bleek de deal voor alle drie zeer lucratief, vooral voor Van Lienden.

Hij heeft zelf altijd volgehouden onschuldig te zijn. Donderdagmiddag meldt Van Lienden in een reactie op het nieuws dat „deze stap weliswaar schadelijk is”, maar „ook duidelijkheid biedt”. „Het dossier zoals het er nu ligt ontkracht naar mijn mening dit verhaal al. Nu is het onze beurt om getuigen te horen en bewijsstukken aan te dragen zodat de rechtbank kan oordelen. We kunnen eindelijk beginnen.”

Publicitaire druk

Als mediapersoonlijkheid wist hij veel druk op het kabinet te zetten om met hem in zee te gaan. Hij beweerde dat de overheid te apathisch reageerde in de coronacrisis en veel hulpverleners daarom onbeschermd moesten werken. Vanuit het toenmalige kabinet klonken eerder al geluiden dat de publicitaire druk meespeelde om met Van Lienden samen te werken, maar wel in de veronderstelling dat hij er niet aan zou verdienen.

Naar Van Lienden, Damme en Van Gestel loopt eveneens een civiele zaak, aangespannen door de overheid en het huidige bestuur van Stichting Hulptroepen Alliantie. De twee partijen voelen zich misleid door de oud-bestuurders. Datzelfde geldt voor bedrijven als Coolblue en Randstad, die in hun ogen onder valse voorwendselen meededen aan het project van Van Lienden en ook aangifte tegen hem deden. In februari 2022 werd het drietal ontslagen bij de Stichting Hulptroepen Alliantie. Ook werd beslag gelegd op hun banktegoeden.

Tijdens de coronapandemie kochten Van Lienden en zijn zakenpartners in China twee grote partijen mondkapjes. In totaal ging het om 40 miljoen beschermingsmiddelen voor ruim 100 miljoen euro. Naar buiten toe stelden ze als non-profitondernemers in naam van Stichting Hulptroepen Alliantie te werken, maar de winsten vloeiden via een andere BV uiteindelijk toch naar henzelf.

Van Lienden zelf verdedigde dat aanvankelijk door te stellen dat hij een ondernemersrisico liep en zelf een deel moest voorfinancieren. Later bleek echter dat de overheid zelf het gehele bedrag had voorgeschoten. Ook de belofte dat hij „om niet” te werk was gegaan, bleek niet te kloppen.


Lees ook

De vrienden van Sywert wilden niet geloven dat hij miljoenen verdiende met zijn mondkapjes

Sywert van Lienden op zijn zeventiende, in mei 2008, als voorzitter van scholierenvakbond LAKS, strijdend tegen de „ophokplicht”. Media nemen die term gretig over.