Werknemers in de zorg en de horeca ervaren het vaakst ongewenst gedrag op het werk, meldt het CBS maandag. Het gaat onder meer om seksuele aandacht, intimidatie, lichamelijk geweld of pesten.
In 2023 gaf 17 procent van alle werknemers aan in de afgelopen twaalf maanden te maken te hebben gehad met ongewenst gedrag op het werk. In de zorg was dat 30 procent en in de horeca 20 procent. In de bouw en landbouw komt ongewenst gedrag juist relatief weinig voor.
Vrouwen ervaren meer ongewenst gedrag dan mannen. In de enquête van het CBS en TNO gaf 21 procent van de vrouwelijke werknemers aan de afgelopen twaalf maanden te maken te hebben gehad met ongewenst gedrag tegen 13 procent van de mannelijke werknemers. Vrouwen ervaren vooral vaker ongewenste seksuele aandacht.
Ongewenst gedrag komt ook vaker voor als het werk meer contact met andere mensen met zich meebrengt, zoals collega’s, klanten, patiënten of leerlingen. Werknemers in de zorg en horeca geven met ruim 75 procent het vaakst aan dat ze (vrijwel) de hele dag andere mensen op het werk ontmoeten.
Lees ook
Wangedrag-coach: ‘Je kan beter zeggen ik voel me gepest, dan jij pest mij’
Een groep speleologen uit Piëmont trekt in 1961 naar de woeste Italiaanse regio Calabrië. Verborgen in het Pollino-gebergte ligt de ‘Abisso del Bifurto’, een nog niet in kaart gebrachte grot. In Michelangelo Frammartino’s adembenemend gefilmde Il buco (‘het gat’) doet een hedendaagse groep speleologen hun exploratie vijftig jaar na dato opnieuw. Gadegeslagen door een oude schaapsherder zakken ze langzaam de grot in. Waar de herder de omgeving op zijn duimpje kent, tasten zij letterlijk in het duister. Frammartino toont hun afdaling zonder dialoog – dat de film op het Duitstalige Arte is, maakt dus niet uit – en wisselt scènes in de pikdonkere Bifurto af met prachtige landschapsshots van het nationaal park Pollino.
Paleisintriges in de ruimte
Na het sciencefiction-epos Dune, de latere boeken en de films is er nu een tv-serie. Het zesdelige Dune: Prophecy speelt zich tienduizend jaar voor de succesvolle blockbuster van regisseur Denis Villeneuve af, ver voor de tijd van het messiaanse figuur Paul Atreides (gespeeld door Timothée Chalamet in de films). De serie toont de opkomst van moederoverste Valya Harkonnen (Emily Watson) en haar zus Tula (Olivia Williams). Zij zullen de invloedrijke orde oprichten die later bekend wordt als de Bene Gesserit. Deze mysterieuze groep vrouwen, gehuld in zwarte gewaden, speelt een grote rol in de Dune-verhalen.
Dankzij de paleistintriges, seks en geweld doet deze serie denken aan de fantasyserie Game of Thrones. Niet zo sterk als de films, maar wel onderhoudend.
Moderne Oekraïense folklore
Is S.T.A.L.K.E.R. 2 een fantastische game? Niet echt. Vanuit gamend perspectief is het een met enthousiasme gemaakte, maar vaak rafelige kopie van post-apocalyptische verkenningsgames als Fallout 3. Als cultureel fenomeen is deze game echter fascinerend: een opvolger van een spel dat in 2007 moed en trots bood aan Oekraïense gameliefhebbers en een nieuwe generatie gamemakers inspireerde met zijn game-folklore. Het team achter deel 2 moest halverwege het maakproces vluchten temidden van de Russische invasie van het land – in beeld gebracht in een boeiende documentaire. Je speelt een ‘stalker’, die de nog altijd radioactieve zone rond de kerncentrale van Chernobyl betreedt. De stugge individualisten aldaar proberen allemaal te overleven in onherbergzaam gebied vol mutanten.
Geuroverlast
5 Dagen gaat op zoek naar persoonlijke verhalen bij het nieuws. De gele NPO Radio 1-bus staat elke week in een andere gemeente in het land. Aankomende week staat de bus in Amsterdam Noord. De bewoners van een aantal wijken in Noord ervaren overlast van de nabijgelegen industrie in het Westelijk Havengebied. Het gaat dan vooral om geuroverlast, men ruikt een geur als die van verbrand rubber, maar daarnaast zijn er ook mensen die zich zorgen maken om hun gezondheid. De kunstmestfabriek ICL wordt vaak als grootste boosdoener aangewezen. Omwonenden praten over klachten als geïrriteerde luchtwegen. In de uitzendingen komen leden van bewonerscollectief Adem vrij aan het IJ aan het woord, lokale politici, een vertegenwoordiging van de kunstmestfabriek en toevallige passanten.
Mijn zoon en ik maken een wandeling door de duinen. Hij (28) op kapotte sneakers, ik op hooggesloten, waterdichte wandelschoenen.
Wanneer het pad een natte duinvallei doorkruist, wil hij – om droge voeten te houden – op mijn rug meeliften. Dat gaat verrassend goed, waarop ik met enige trots zeg: „En dat op mijn 66e!”
Mijn zoon reageert: „Ja, dat is wel oud voor een draagmoeder!”
Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]
Grappige kappersrekening van minister Marjolein Faber. Ze heeft haar dooie punten laten snoeien voor het schamele bedrag van 571 euro en 74 cent. Die Haagse kapper heeft het inmiddels drukker dan ooit. Honderden kansloze koppies grijpen hun kans. Zo ook ik.
Donderdag zat ik er en het was gezellig. We namen de wereld door. Iedereen vroeg of ik afgelopen vrijdag de persconferentie van dappere Dickie had gezien. Onze premier was na zijn door de mand gevallen kabinet in bloedvorm. Vooral dat mantra over racisme was adembenemend. Hoe zei hij het ook alweer? Er was in Den Haag geen racisme. Hij kon het niet vaak genoeg zeggen. Niet in de regering en niet in de fracties. Ik dacht aan staatssecretaris Jansen. Dat is die van die Marokkanen. Inderdaad geen racisme rond het Binnenhof.
„Maar wel in de tram, de kroeg en de voetbalkantine”, lachte een klant die Dickie steevast ‘het schoofhondje van Geert’ noemde. Op dat moment belde een woedende Sywert. Omdat we met de hele zaak zin hadden om een beetje te lachen zette ik hem op de speaker. Sywert stak meteen van wal. Of ik nu mijn zin had?
„Ik niet alleen”, lachte ik, „het hele land vindt het leuk.” Hierop gaven alle klanten een spontaan applausje. Op datzelfde moment begonnen Bernd en Camille op de achtergrond keihard te schreeuwen.
„Zijn de heren overspannen of nog steeds gillend rijk?”, vroeg ik aan onze Melkmuil des Vaderlands. Nu begon Sywert zelf ook radeloos te foeteren. Hij was onschuldig en dat ging hij nu bewijzen. Het woord smaad viel. Laster uiteraard ook. Ik was nog niet van hem af.
Jij ook niet van mij, dacht ik zacht in mezelf, waarop de klanten vroegen of ik die gluipkop wilde ophangen. Op dat moment zwaaide de deur open. Een sterk vermagerde Frans Timmermans betrad de winkel. Glimmend van trots zei hij: „Ik ben afgevallen.” Een oude dame keek de limbo smalend aan en zei: „Maar dat was je toch al bij de verkiezingen schat!” Hierop draaide Fransje zich geïrriteerd om en beende de Van Loostraat in. Vroeger konden die zuiderlingen nog wel eens tegen een geintje.
Voor ik het wist kreeg ik weer telefoon. Netanyahu dit keer. Of Wilders in de zaak was? Nee, alle blondeerstoelen waren bezet met onzekere botoxdames. Dan wilde hij Casper.
„Bedoel je Veldkamp?”
Ja, die bedoelde hij en of ik tegen hem wilde zeggen dat hij niet hoefde te komen. Ze zouden hem daar meteen arresteren of gewoon laten omleggen door de harde kern van Maccabi. Of ik had gehoord dat hij gezocht werd door dat Strafhof?
Wat ik er van vond? Ik legde uit dat ik nog wel eens schrik van fotootjes van uitgemergelde kindertjes met hongerogen en dat die plaatjes me ergens aan doen denken. Net als de hulpgoederen die worden tegengehouden. Daarna fluisterde ik voorzichtig dat ik 40.000 doden ook wel wat aan de hoge kant vind.
„Antisemiet” brieste hij en hing op.
„Hij heeft zijn dag niet”, sprak mijn buurman die alleen zijn snor liet bijpunten.
De klanten vroegen me om het niet over politiek te hebben. Een oude dame lachte: „Voor je het weet heb je bonje met humorloze rechtse of linkse minkukels.”
We kregen het veilig over de tuinkabouter van MDMA die in Brabant is aangehouden. Daarna vroegen we ons af of in die roomse provincie een kerststalletje met het hele zootje van geperste cocaïne een leuk idee zou zijn. Dus Jozef, Maria, de herders, de os, de ezel en dat je na het kerstdiner met de hele familie de kleine Jezus uit zijn kribbe snuift.
Een keurige Haagse meneer begon over het Belgische bejaardenhuis waar ze strippers hadden ingehuurd en dat hij zich daar nu ging inschrijven.
„Of moet ik tot mijn urn sjoelen en scrabbelen?”, lachte hij.
Toen was ik aan de beurt. In tien minuten was ik geknipt. Kosten 10 euro.
Ik zei tegen de kapper dat ik dacht dat hij hartstikke duur was.