N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
De makelaar Makelaars moeten weer meer doen om een woning te verkopen. Ook belangrijk: de verwachtingen temperen van mensen die hun huis willen verkopen. „De woz-waarde van 2022 wordt vaak gewoon niet meer gehaald.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data96333772-f53ca0.jpg)
Foto Bram Petraeus
Terwijl de fotograaf met zijn meetapparaat de kamers langsgaat voor de plattegrond, laat makelaar Anne Fem de Groot snel haar blik overal langsgaan. De fotolijsten gaan weg uit de woonkamer, het prullenbakje uit de keuken, de koekjes op het aanrecht een keukenkast in, de stoelen worden rechtgezet. „Dit haal ik er toch nog even af”, zegt ze als haar ogen midden in een zin op een groene krans vallen aan het keukenraam. „Zo’n kerstding wil ik er niet op.” En later, boven: „Zal ik de jaloezieën open doen, voor het licht?”
Vandaag worden foto’s gemaakt voor de Funda-advertentie voor Leusderweg 251. Een hoekhuis uit de jaren dertig met voor- en achtertuin, vijf slaapkamers, serre en uitzicht op een sportveld. Vraagprijs: 775.000 euro. De bewoners, het echtpaar Van de Weerd (76 en 78), gaan na 32 jaar kleiner wonen. „We kunnen beter naar een appartement verhuizen nu we nog fit zijn, in alle vrijheid”, zegt zij, „in plaats van later, gehaast, omdat het moet”.
Haar man is voor de Funda-foto’s een paar keer bij de stort geweest. Want spannend vinden ze het wel, hun woning verkopen in een economisch onzekere tijd. „Iedereen zegt: dit huis is zo weg, maar wij moeten het eerst maar zien.”
„Ik heb er alle vertrouwen in”, zegt de makelaar als ze vertrekt, terwijl de fotograaf de woonkamer vastlegt. „Dit is een hartstikke leuk huis, vlak bij het bos én de stad, een mooie uitbouw, je kunt parkeren op eigen terrein. Kunnen we deze week een te-koop-bord in de tuin zetten?”
„Hoe eerder, hoe beter.”
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/1102zatleusderwegplatter.gif%7C//images.nrc.nl/n-PZEnX0d_IcIHWJ4xsyMPX-aVs=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/1102zatleusderwegplatter.gif)
Minder gegadigden
Anne Fem de Groot zit sinds 2018 met haar kantoor in een spoorweghuisje aan het begin van de Leusderweg, op de rand van de binnenstad van Amersfoort. Voor het kantoortje wappert een vlag met daarop lichtblauwe krulletters in een roze huis: ‘Anne Fem nvm makelaardij’. Het is er een komen en gaan van fietsers, automobilisten en voetgangers, die geregeld even binnenwandelen voor een kop koffie of thee. „Die interactie met klanten vind ik heel leuk”, zegt De Groot, die als kind al makelaar wilde worden. „Ik heb huizen en mensen altijd interessant gevonden. Een verhuizing is vaak een belangrijk moment in een leven, waar een mooi, en soms verdrietig verhaal bij hoort. Het is bijzonder zo’n proces te mogen begeleiden.”
De media maken de dalende huizenprijzen groter dan ze zijn, vindt ze. Woningen die aantrekkelijk zijn en goed liggen, worden nog steeds goed verkocht. „Er verschuift wel wat. Een paar jaar geleden hadden we zo tien, twintig, dertig kandidaten en kozen we degene met de beste voorwaarden. Nu moeten we er meer bovenop zitten. We bellen mensen na: heeft u nog vragen, heeft u belangstelling? In plaats van twintig gegadigden, zijn het er nu vier of vijf.”
Een verhuizing is vaak een belangrijk moment in een leven, waar een mooi, en soms verdrietig verhaal bij hoort. Het is bijzonder zo’n proces te mogen begeleiden
Anne Fem de Groot makelaar
Kandidaat-kopers, zegt ze, worden daardoor minder flexibel. „Eerst was het altijd goed als we om drie uur nog een plekje hadden voor een bezichtiging. Nu is het: we kunnen alleen aan het eind van de dag of ‘s avonds. Maar in het donker bezichtigen, daar doen we niet aan.”
En wat als alle gegadigden afhaken? „Dan bedenken we weer wat nieuws. Een ander tekstje, een andere foto, soms een andere prijs.”
Een paar honderd meter verderop, aan de Utrechtseweg, zit het kantoor van makelaar Robert van Oossanen (64), tevens voorzitter van de NVM-regio Eemland. Het kantoor is actief in het Amersfoortse Leusder- en Bergkwartier, waar vooral woningen staan in het hogere segment, vanaf ongeveer zeven ton. Van Oossanen werkt al dertig jaar als makelaar in zijn eigen woonplaats. Wie met hem over de Leusderweg rijdt, kan van veel huizen een geschiedenis horen. Die woning, daar, is pas nog door een jong stel gekocht, en daar woont al heel lang een oude meneer. Van de week nog werd hij door een echtpaar gebeld voor wie hij de woning 25 jaar geleden aankocht, zij willen er nu weer vanaf. „De naam doet me dan niet direct een belletje rinkelen”, zegt hij, „maar bij het adres gaat me iets dagen. Ik associeer mensen vaak met hun huis.”
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data96555660-d123eb.jpg|https://images.nrc.nl/w1LRtsSw4FlTZMq__O7cQzMdtcA=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data96555660-d123eb.jpg|https://images.nrc.nl/3guj--H6rT7LuVR2tdD3viMH6L4=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data96555660-d123eb.jpg)
Illustratie Myrthe van Heerwaarden
Ook zijn werk is veranderd door de kantelende markt. „Als ik een verkoopgesprek heb met mensen”, zegt hij, „dan weten ze zelf vaak al heel goed wat hun huis waard is. Maar dat baseren ze op positieve verhalen, niet op marktkennis. ‘De buren hebben hun huis voor zo veel verkocht, en ons huis is veel mooier’, hoor je dan.” Neem de nieuwste woz-waarden: die zijn gebaseerd op 1 januari 2022, het hoogtepunt van de markt. „Dat bedrag wordt in veel gevallen niet meer gehaald bij de verkoop.”
Het betekent dat hij verwachtingen moet temperen. „Want dit is een vak waarin je altijd open moet zijn. Maar dat horen verkopers liever niet. Vervolgens is het risico dat ze niet met je in zee willen.”
De nieuwe markt heeft ook voordelen, vindt hij. „Je kunt niet meer vluchtig even een huis verkopen, je moet er echt iets voor doen. Kennis van zaken wordt weer belangrijk. Je moet beter je werk doen, beter fotograferen, betere teksten schrijven. ‘Jongehondengedrag’ wordt afgestraft.” Waarmee hij doelt op makelaars die de afgelopen jaren het vak in rolden om een slaatje te slaan uit de overspannen woningmarkt – makelaar is een onbeschermd beroep.
Terwijl de koopprijzen in vrijwel alle regio’s gedaald zijn, is het beeld op de huurmarkt diffuus. In sommige steden, zoals Utrecht, stijgen de huurprijzen, in Amersfoort dalen ze licht. De gemiddelde huurprijs in de vrije sector lag hier afgelopen kwartaal 4 procent lager lag dan een kwartaal eerder, aldus de NVM.
Maar het aanbod is nog steeds krap. Pieter (59) woont sinds twee weken aan de Leusderweg met zijn samengestelde gezin. Voor een woning met drie slaapkamers betalen ze een huurprijs van 1.750 euro per maand. In vijf weken tijd bekeken ze zo’n tien huizen. Veel was er niet dat aan hun wensen voldeed.
„In Amersfoort zijn er maar een paar smaken”, zegt hij. „Wij wilden het liefst in het centrum wonen, alleen zijn de meeste woningen daar te klein voor ons. Woningen die groot genoeg zijn, vind je vooral in het noordelijke deel van de stad. Dat is meer Vinex-achtig; niets voor ons. Als je een hoop geld moet betalen, wil je niet alleen een woning, maar ook een omgeving waar je vrolijk van wordt.”
Ook voor het echtpaar Van de Weerd was het geen makkelijke opgave dat te vinden, vertellen ze staand in de woonkamer, uit beeld van de fotograaf. „De gemeente heeft jaren geroepen dat ouderen in hun eigen buurt moeten kunnen blijven wonen”, zegt hij, „maar er is voor hen bijna niets.”
Via makelaar Anne Fem vonden ze in december uiteindelijk een geschikt appartement aan de rand van Leusden, met riant balkon en uitzicht op een natuurgebied. Ze betaalden een bedrag bijna vijftien procent boven de vraagprijs. „Ja, we hebben flink moeten bieden”, zegt hij. „Heel veel ouderen zijn naar zoiets op zoek.”
Foto Bram Petreaus
Illustratie en animatie Myrthe van Heerwaarden
