De Koerdische PKK heeft vrijdag de aanslag op een lucht- en ruimtevaartbedrijf in de buurt van de Turkse hoofdstad Ankara van afgelopen woensdag opgeëist, meldt persbureau Reuters. Bij de aanslag vielen 5 doden en raakten 22 mensen gewond.
Kort na de aanslag beschuldigde de Turkse minister van Defensie Yasar Güler de Koerdische beweging al van het beramen van de aanslag. De PKK, die de onafhankelijkheid van Koerdistan nastreeft, wordt door onder meer de Europese Unie en de NAVO gezien als terroristische organisatie. Het Koerdische volk woont met name in delen van Turkije, Irak en Syrië, maar heeft geen eigen staat.
Als reactie op de aanslag heeft Turkije vrijdag opnieuw luchtaanvallen uitgevoerd in het noorden van Irak, meldt het Franse persbureau AFP. Bij die aanvallen, gericht op een aan de PKK gelieerde groepering, vielen volgens lokale autoriteiten vijf doden.
Turkije voerde donderdag ook al luchtaanvallen uit in noordelijke regio’s van buurlanden Syrië en Irak. Bij de aanvallen in Syrië vielen volgens de door de VS gesteunde Koerdische troepenmacht 12 doden en raakten 25 mensen gewond. Het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten spreekt over een totaal van 27 doden bij Turkse aanvallen in Syrië.
Ziet u een taalfout of een feitelijke onjuistheid?
U kunt ons met dit formulier daarover informeren, dat stellen wij zeer op prijs. Berichten over andere zaken dan taalfouten of feitelijke onjuistheden worden niet gelezen.
Om dit formulier te kunnen verzenden moet Javascript aan staan in uw browser.
De Poolse film Trains van regisseur Maciej J. Drygas is de grote winnaar van het International Documentary Filmfestival Amsterdam. De film kreeg donderdagavond in het Internationaal Theater Amsterdam van de internationale jury twee prijzen, voor beste film en voor beste montage.
Treinen rijden al vanaf het begin van de filmgeschiedenis over het doek en symboliseren vaak de filmkunst zelf. Daarom is het opmerkelijk dat de geheel uit archiefmateriaal samengestelde film zo urgent en innovatief is. Uit ogenschijnlijk nostalgische beelden worden al snel sporen getrokken naar het industriële karakter van moderne oorlogen door beelden van treinen die oorlogsmaterieel en militairen vervoeren, die mensen naar vernietigingskampen brengen en later vluchtelingen mee terug nemen. Zo trekt Trains stipte lijnen van het verleden naar het heden.
Het 37ste IDFA is de laatste editie van directeur Orwa Nyrabia, die het maatschappelijk geëngageerde festival persoonlijker maakte door zelf als begaafd verhalenverteller op de voorgrond te treden. Verder droeg hij bij aan de inclusiviteit met lange nagesprekken, geleid door moderatoren met een breed palet aan achtergronden en expertises.
Ook de winnaar van de competitie voor Nederlandse documentaires maakt gebruik van bestaand filmmateriaal om het heden een spiegel voor te houden. Regisseur Luuk Bouwman tekende eerder in Allen tegen allen een landkaart van de splinterpartijen van het Nederlandse fascisme voor de oorlog. Nu keert hij met De propagandist terug naar die periode en portretteerde filmmaker Jan Teunissen, die wel de ‘Nederlandse Leni Riefenstahl’ werd genoemd door de propagandafilms die hij maakte als hoofd van de filmafdeling van NSB en SS. De jury merkte op dat van alle verhalen die in Nederland over de oorlog verteld zijn, deze vanwege de vergeten (en uitgewiste) geschiedenis het meest verblufte.
De films die in de hoofdcompetitie werden bekroond voor beste regie en beste camera vonden in Pennsylvania en de ‘green zone’ tussen Polen en Belarus een zenit voor hedendaagse oorlogen. An American Pastoral van Auberi Edler volgt de cultuurstrijd die in het Amerikaanse Elizabethtown gaande is over het lesprogramma van een openbare school. Doordat het schoolbestuur herkozen moet worden voeren extreemrechtse en fundamentalistische kandidaten keihard campagne.Al snel wordt deze microkosmos een symbool voor de vele samenlevingen waar mensen niet meer dezelfde taal spreken en volwassenen de vrijheid van kinderen inzet maken van een politieke strijd. In The Guest van Zvika Gregory Portnoy en Zuzanna Solakiewicz zien we hoe de Poolse Maciek met gevaar voor zijn gezin een Syrische vluchteling heeft opgenomen. Die is het slachtoffer van de vele pushbacks die het gevolg zijn van een gemene politieke oorlog tussen Wit-Rusland en Polen. Hulpverlening is strafbaar, dus wat moet Maciek doen als Alhyder weer op krachten is gekomen? Het is een vraag die de barmhartige Samaritaan in iedere toeschouwer aanspreekt.
Nederlandse producties trokken verder de aandacht in de immersieve competitie van DocLab en bewijzen de Nederlandse voortrekkersrol op het gebied van innovatieve documentaire. De prijs voor beste immersieve non-fictie ging naar Liza Schamlé. Zij gebruikt performance en video in de installatie Me, a Depiction, en neemt de toeschouwer mee in een meditatie over seksualiteit en het vrouwenlichaam. Is het spektakel of object van verlangen? Geluidskunstwerk The Liminal van Alaa al Minawi kreeg een speciale vermelding. Dit work in progress in de vorm van een muur vol verhalen laat horen wat we om tal van redenen niet kunnen zien in samenlevingen die door letterlijke of mentale muren van elkaar zijn gescheiden.
Onder aanvoering van de SGP is een motie aangenomen die pro-Palestijnse organisaties gelijkstelt aan antisemitisme en ‘Hamasideologieën’. Voor de SGP en de huidige coalitie is oproepen het geweld te stoppen en opkomen voor Palestijns leven al een daad van terreur. ‘Terrorisme’ is het gouden ei voor overheden wereldwijd om tegenstand te smoren en vrijheden in te perken.
Hoe zat het ook alweer: vrijheid van meningsuiting was heilig, daar viel niet aan te tornen, moslims moesten eelt kweken. Nou, er is eelt gekweekt de afgelopen 25 jaar, mensen lieten zich steeds minder provoceren door racistische uitspraken. Gekwetst voelen hoort erbij in een samenleving met verschillende achtergronden en perspectieven. Helemaal akkoord.
Ook ik heb geleerd mijn schouders op te halen en door te gaan, maar het wordt wat lastig wanneer die vrijheid eenrichtingsverkeer is, tégen moslims en biculturele Nederlanders, maar niet vóór. De totale vernietiging van alles wat Palestijns is, heeft dat op schrijnende wijze duidelijk gemaakt: westerse regeringen, waaronder de onze, proberen hun medeplichtigheid af te dekken door kritiek en oppositie verdacht te maken.
Terwijl ze de dagelijkse slachting van onschuldige burgers daar actief steunen, maken ze zich hier druk om pro-Palestina leuzen. Alsof woorden bommen zijn en de daadwerkelijke bommen bewustwordingscampagnes.
Sommigen van u zullen met hun ogen rollen, daar ben ik weer met mijn stokpaardje. Zijn er betere stokpaardjes dan mensenlevens en mensenrechten? Als we niet alles in het werk stellen om onmetelijk leed en onrecht te stoppen, en ons op gelijkwaardige wijze tot elkaar te verhouden, wat doen we hier dan eigenlijk nog?
Sinds de onrust in Amsterdam neemt de criminalisering van het ‘vrije woord’ koortsachtige vormen aan; zo is voorgesteld Instagram-account Cestmocro te verbieden. Maar wat maakt Cestmocro eigenlijk erger dan De Telegraaf? Een krant die progressieve vrouwelijke politici opjaagt, een volstrekt onschuldige Amsterdamse ambtenaar ervan beschuldigde een ‘spil’ te zijn van een ‘moslimkartel’ en waarvan medewerkers dagelijks hitsen tegen moslims die ze een ‘vijfde colonne’ noemen, progressieve Joden wegzetten als ‘media construct’ en vredesactivisten als terroristen.
De regering ‘voor alle Nederlanders’ bewijst iedere dag dat voor hen niet alle Nederlanders gelijk zijn. Het maakt dat geweeklaag over biculturele Nederlanders die zich niet Nederlands voelen zo ondraaglijk hypocriet. Nederlandse Marokkanen voelen en identificeren zich wel degelijk als Nederlanders, het is een flink deel van Nederland dat weigert hen als gelijkwaardige landgenoten te accepteren – tot ze ergens een medaille winnen – en iedere keer weer slinks foefjes verzint om de ongelijkheid in stand te houden.
Want het ís ongelijk. De vrijheid van meningsuiting is niet „onderhandelbaar” zei Rutte destijds. Tot Sylvana Simons hem op de parlementaire pijnbank legde en hij kermend „woorden doen ertoe” huilde.
De parochie van de vrijheid van meningsuiting is niet veel meer gebleken dan een dekmantel om de norm te stellen en iedereen daaraan te onderwerpen. Een manier om minderheden te gijzelen en vernederen, om te generaliseren, de individualiteit van mensen af te pakken, het ergste racisme en genocidale taal te legitimeren en weerwoord ertegen, hoe onschuldig geformuleerd ook, te problematiseren en criminaliseren.
Er wordt geprobeerd om ons de woorden te ontnemen waarmee we vreedzaam uiting geven aan ongenoegen, verdriet en woede. Maar ik heb goed opgelet de afgelopen decennia, braaf aantekeningen en me het jargon eigen gemaakt: het is belangrijk eelt te kweken, want juist wanneer het vrije woord schuurt, moet je het verdedigen.
Hassnae Bouazza is schrijver, journalist, columnist en programmamaker.
