Blunders zijn zo gemaakt, dat weet iedereen. Dat geldt ook voor grote bedrijven.
Kijk maar naar wat gisteren gebeurde bij chipmachinefabrikant ASML. Normaal gaat de publicatie van kwartaalcijfers bij een beursgenoteerd bedrijf gepaard met strikte procedures, zoals strenge geheimhouding van de cijfers voorafgaand aan de bekendmaking. Maar gister mailde ASML de kwartaalcijfers per ongeluk een dag te vroeg rond. Een „technische fout”, noemde het bedrijf de suffe situatie. Hoe dit kon gebeuren, wordt nog onderzocht.
In reactie op de cijfers kelderde het aandeel ASML op de beurs met een historische 15 procent. Binnen een uur verdampte 50 miljard euro aan beurswaarde (ook vandaag zet die daling nog voort, met rond het middaguur een min van ruim 4 procent). Dat was niet alleen gevolg van het voortijdig uitlekken, maar de cijfers waren ook gewoon slecht. Zouden ze pas vandaag bekend zijn geworden, zoals bedoeld, dan hadden ze ook een groot negatief effect gehad. Gerben Everts, directeur van beleggersvereniging VEB, denkt niet dat het ‘lek’ veel extra schade heeft aangericht, zei hij gister tegen NRC.
Troost voor ASML: ook andere grote bedrijven maken blunders. Zo verstuurde techreus Google in 2012 per ongeluk zijn kwartaalcijfers enkele uren te vroeg. En taxidienst Lyft maakte eerder dit jaar een typefout: een nul te veel achter een belangrijk getal. Het bedrijf meldde dat de winstmarge dit jaar met 500 procentpunten zou stijgen. Handelaren joegen het aandeel direct met 60 procent omhoog. Maar het ging dus om 50 procentpunten, corrigeerde Lyft later.
Zelfs de slimste wis- en natuurkundigen en ingenieurs die dagelijks ongelofelijk complex werk doen voor ruimtevaartorganisaties maken simpele rekenfouten. NASA’s Mars Climate Orbiter (125 miljoen dollar) moest rondjes vliegen rondom Mars om het klimaat van de buurplaneet te bestuderen, maar verbrandde in de Marsatmosfeer. Oorzaak: de berekeningen voor de stuurmotoren waren gemaakt in pound-force, in plaats van de newton-seconden in de software.