SpaceX vangt terugkerende rakettrap op met grijparmen

Posted on October 14, 2024 by admin

En toen plukte SpaceX een rakettrap uit de lucht. Bij de vijfde testvlucht van de gigantische Starship-raket, is zondag de eerste trap na gedane arbeid teruggevlogen naar de lanceertoren én opgevangen: een primeur.

De lanceertoren, waar de raket minuten eerder ook opsteeg, is uitgerust met twee vangarmen, – chopsticks – die naar binnen kunnen scharnieren. De terugvallende rakettrap manoeuvreerde zichzelf daartussen op de stuwkracht van dertien – later drie – brullende raketmotoren, en daalde rustig af, totdat de vier stuurroosters bovenaan bleven steken op de dichtklappende vangarmen.

De 71 meter hoge Super Heavy, zoals de rakettrap heet, bleef hangen als een kleuter die onder zijn oksels uit het water is getild, onder gejoel van uitzinnig SpaceX-personeel en ruimtevaart-fanaten over de hele wereld. „Is dit echt? Want het voelt als fucking science fiction”, juichte de bekende Amerikaanse ruimtevaartjournalist en SpaceX-fan Eric Berger op X. Josef Aschbacher, directeur van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA, hield het bij „Gefeliciteerd”.

Raptor-raketmotoren

Het staaltje precisie-aansturing was een onderdeel van de vijfde testvlucht van SpaceX’s Starship-raket, een gevaarte van 121 meter hoog, twee keer zo krachtig als de Saturn 5 van het Apollo-tijdperk. Bij opstijgen zat bovenop de eerste trap een tweede trap van vijftig meter, ook Starship genaamd, met een laadruimte die alle voorgaande raketten in de schaduw stelt.

Zondag om 14.25 (Nederlandse tijd) steeg de raket op onder de stuwkracht van 33 Raptor-raketmotoren. Na 3 minuten en 40 seconden was de eerste trap bijna leeg, en ontbrandden de zes raketten van de verder vliegende tweede trap. Hierna vloog de eerste trap een eindje terug richting de lanceerbasis aan de oostkust van Texas, om daar opgevangen te worden.

Intussen voltooide de Starship-trap een gedeeltelijke baan om de aarde, om boven de Indische Oceaan een gecontroleerde daling in te zetten, die rechtstandig in het water eindigde, gefilmd door een dronebootje ter plaatse.

Mars

Al in 2015 lukte het SpaceX om een eerste trap van de Falcon 9-raket te laten landen, met hulp van uitklapbare poten, op een platform in de oceaan. Sindsdien is het gebruik van flight proven boosters routine geworden, wat leidde tot flinke kostenbesparingen – en navolging. Zowel Chinese ruimtevaartbedrijven als concurrent Blue Origin van Amazon-baas Jeff Bezos voeren dit jaar testvluchten uit met landende rakettrappen.

In Musks visie moet een vloot van Starships de mensheid uiteindelijk naar Mars brengen. Onderdeel daarvan is het lanceren van een tanker-versie, zodat raketten na hun lancering kunnen bijtanken in een baan om de aarde, voor een verdere reis. Dat bijtanken vormt al onderdeel van de missie die Starship in 2027 of 2028 volgens NASA-contract moet verzorgen voor de eerste maanreizigers sinds het Apollo-tijdperk.

Eerst moet Starship de lanceerkosten nog verder omlaag brengen dan het werkpaard Falcon 9 al deed, zodat SpaceX’ internetsatellietnetwerk Starlink verder uitgebreid kan worden met duizenden satellieten. De Starship-ruimteschepen en Super Heavy-boosters worden al in serie gebouwd. In Texas staan er al tientallen klaar voor de volgende vluchten, en de overgang van test- naar operationele vluchten.

Onthutsend Oranje weet zich geen raad met verzwakt Duitsland en verliest met 1-0

admin
October 14, 2024
0

Een zwak, mak en inspiratieloos Oranje speelde maandagavond een van de slechtste helften onder bondscoach Ronald Koeman. Duitsland was in München oppermachtig, maar won slechts met de minimale score: 1-0. Zo blijft het in de tweede termijn van Koeman, maart 2023 gestart, wachten op een overwinning op een topland.

Van de buitenkant licht de ufo-vormige Allianz Arena op in de nationale driekleur. Opgetild door de steun van het volk speelden beide landen hier in de zomer hun meest overtuigende EK-duels – Duitsland-Schotland (5-1) en Nederland-Roemenië (3-0). Nu is het onmiskenbaar meer het reguliere werk, deze vochtige maandagavond in oktober. Een wedstrijd in de groepsfase van Nations League, een toernooi dat in de plaats is gekomen van oefenduels, spreekt minder tot de verbeelding.

Johan Neeskens

Het is een ontspannen gebeuren, met Thomas Müller die samen met Manuel Neuer, Ilkay Gündogan en de afwezige Toni Kroos afscheid neemt als international. Samen waren ze goed voor ruim 450 interlands. ‘Dank für alles, jungs’, staat in kapitalen. Er is fraai applaus voor de recent overleden Duitse doelman Dieter Burdenski en Johan Neeskens, in de stad waar hij zijn befaamde strafschop maakte in de WK-finale van 1974.

Een kort fluitconcertje klinkt als de naam wordt omgeroepen van Koeman, die het sinds het EK van 1988 nooit helemaal goed meer kan doen in Duitsland. Bij de volksliederen worden de vier gouden sterren prominent getoond – verwijzend naar de vier wereldtitels. ‘Ein großer Fußballabend in München’, belooft de stadionspeaker met veel enthousiasme.

Geholpen door gerommel bij Oranje, begint het inderdaad spectaculair. De hoge, agressieve pressie van Duitsland drukt Nederland meteen naar achteren. Linksback Jorrel Hato, basisdebutant, geeft een onmogelijke bal op centrale verdediger Micky van de Ven. Serge Gnabry onderschept, Jamie Leweling schiet al na honderd seconden binnen. Maar Oranje heeft geluk, het is nipt buitenspel.

De onervarenheid en gebrek aan automatismen zijn direct zichtbaar bij Oranje. Tegenover het ontbreken van de eerste drie aanvoerders bij Nederland – Virgil van Dijk, Nathan Aké, Frenkie de Jong – staat eveneens een flink verzwakt Duitsland. Naast de gestopte internationals moet bondscoach Julian Nagelsmann aanvaller Jamal Musiala, middenvelder Kai Havertz en keeper Marc-André ter Stegen missen. Doelman Oliver Baumann is deze avond met 34 jaar een van de oudste debutanten bij Duitsland.

Oranje wordt overlopen

Koeman stapt na een paar minuten al uit zijn dug-out, ziet dat Nederland direct overlopen wordt. De centrale verdedigers Stefan de Vrij en Van de Ven lijken niet te weten wanneer ze door moeten dekken, terwijl middenvelders Quinten Timber en Ryan Gravenberch niet lijken te weten wanneer en met wie ze terug moeten lopen. Een dodelijke combinatie, die leidt tot twijfel, halve keuzes, balverlies, gevaarlijke situaties.

Koeman roept meerdere keren naar De Vrij, die bij afwezigheid van Van Dijk aanvoerder is. Hij probeert duidelijk te maken wie welke middenvelders en aanvallers moet oppakken. Maar de Duitse aanvalslinie – met Leweling, Florian Wirtz, spits Tim Kleindienst en Serge Gnabry – wisselt veel van positie. Nederland weet zich er compleet geen raad mee.

Bondscoach Ronald Koeman tijdens de wedstrijd tegen Duitsland, in München. Foto Odd Andersen/AFP

Koeman is ontevreden over bijna alles. Over een verre uitworp van doelman Bart Verbruggen op linksbuiten Cody Gakpo na acht minuten, die leidt tot balverlies. Over een enorme kans van linksback Maximilian Mittelstädt, die op Verbruggen mikt. Over balverlies van Gravenberch, na een moeilijke pass op hem.

Er is nauwelijks organisatie, geen structuur. Koeman is „stinksauer” [extreem boos], merkt een Duitse commentator op de perstribune op. Foeterend draait hij zich om naar zijn assistenten, broer Erwin en Wim Jonk. Gaat dan even zitten. Dan weer staan. Het is een wonder dat het na een kwartier nog 0-0 staat.

De verwijtende blikken en felle aanwijzingen houden aan. Ook na een half uur is de oplossing nog niet gevonden. Koeman maakt de indruk dat hij het zelf soms ook niet weet, zo onmachtig staat hij langs de lijn. Hij schreeuwt zijn spelers naar voren met wilde armgebaren, om iets van druk te krijgen op Duitsland. In balbezit lijkt Oranje totaal geen idee te hebben. Combinaties mislukken continu.

Gegenpressing

Als een wave wordt ingezet, na 34 minuten, mokt Koeman verder. Gravenberch loopt zich vijf minuten later zomaar vast op het middenveld – hij twijfelt, weet niet naar wie hij moet spelen. Daar waar Timber een terugspeelbal pardoes inlevert bij een Duitse aanvaller. Het is ontluisterend, zeldzaam armoedig.

De Duitsers likken hun vingers af bij de formidabele gegenpressing. Zoals wanneer Gakpo op eigen helft even ruimte lijkt te hebben voor een spaarzame aanval, nadat Oranje de bal cadeau kreeg. Maar meteen zetten de Duitsers de aanvaller klem.

Na rust oogt Oranje iets stabieler, als Timber en Tijjani Reijnders worden vervangen door Mats Wieffer en Donyell Malen. Maar de 1-0 kan niet uitblijven. En valt na 64 minuten: een ziedend schot van Leweling in de bovenhoek, na een afgeslagen hoekschop. Verbruggen kan alleen maar kijken. Een opgewonden vreugdesprongetje is te zien bij Nagelsmann.

Doelpuntmaker Jamie Leweling (rechts) met teamgenoot Antonio Rüdiger na de 1-0.

Voetbal blijft soms een ongrijpbaar spel, want in slotfase kan Oranje zomaar nog gelijkmaken. Een kwartier voor tijd spat een afstandsschot van Xavi Simons, via de vingertoppen van doelman Baumann op de bovenkant van de lat. En kort voor tijd schiet Malen gevaarlijk in de hoek, Baumann redt spectaculair met zijn rechtervuist.

Zo blijft het 1-0. Terwijl in München een klein feestje wordt gevierd, loopt Koeman om 22.39 uur meteen naar de spelerstunnel, richting de kleedkamer. Na een in vele opzichten verloren avond.

Franse onderzoeker veroordeeld tot drie jaar cel in Rusland vanwege verzamelen militaire informatie

admin
October 14, 2024
0

Een Franse onderzoeker is maandag veroordeeld tot drie jaar in een Russische strafkolonie. Volgens de rechter in Moskou heeft Laurent Vinatier, die in juni werd gearresteerd, militaire informatie verzameld zonder dat hij in Rusland geregistreerd was als ‘buitenlands agent’. De advocaten van Vinatier hebben aangekondigd in beroep te zullen gaan.

De Fransman werkte als adviseur voor de in Zwitserland gevestigde ngo Centre for Humanitarian Dialogue, die zich bezighoudt met conflictoplossing, toen hij werd opgepakt in juni. Volgens Russische aanklagers hield hij zich bezig met het verzamelen van informatie over Russische militaire activiteiten.

In de rechtbank verklaarde Vinatier dat hij niet wist dat hij zich had moeten registreren. Een pleidooi om zijn gevangenisstraf om te zetten in een boete werd afgewezen. De rechter beriep zich op een controversiële wet, waarbij iedereen in Rusland die voor een buitenlandse ngo werkt of steun ontvangt uit het buitenland zich moet registreren als ‘buitenlands agent’.

Repressieve wet

Met de wet probeert het Kremlin kritische journalisten, activisten en mensenrechtenorganisaties aan te pakken. In Georgië werd ondanks soortgelijke wetgeving aangenomen. Het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het proces veroordeeld en uitgehaald naar de repressieve wet.

“De wetgeving over ‘buitenlandse agenten’ draagt bij aan een systematische schending van fundamentele vrijheden in Rusland, zoals de vrijheid van vereniging, de vrijheid van mening en de vrijheid van meningsuiting”, zegt een buitenlandwoordvoerder volgens Le Figaro. De wet zou daarnaast bijdragen “aan de afschaffing van de laatste vrijheden voor het maatschappelijk middenveld, de onafhankelijke media en de politieke oppositie in Rusland”.

Italië brengt eerste migranten naar Albanië

admin
October 14, 2024
0

Maandag is een eerste schip met migranten die onderweg waren naar Italië, naar Albanië gestuurd. Dat schrijft het Italiaanse persbureau ANSA. Er zouden zestien mensen aan boord zijn, uit Bangladesh en Egypte. Het schip komt naar verwachting woensdagochtend aan bij een van de twee door Italië opgezette migratiecentra ten noorden van hoofdstad Tirana.

Die twee centra werden afgelopen vrijdag geopend. In november kondigden de Italiaanse premier Giorgia Meloni en haar Albanese ambtsgenoot Edi Rama een nieuw migratieakkoord aan: migranten die per boot onderweg zijn naar de Zuid-Italiaanse kust, worden door de kustwacht voortaan naar Albanië gebracht, waardoor ze de EU niet binnenkomen. Het zou vooral gaan om migranten met weinig kans op een verblijfsvergunning, die snel weer kunnen worden uitgezet.

De centra moeten volgens Meloni’s plan 3.000 asielprocedures per maand gaan afwerken, 36.000 per jaar. Het is voor het eerst dat een EU-land een deel van de asielprocedure uitbesteedt aan een niet-EU-land. Asielzoekers die in Albanië niet worden teruggestuurd, maar worden erkend, mogen alsnog naar Italië.