Sven Vermeulen (47) is er best een beetje trots op: die keer dat hij de servicelijn mocht bewaken als lijnrechter op Wimbledon. Het was de olympische kwartfinale tussen John Isner en Roger Federer in 2012. „Ik was vaker lijnrechter op Wimbledon geweest, maar had nog nooit centrecourt gedaan. Het moment dat ik het stadion binnenkwam en het gras rook… ik zal het nooit vergeten”, zegt hij. „Hier is tennis begonnen, dacht ik. Zó mooi.”
Net als miljoenen anderen hoorde Vermeulen woensdag het nieuws dat ’s werelds oudste en meest prestigieuze tennistoernooi vanaf volgend jaar niet meer met lijnrechters werkt, maar met ‘Live Electronic Line Calling’, een digitaal systeem van lijnbewaking dat beoordeelt of een bal in of uit is. Automatisch gegenereerde stemgeluiden brengen de beslissingen over aan spelers en publiek: ‘uit’, ‘fout’ of ‘voetfout’. Sinds 1877 wordt die taak door mensen uitgevoerd.
Einde aan alle onzekerheid
„Het geeft een dubbel gevoel”, zegt Vermeulen, die ook op andere grote toernooien langs de lijnen stond. „Aan de ene kant vind ik het jammer, want lijnrechters horen bij Wimbledon, het is súper traditioneel. De emotionele uitwisselingen tussen spelers en lijnrechters zorgden voor hoge kijkcijfers en discussies bij de koffieautomaat. Wie herinnert zich niet de tirades van John McEnroe? ‘You cannot be serious!’ Maar ik begrijp ook dat het toernooi met z’n tijd moet meegaan. Met een computer neem je alle onzekerheid en twijfel weg.”
De All England Club is niet over een nacht ijs gegaan. Er ging „een aanzienlijke periode van overweging en overleg aan vooraf”, aldus topvrouw Sally Bolton op de website. „Na de resultaten van de tests die dit jaar […] zijn uitgevoerd, beschouwen we de technologie als voldoende robuust en is het de juiste tijd om deze belangrijke stap te zetten in het streven naar maximale nauwkeurigheid in onze arbitrage.”
De beslissing staat niet op zichzelf. De afgelopen jaren sneuvelden wel meer tradities op het grastoernooi. Zo werd in 2019 een eind gemaakt aan marathonpartijen met de invoering van de tiebreak op 12-12 in de beslissende set. In 2022 werd de traditionele ‘Middle Sunday’ afgeschaft, de wedstrijdloze zondag in de eerste week. En sinds vorig jaar mogen vrouwelijke deelnemers met het oog op de menstruatie donker ondergoed dragen.
Lees ook
Kledingvoorschriften voor tennissters op Wimbledon versoepeld, ‘doorlek-angst’ is verleden tijd
De afgelopen jaren deden meerdere grote en minder grote toernooien hun lijnrechters (voor een deel) in de ban, zoals de Australian Open in 2021 en de US Open in 2022. Ook het ABN AMRO-toernooi in Rotterdam maakt geen gebruik meer van lijnrechters. Accuratesse is daar niet de enige reden voor, ook kostenoverwegingen spelen mee. „Als lijnrechter krijg je een dagvergoeding”, vertelt Vermeulen. Bij Wimbledon is die het hoogst, ik meen 100 tot 200 pond en daarnaast nog wat onkostenvergoeding.”
Cynisme en weemoed
De reacties op het verdwijnen van de lijnrechters zijn niet onverdeeld positief. Er klinkt cynisme en weemoed in door. „Lijnrechters dragen bij aan het drama en de algehele kijkbaarheid van Wimbledon”, schrijft iemand op X. „Na de lijnrechters volgen de scheidsrechters en daarna de ballenjongens en -meisjes, die door robotstofzuigers vervangen worden.” Een ander schrijft dat „de computer het overneemt” – en dat is niet alleen een feitelijke constatering.
Op de vraag wat een lijnrechter tot een goede lijnrechter maakt zegt Vermeulen: „Je moet beslissingen zó overtuigend brengen dat een speler ze accepteert en niet om een challenge vraagt. Sell your call, heet dat in jargon.”
Vanaf volgend jaar zal de computer, niet de lijnrechter, zichzelf moeten verkopen op Wimbledon.
