Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) heeft het recht om asielzoekers die voor overlast zorgen over te plaatsen naar een handhavings- en toezichtlocatie (htl), en daarbinnen zelfs in een speciale isolatiekamer te plaatsen. Dat heeft de Raad van State (RvS), de hoogste algemene bestuursrechter, woensdag bepaald in twee uitspraken. De rechtbank in Groningen bepaalde eerder dat dit een vorm van gevangenneming en daarom onrechtmatig was.
De rechtszaken draaiden om een Somalische en Iraakse asielzoeker die allebei „ernstige overlast” veroorzaakten in een azc. Ze waren agressief tegen andere asielzoekers en medewerkers van het COA en moesten dus naar de handhavings- en toezichtlocatie, waar overlastgevende asielzoekers terechtkomen. De Iraakse man was hier opnieuw gewelddadig en moest naar de isolatiekamer, een lege ruimte die met houten schotten volledig is afgezonderd van andere mensen.
Volgens de Groningse rechtbank, die in februari uitspraak deed, was hier sprake van ‘vrijheidsontneming’ – daar moet een wettelijke basis voor ontstaan. De Nederlandse staat moest de agressieve asielzoeker 4.000 euro betalen als schadevergoeding, voor elke keer dat hij in de isolatiekamer was geplaatst.
De Raad van State vindt niet dat er sprake van vrijheidsontneming was maar van vrijheidsbeperking. „Asielzoekers kunnen namelijk de htl vrijwillig verlaten. Dat is niet strafbaar en heeft ook geen gevolgen voor de opvang in de toekomst of voor de behandeling van de asielaanvraag”, leest de uitspraak. De RvS weegt mee dat de maximale verblijfsduur in de htl van dertien weken is. Ook de isolatiekamer kan de asielzoeker vrijelijk verlaten, en de verblijfsduur op deze plek is eveneens beperkt.
Lees ook
Meer mensen opgevangen door COA, ook toename incidenten
