Bezweet loopt Freek Vonk door een resort op het Indonesische eiland Borneo, terwijl hij een Instagram-video opneemt over de wolf, die deze zomer de gemoederen op de Utrechtse Heuvelrug bezighoudt. „Hoe langer we de wolf z’n gang laten gaan, hoe groter de kans dat het misgaat”, betoogt de tv-bioloog. Hij spreekt zich uit voor de plannen van de provincie Utrecht, die de wolf wil vangen en zenderen. Gedeputeerde Mirjam Sterk (CDA) deelde de video op LinkedIn: „steun uit onverwachte hoek voor de rechtszaak morgen”.
Ruim 11.000 kilometer verwijderd van Borneo zitten de advocaten van de provincie maandag, een dag na het filmpje van Vonk, in de Utrechtse rechtbank. Ze zijn gedaagd door de stichtingen De Faunabescherming en Animal Rights, die grote bezwaren hebben tegen de maatregelen waarvoor de provincie vorige maand een vergunning heeft afgegeven. Omdat de provincie het liefst woensdag al wil beginnen met het vangen en zenderen van de wolf, vragen de dierenorganisaties om een voorlopig besluit tot hun bezwaar inhoudelijk is behandeld.
Lees ook
Hoe gaan andere landen om met de toename van wolven? ‘De wolf eet vee, dat geeft conflicten’
Incident
De door de provincie afgegeven vergunning draait om wolf ‘GW3237m’, beter bekend als ‘Bram’. Het dier liep op 16 juli op Landgoed Den Treek (gemeente Leusden) een meisje omver, terwijl hij vermoedelijk op weg was naar een hond. Tien dagen daarvoor beet het dier een andere hond. Omwonenden maken zich zorgen over hun eigen veiligheid, die van hun kinderen en van hun huisdieren of vee.
Uit voorzorg werd een deel van het landgoed tot eind september gesloten voor publiek, terwijl de provincie bij experts advies inwon over hoe om te gaan met de wolf. Daaruit volgde de conclusie dat ‘Bram’ het best gevangen en gezenderd kan worden, om een beter beeld te krijgen van wat experts als ‘afwijkend wolvengedrag’ bestempelen. Als blijkt dat de wolf gericht en dus niet per toeval geregeld binnen dertig meter komt van mensen, dan mag de provincie volgens de vergunning met een paintballgeweer op het dier schieten. Dan leert ‘Bram’ weer mensenschuw te worden.
De Faunabescherming en Animal Rights vinden dat het vangen en zenderen van de wolf veel te ver gaat, laat staan het beschieten met een paintballgeweer. Volgens hen schaadt dat de wolf. Bovendien kunnen de welpen bij pogingen om ‘Bram’ te vangen, vast komen te zitten in voor hem bestemde pootklem. Ook is volgens de dierenorganisaties geen sprake van onnatuurlijk gedrag door de wolf en dateert het laatste incident alweer van meer dan zes weken geleden. Het zou betekenen dat de wolf volgens vergunningsvoorschriften niet meer gevangen en gezenderd zou mogen worden.
Lees ook
De wolf is vijf jaar terug in Nederland. Hoe vindt hij zelf dat het gaat?
Controleren
„Ook na juli hebben nog incidenten plaatsgevonden met deze wolf”, reageren de advocaten van de provincie. In ieder geval op 7 augustus zou ‘Bram’ een hond hebben gebeten, terwijl andere incidenten ten behoeve van „de veiligheid van de wolf” niet publiek werden gemaakt. De Faunabescherming protesteert tegen die bewering, omdat de provincie het incident niet had opgenomen in het verweerschrift. Ook de rechter laat weten dat de stelling van de provincie lastig te controleren was.
Een spoedeisend belang om de wolf te zenderen en eventueel mensenschuw te maken met behulp van een paintballgeweer, is er volgens Utrecht nog altijd. Alleen zo zou verdere escalatie, waarbij de wolf een gevaar wordt voor mensen en honden, kunnen worden voorkomen. Ook is dit in het belang van de wolf, betoogt de advocaat. Als de openbare veiligheid daadwerkelijk in het geding zou komen, dan moet de wolf worden omgebracht.
Hoe langer we de wolf z’n gang laten gaan, hoe groter de kans dat het misgaat
De dierenorganisaties zien meer heil in alternatieven, die de provincie in hun ogen onvoldoende heeft ingezet. Zo zou kunnen worden gedacht aan een aanlijnplicht voor honden in wolvengebied, of het geheel afsluiten van gebied, zoals deze zomer bij Landgoed Den Treek gebeurde. De provincie ziet geen heil in die maatregelen, omdat niet iedereen zich aan zo’n aanlijnplicht zou houden en de wolf een groot leefgebied heeft.
De rechter wil de zaak goed overdenken, maar dan moet de provincie wel bereid zijn om het vangen en zenderen van wolf ‘Bram’ tot in ieder geval maandag uit te stellen. De provincie gaat akkoord. Aankomende maandag maakt de rechter bekend of de vergunning wordt opgeschort.
Lees ook
Ecoloog Rick van Malssen: ‘Wie zijn dieren niet beschermt tegen de wolf, zou geen schadevergoeding moeten krijgen’