Een recordaantal vrouwen is de afgelopen twaalf maanden aangesteld als bestuurder van een in Nederland gevestigd beursgenoteerd bedrijf. Van de 25 nieuwe leden van raden van bestuur is bijna een derde vrouw. Dat blijkt uit de donderdag gepubliceerde Female Board Index 2024, die het aandeel vrouwelijke bestuurders en commissarissen bij 82 beursgenoteerde en in Nederland gevestigde ondernemingen onderzocht.
Mijntje Lückerath-Rovers (commissaris bij NRC) spreekt van ‘hoopgevende’ ontwikkelingen. Lückerath-Rovers is hoogleraar corporate governance aan Tilburg University en opsteller van het rapport. Zeker, vrouwen zijn nog altijd sterk ondervertegenwoordigd in de top van beursgenoteerde bedrijven. „Maar als deze groei doorzet, stijgt het percentage vrouwelijke bestuurders vanzelf verder.”
Het is de achttiende keer dat de Female Board Index verschijnt. De drie opvallendste cijfers uit het rapport.
1 Een derde van het aantal bestuurders dat het afgelopen jaar is aangesteld is vrouw – een record
Bijna 33 procent van de bestuurders die zijn aangesteld tussen augustus 2023 en augustus 2024 is vrouw. Het eraan voorafgaande jaar was dat nog 13 procent en het jaar daarvoor 16 procent. Opvallend, want raden van bestuur hoeven, in tegenstelling tot raden van commissarissen, niet te voldoen aan een wettelijk vrouwenquotum.
Een verklaring voor de forse stijging heeft Lückerath-Rovers niet. Ze vermoedt dat de toegenomen aandacht voor diversiteit binnen bedrijven, onder meer in de media, hieraan heeft bijgedragen. „Als één bedrijf aan de slag gaat met diversiteit en inclusiviteit, willen andere niet achterblijven. Ook met het oog op reputatie.”
Overigens blijft het totaalpercentage vrouwelijke bestuurders steken op 16 procent, slechts twee procentpunten meer dan vorig jaar. Maar de 25 grootste beursgenoteerde bedrijven, verzameld in de AEX, geven een ander beeld. Daar is een kwart van de bestuurders vrouw. Kleinere bedrijven trekken het totaalpercentage omlaag, aldus Lückerath-Rovers.
2Negen op de tien van de bedrijven voldoen inmiddels aan het zogeheten ‘vrouwenquotum’
Van de 82 aan de beurs genoteerde bedrijven voldoen er inmiddels 73 aan het zogeheten vrouwenquotum dat in 2022 is ingevoerd. Dit bepaalt dat minimaal 33 procent van de raad van commissarissen vrouw moet zijn. Deze rvc’s houden toezicht op het beleid en bestuur van een onderneming. Bij alle raden samen is gemiddeld 40 procent van de commissarissen vrouw, 1 procentpunt meer dan in augustus 2023. Het quotum lijkt voor veel bedrijven „niet leidend, maar een ondergrens”, aldus Lückerath-Rovers.
De negen beursondernemingen die niet aan het quotum voldoen, vooral kleiner in omvang, moeten gezamenlijk nog elf vrouwen benoemen om het quotum ook daar te halen. Deze bedrijven overtreden de wet overigens niet omdat zij dit jaar geen nieuwe commissarissen hebben benoemd. Als zij mannelijke commissarissen aanstellen, dan worden die aanstellingen nietig verklaard totdat de bedrijven voldoen aan het quotum.
Negentien bedrijven springen er qua man-vrouwverdeling uit: hun raden van commissarissen én de raden van bestuur bestaan voor ten minste 33 procent uit vrouwen. Vorig jaar gold dit nog voor twintig bedrijven. Het advies- en ingenieursbureau Arcadis voert dit jaar de lijst aan, maar ook onder meer uitgeverij Wolters Kluwer, vastgoedfonds NSI en industrieel concern Hydratec doen het goed qua verdeling. Bij relatief kleine beursgenoteerde bedrijven als beleggersplatform IEX en investeringsmaatschappij Value8 moet de man-vrouwverhouding nog het meest op de schop.
3 Met 50 jaar is de gemiddelde leeftijd van vrouwelijke bestuurders veel lager dan die van mannelijke
Ook opvallend: vrouwen in de bedrijfstop zijn gemiddeld jonger en komen vaker uit het buitenland dan hun mannelijke evenknieën. Een commissaris is gemiddeld 61, een bestuurder 54 jaar. Maar vrouwen sjorren die gemiddelden omlaag: vrouwelijke bestuurders en commissarissen zijn respectievelijk bijna vier en vijf jaar jonger dan mannen in dezelfde functie.
Eenzelfde opvallende verschil is te zien op het gebied van nationaliteit. Van de vrouwelijke commissarissen heeft ruim de helft (57 procent) geen Nederlands paspoort, tegenover 42 procent van de mannen. In de raden van bestuur is 41 procent van de vrouwelijke bestuurders niet-Nederlands, tegenover 34 procent van de mannen.
Vrouwelijke bestuurders en commissarissen uit het buitenland vertrekken bovendien relatief snel weer, zegt Lückerath-Rovers, die vindt dat bedrijven daar rekening mee moeten houden. „Want die driedubbele diversiteit klinkt wel mooi, vrouw, jong en buitenlands, maar als dit betekent dat je een groter verloop hebt, is dat niet per se positief.”
