Op het eerste gezicht is Gabriela online de ideale Trump-supporter. Ze is jong, knap, gelovig, bedient een flinke schare volgers en toont zich op haar X-account ‘Queen Gabriela’ een vurig aanhanger van presidentskandidaat Donald Trump en van het Amerika dat hij voor ogen heeft.
Er is één maar: Queen Gabriela bestaat niet. De foto’s die op haar inmiddels opgeheven account staan, zijn niet die van een bevlogen Amerikaanse Trump-fan, maar van de 27-jarige Amsterdamse student en influencer Demi Maric, die naar eigen zeggen „helemaal niets met politiek heeft.”
Ze is niet de enige, ontdekten de Amerikaanse nieuwszender CNN en het Britse digitale onderzoekscollectief CIR (Centre for Information Resilience) in een onderzoek naar het gebruik van nep-profielen in de digitale Trump-campage. CNN en CIR achterhaalden zeventien Europese influencers, uit onder meer Nederland, Denemarken en Rusland, wier foto’s stiekem zijn gebruikt om de digitale identiteit van niet bestaande Trump-supporters in te kleuren.
Standaardantwoord
Maric, die zichzelf online omschrijft als „een Amsterdamse meid die van mode houdt en altijd onderweg is”, heeft meer dan 84 duizend volgers op Instagram. Ze kijkt er allang niet meer van op dat haar foto’s op de raarste plekken opduiken, vertelt ze. „Ik kreeg vandaag alleen al drie tips van volgers die mijn afbeeldingen op gekke plekken, met een andere naam erbij, waren tegengekomen.”
Elke keer reageert Maric op dezelfde manier. Ze vult het online-formulier in dat Meta (het bedrijf achter Facebook en Instagram) op de website heeft staan om misbruik van foto’s tegen te gaan. En elke keer krijgt ze hetzelfde antwoord: dat er niets aan de hand lijkt en dat het profiel dat haar foto’s gebruikt waarschijnlijk geen nep-account is. Maric: „Eén keer hebben ze me laten weten dat ze te weinig mensen hadden om dit te controleren, maar de laatste tijd heb ik het gevoel dat ik een standaard-antwoord krijg – waarschijnlijk geschreven door AI.”
En zo moet Maric, die met veel plezier gesponsorde content over bijvoorbeeld reizen en mode voor onder meer Instagram maakt, constateren dat „het langzamerhand helemaal uit de hand loopt met de diefstal van mijn identiteit.” Nu is het Trump, maar vorig jaar dook ze opeens op in een Turkse online-campagne. Kreeg ze allemaal politieke boodschappen uit Turkije, van mensen van wie ze nog nooit had gehoord.
Crypto-fraude
Om nog maar te zwijgen over de dating-wereld. Op allerlei platformen staan haar foto’s. „Er zijn diverse mannen die denken dat ze contact met mij hebben, terwijl er in werkelijkheid ergens op de wereld iemand met ze aan het chatten is – met als doel om ze geld af te troggelen.”
Meestal merkt Maric daar niets van, maar vorig jaar lag er op een dag een brief van een Amerikaanse advocaat op de deurmat, die haar beschuldigde van oplichting en fraude met crypto. „Gelukkig waren er ook Nederlandse instanties betrokken en al snel bleek dat ik niets met de fraude te maken had, maar zo ver gaat het dus,” zegt Maric.
De nep-profielen van de Trump-supporters, ook die waar de foto’s van Maric op stonden, zijn offline gehaald na de publicatie bij CNN. Maar met al die andere gevallen van gestolen foto’s moet Maric leren leven. Ze had haar hoop gevestigd op het extra vinkje voor een ‘geverifieerd profiel’, dat Meta sinds kort aanbiedt. Voor een kleine meerprijs zou de Amerikaanse techgigant extra toezicht houden op nep-profielen. „Ik zie daar niets van terug”, zegt ze.
Lees ook
Van olympische sporters tot ‘treinrukkers’: op platform OnlyFans vind je ze allemaal
Wat dan wel werkt? Tsja, zegt de Amsterdamse influencer. „Het enige wat een beetje helpt, is zelf nadenken. Ik ben heel voorzichtig geworden met vakantiekiekjes en zet geen foto’s meer online die er sexy uitzien. Voor je het weet staan die op het blootplatform OnlyFans. Maar ook al screen ik al mijn foto’s, het is bijna niet tegen te houden dat ze worden gebruikt om mensen te verleiden.”
