De mannen die voorzitter Arnold Karskens bij Ongehoord Nederland op non-actief hebben gesteld en nu de toekomst van deze jonge omroep bepalen, houden er uitgesproken opvattingen op na. Tot voor kort had bijna niemand gehoord van deze Rob Legeland (64), voorzitter van de raad van toezicht, en diens collega-toezichthouder Gert Jan Mulder (65). De brandbrief die zij eind juli ontvingen van anonieme ON-medewerkers maakte de twee plotseling tot de belangrijkste machthebbers bij ON.
Meerdere medewerkers bij de omroep beschuldigden voorzitter Karskens van grensoverschrijdend gedrag. Hij zou medeschuldig zijn aan een „giftige afreken- en angstcultuur” op de werkvloer. Daarop schorsten Mulder en Legeland de vroegere oorlogscorrespondent. Wie zijn deze mannen, die voormalig PVV-Tweede Kamerlid Harm Beertema aanstelden als interim-voorzitter en daarnaast bekendmaakten dat de voor groepsbelediging vervolgde presentatrice Raisa Blommestijn mag terugkeren bij de omroep?
In zijn autobiografie Vrijwel onbeperkt uit 2023 noemt Gert Jan Mulder ambtenaren „parasieten en bloedzuigers”, is Poetin „uit het juiste hout gesneden” en zijn vluchtelingen „kansloze, niet-westerse immigranten, waarvan de meeste alleen maar komen om hun hand op te houden”. Het enige wat Mulder positief vindt aan de islam is dat moslims soms met meerdere vrouwen tegelijk mogen trouwen.
Rob Legeland werd door Arnold Karskens – in een brief waarin deze reageerde op zijn schorsing – aangewezen als de man achter het omstreden account Percolator op X. Als dit klopt, dan uit Legeland zich via dit anonieme account niet minder uitgesproken dan Mulder. Vluchtelingen zijn „opportunistische, agressieve profiteurs”, journalisten van de publieke omroep „gajes” en de Duitse bezetting zou „niks” zijn geweest in vergelijking met de manier waarop de politie demonstrerende boeren heeft aangepakt. De vele oproepen om lid te worden van ON doen vermoeden dat er inderdaad iemand van de omroep achter het account schuilgaat.
Met het aanstellen van Beertema als interim-voorzitter is de rust nog niet teruggekeerd bij Ongehoord Nederland. Website Geenstijl schreef deze week dat minister Reinette Klever (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, PVV) in haar vorige functie als ON-bestuurder haar dochter bij de omroep tot manager heeft gepromoveerd. Tegen dagblad Trouw bevestigde Klever alleen dat haar dochter pas na haar vertrek bij ON enkele taken heeft overgenomen. „Het is een klein deel van een heel breed pakket waar ik voor verantwoordelijk was”, zei Klever. Vanwege mogelijke belangenverstrengeling heeft het Commissariaat voor de Media in een persbericht aangekondigd naar de zaak te „kijken” en er „op gepaste wijze opvolging” aan te geven.
Opnieuw werk aan de winkel voor Mulder en Legeland, onder wier toezicht de mogelijke belangenverstrengeling zou hebben plaatsgevonden. In persberichten schrijven ze dat Ongehoord Nederland onafhankelijk opereert van „welke politieke partij of organisatie” dan ook. Houden zij inderdaad afstand van de politiek?
Tegenpolen
Van een afstandje – niemand wil commentaar geven bij ON – lijken Gert Jan Mulder en Rob Legeland elkaars tegenpolen. Behalve in hun afkeer van de multiculturele samenleving. Volgens zijn Facebookpagina is Legeland na een studie hoger informatica-onderwijs bij it-bedrijven gaan werken en uiteindelijk in de banksector beland. Nadat Karskens Legeland aanwees als de persoon achter ‘Percolator’ op X ging dat account op slot voor niet-volgers en verdween Legelands foto van de ON-website.
Van Mulder is meer bekend. Ongehoord Nederland besteedde vorig jaar aandacht aan de ‘gezond rechtse barbecue’ die Mulder jaarlijks organiseert in de buurt van zijn geboortegrond op de Veluwe. Mulder werd daarbij geïntroduceerd als „schrijver en levensgenieter” en de „godfather van rechts Nederland”.
Zo’n beetje alle kopstukken van radicaal-rechts Nederland en Vlaanderen schoven aan bij deze barbecues. Mulder rekent niet alleen PVV-leider Geert Wilders, FvD-voorman Thierry Baudet, Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma, interim-voorzitter van ON Harm Beertema en Sam van Rooy van Vlaams Belang tot zijn persoonlijke vrienden. Hij is ook bevriend met de, net als Wilders, voor groepsbelediging veroordeelde Pegida-leider Edwin Wagensveld. Die was in mei nog in het nieuws omdat hij een koran had verbrand in Arnhem.
In de laatste aflevering van de Nare Jongens Podcast vertelt journalist Jan Dijkgraaf ook te gast te zijn geweest op een barbecue van Mulder. Dijkgraaf vertelt daar „een jaar of zes geleden” leden van de extreem-rechtse organisatie Voorpost te hebben gezien en om die reden de bijeenkomst niet meer te bezoeken. Op een verzoek van NRC aan Mulder, via Ongehoord Nederland, om hierop te reageren kwam geen reactie.
Sneuneus
Mulder schrijft in zijn autobiografie drie keer getrouwd te zijn geweest en zes kinderen te hebben. Hij deelt mensen graag op in „winnaars” en „verliezers”. „Mensen die hun hele leven in een onbeduidend baantje bleven hangen, op een suf kantoor, bij een verzekeringsmaatschappij en een bank betekenisloze papieren verwerkten, lopen grote kans een sneuneus te zijn”, schrijft Mulder in zijn boek. Mulder daarentegen ziet zichzelf als een bon-vivant die zich, ook al is hij vanwege een erfelijke ziekte afhankelijk van een rolstoel, „zelden in het gareel laat brengen, regels het liefst overtreedt, wil gaan en staan waar ik wil en doen wat me goed dunkt”.
Er lopen allerlei lijntjes tussen Ongehoord Nederland, en PVV en Forum voor Democratie
Mulder woont in Uruguay, waar hij na een internationale carrière bij de Rabobank op zijn boerderij onder meer toenmalig PVV-Kamerlid Harm Beertema en Forum-leider Thierry Baudet ontving. Dat was in december 2019. In april vorig jaar kwam de huidige Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) op bezoek.
„Met wie kan ik als lid van de Raad van Toezicht bij ON de huidige situatie tussen de Publieke Omroep en Ongehoord Nederland beter bespreken dan met dé NPO-criticaster Martin Bosma? Bedankt voor de warme vriendschap. Goede reis terug!”, schreef Mulder op X onder een foto van een zwaaiende Bosma. „Einde werkbezoek Uruguay. Diverse samenzweringstheorieën en complotten besproken”, schreef Bosma er schertsend bij.
Er zijn zoveel lijntjes tussen Ongehoord Nederland, de PVV en FVD dat de bewering van Legeland en Mulder dat de omroep onafhankelijk is van welke politieke partij, op zijn zachtst gezegd twijfelachtig is. Mede-oprichter van ON is Tweede Kamerlid Pepijn van Houwelingen van FVD. Mulder stond in 2021 op de kandidatenlijst van FvD voor de Tweede Kamerverkiezingen dat jaar. Ook is de voormalige Utrechtse Forum-lijsttrekker -George Woodham medewerker bij ON.
Deze Woodham wordt door Karskens, in diens schriftelijke reactie op de schorsing als ON-voorzitter, beschuldigd van antisemitische uitlatingen op de werkvloer. Ook hierop viel bij ON geen weerwoord te krijgen. In 2021 moest Taco Dankers opstappen als voorzitter van de Raad van Toezicht bij ON. NRC had onthuld dat Dankers een antisemitische denktank leidde en zelf online, anoniem anti-joodse en anti-Israëlische uitlatingen deed. Dat was een brug te ver voor de zelfbenoemde ‘nazi-jager’ Karskens.
Rob Legeland volgde Dankers op als voorzitter en Gert Jan Mulder nam de vrijgevallen plek in de Raad van Toezicht in. Met het terughalen van presentatrice Raisa Blommestijn, die in opspraak raakte nadat ze het woord ‘negers’ gebruikte bij ON, en de eigen uitlatingen van Legeland en Mulder is het niet uitgesloten dat zij een radicale koers voorstaan. Legeland gebruikt vanaf zijn schuilaccount op X hetzelfde woord en Mulder werd op dat medium geschorst nadat hij onder meer de term „schijtmoslims” bezigde.
In een recent interview, voordat hij werd gepresenteerd als interim-voorzitter van ON, zei Harm Beertema dat hij op rechts de saamhorigheid mist. „Mensen vechten elkaar nogal eens de tent uit”, zei hij. Beertema pleitte voor een „bruggenbouwer”, maar vanwege de kritiek op Israël door FVD zag hij die partij niet snel toetreden tot een nauwere samenwerking op uiterst rechts. „Een breekpunt”, noemde Beertema dat.
