Verbod op kritische film over Modi trekt juist meer publiek

Posted on by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Reportage

Censuur Een kritische documentaire over de Indiase premier Narendra Modi was voldoende ‘noodgeval’ om een volledige socialemediaban in te stellen – maar het verbod lijkt averechts te hebben gewerkt.






India heeft een kritische BBC-documentaire over premier Modi op internet laten blokkeren, maar op verschillende plekken in het land werden niettemin vertoningen georganiseerd, zoals hier in de stad Kochi.
India heeft een kritische BBC-documentaire over premier Modi op internet laten blokkeren, maar op verschillende plekken in het land werden niettemin vertoningen georganiseerd, zoals hier in de stad Kochi.

Foto Arun Chandrabose/AFP

In India slinkt de ruimte voor critici en maatschappelijke organisaties, ook op sociale media en internet. Censuur langs de digitale weg is toegenomen, stellen activisten. Met als meest recente voorbeeld: het verbod om via sociale media beelden, clips en links van een BBC-documentaire over premier Narenda Modi te tonen of verspreiden.

Sinds twee weken geldt er een verbod op The Modi Question, een tweeluik van de BBC over hoe de premier van de hindoe-nationalistische BJB, de moslimminderheid in India benadeelt en zelfs geweld tegen hen zou goedkeuren. In de ogen van Indiase autoriteiten is het tweeluik „propaganda om premier Modi in diskrediet te brengen”. Met een beroep op een omstreden it-wet kregen socialemediaplatforms een ‘noodbevel’. Daarop verwijderden Twitter en Facebook alle berichten over de films – maar de overheid kreeg een storm van kritiek.

„De Indiase overheid kan zeer veel druk uitoefenen op de platforms als ze dat wil”, aldus Prateek Waghre, van de ngo Internet Freedom Foundation, die in India campagne voert voor digitale rechten van burgers. „Die strenge aanpak wordt langzaam uitgebreid. Tot een half jaar geleden werden alleen buitenlandse gebruikers en kanalen geblokkeerd, maar inmiddels hebben ook Indiase gebruikers hier steeds meer mee te maken. Dat onderstreept zorgen over welke binnenlandse kritiek nog meer gesmoord gaat worden.”


Lees ook dit artikel: In India zien sommigen in deze BBC-documentaire ‘Indiahaat’

De regering van Modi maakte het in 2021 strafbaar om censuurverzoeken niet op te volgen, en verstevigde zo de greep op die bedrijven. Het verbieden van content mag onder een ‘noodtoestand’, maar in de regulering is onduidelijk wat daarvoor de criteria zijn of hoelang een verbod maximaal van kracht mag zijn.

„In India vindt iedereen wel dat er een vorm van regulering moet zijn van internetactiviteiten. Dat kan inderdaad een goed uitgangspunt zijn, om gebruikers te beschermen, maar tot nu toe is die controle vooral in handen geweest van de uitvoerende macht”, zet Waghre uiteen. „De machthebber bepaalt wel heel direct wat mag en niet mag online. Dat werkt misbruik van regulering in de hand.”

Toch fysieke screenings

Ondanks het officiële verbod worden op sociale media nog steeds links naar de documentaire gedeeld, er gaan downloads rond in afgeschermde groepen op WhatsApp en Telegram. De censuur en de discussie erover lijken er juist voor te hebben gezorgd dat er grote interesse is voor de BBC-documentaire, die sowieso niet op Indiase televisie te zien zou zijn.

Ook studenten wisten snel toch toegang te krijgen tot de films, en organiseerden fysieke vertoningen op verschillende universiteiten in het land. In hoofdstad New Delhi leidden die tot ruzie tussen studenten en onderwijsinstellingen en zelfs tot arrestaties en ongeregeldheden met de politie. Het is niet voor het eerst dat de kritische studentenpopulatie overhoop ligt met de autoriteiten. Op beide campussen werd in 2019 hevig gedemonstreerd tegen de invoering van een omstreden burgerschapswet, die onderscheid maakt tussen religies. De wet komt ook aan bod in de BBC-documentaire: het wordt islamitische migranten uit omliggende landen veel moeilijker gemaakt om Indiaas staatsburger te worden.

Studenten van de Universiteit van Delhi werden vorige week door beveiligers van de campus verwijderd toen ze een vertoning van de BBC-documentaire wilden organiseren.
Foto Manish Swarup/AP

Op de Jamia Millia Islamia-universiteit zitten veel studenten uit moslimgezinnen. Enkele dagen na de afgebroken filmvertoning en de arrestaties is het rustig op de campus in het zuidoosten van de Indiase hoofdstad. Eerstejaarsstudente Mehar (18) is net op weg naar het gebouw van de opleiding massacommunicatie. Natuurlijk vonden medestudenten „bijna direct” een illegale kopie van de documentaire, grijnst ze. „Juist als je iets verbiedt, worden mensen extra nieuwsgierig”, zegt ook zij. „Onze klas is slim geweest. We hebben het bestand naar elkaar doorgestuurd, maar zijn niet naar de aangekondigde filmavond gegaan. We wisten immers al dat dat verboden was.”

Studenten die van plan waren fysiek bijeen te komen, kent ze niet. „Maar ik ben nieuw, misschien ben ik gewoon niet op de hoogte van de fanatiekere studentengroepen.” Die hebben overigens wel haar sympathie, zegt ze; zonder de weerstand die hier af en toe de kop opsteekt, zou er misschien helemaal geen tegengas worden gegeven aan de machthebbers. „Daarvoor moet op de universiteit juist plek zijn.”

Verkrampte vrijheid van meningsuiting

Masterstudent Abdullah bin Tarek Syed (23), die ook de protesten tegen de burgerschapswet meemaakte, schampert als hij wordt gevraagd naar de recente ophef. Volgens hem wordt er wel heel snel naar deze universiteit gewezen zodra de Modi-regering onder vuur ligt. „Vorige week leek het wel alsof de politie gewoon was uitgerukt naar de campus, voor het geval dát. Volgens mij heerst er een verwachting: er is kritiek op Modi, die studenten van Jamia Islamia zullen zich er wel mee gaan bemoeien.”

De burgerschapswet, de behandeling van moslims en het harde optreden tegen critici blijven twistpunten voor Modi’s tegen- en voorstanders. Toch waakt Prateek Waghre ervoor alleen de huidige BJP-regering de schuld te geven van de verkrampte vrijheid van meningsuiting: „Indiase instanties hebben van oudsher de neiging kritiek te smoren. Het debat dat nu speelt, wordt al snel politiek, vanwege de uitgesproken kritiek op de persoon. Maar die tendens om tegengeluid te beletten, zal niet zomaar verdwijnen als een andere partij aan de macht zou komen.”

Related Posts

Is de tijd van zelf autorijden voorbij?

  • admin
  • September 24, 2024
  • 0

Werken tijdens een rit in een zelfrijdende auto lijkt futuristisch, maar in San Francisco kan het al. Sinds deze zomer zijn taxi’s zonder bestuurders daar voor iedereen beschikbaar. Verslaggever Stijn Bronzwaer stapte in een van deze voertuigen en vraagt zich af: Is dit echt de toekomst?

Lees ook/luister ook: Good morning , zegt de auto zonder chauffeur. Gaat de zelfrijdende auto doorbreken?

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected]   

Gast:
Stijn Bronzwaer
Presentatie:
Egbert Kalse
Redactie:
Lotteke Boogert
Montage:
Michiel van Poelgeest
Coördinatie:
Henk Ruigrok van der Werven
Foto:
Getty Images


Column | Waarheid waardevol in en om zichzelf

  • admin
  • September 24, 2024
  • 0

Alles gaat zoals gepland. Het extreemrechtse kabinet stelt extreemrechtse ongrondwettelijke maatregelen voor, de oppositie levert kritiek, in de kranten wordt dit alles geduid en horen we instemming of tegengeluiden. Dus alles gaat zoals gepland.

In De haat tegen de democratie schrijft de Franse filosoof Jaques Rancière dat onze representatieve democratie eigenlijk een samenspel van oligarchieën is. Onder de VVD maakte een selecte groep welgestelde burgers met banden met het bedrijfsleven bijvoorbeeld de dienst uit. Deze verstrengeling van kapitalisme en politiek in de polder leidde ertoe dat Nederland werd bestuurd als een soort supermarkt. Sinds de laatste verkiezingen is het recht van de rijkste grotendeels verdrongen door het recht van de luidste. De VVD zit nog in het zadel en de BBB vertegenwoordigt de belangen van de agro-industrie. Maar de verbinding tussen politiek en media, waaronder sociale media, is steeds belangrijker geworden.

Het fictieve verhaal over Nederland als een land geteisterd door een asielcrisis kan alleen zo succesvol worden als iedereen eraan bijdraagt. De NOS legt het standpunt van de regering netjes uit. Experts vinden dat de plannen van het kabinet onmogelijk zijn (of niet). Peilingen laten zien dat dit is wat de burgers willen. Omdat iedereen er serieus op ingaat lijkt het al bijna normaal dat de PVV de grootste partij in Nederland is. Ondertussen blijven de echte crises buiten schot.

Terwijl ik nadacht over de macht van het consumentenpopulisme vroeg ik me af hoe een krant eruit zou zien die niet het recht van de luidste zou hanteren. Dus niet gebaseerd op meningen, hypes of de belangen van selecte groep, maar op schaal naar werkelijke problemen. Dat zou meer dan 99 procent berichtgeving over niet-mensen betekenen. Waaronder veel aandacht voor de uitbuiting van niet-menselijke dieren, want in de vee-industrie worden in Nederland elke dag meer dan 1,7 miljoen van hen geslacht. En er leven in die vee-industrie onder andere ruim 100 miljoen kippen, 12 miljoen varkens en bijna 4 miljoen runderen onder erbarmelijke omstandigheden, tegen 17,7 miljoen menselijke inwoners, dus reken maar uit.

Voor vandaag denk ik in ‘Binnenland’ bijvoorbeeld aan een reportage over wat het voor dieren inhoudt dat er geen verbod komt op stroomstootwapens. Dat had de vorige landbouwminister Adema beloofd. Varkens in Nood liet zien dat dieren willekeurig stroomstoten kregen op heel gevoelige plekken zonder dat ze weg konden. Maar minister Wiersma wil eerst kijken of er draagvlak is onder degenen die de stroomstoten toedienen. En een overzicht van wat het voor de niet-menselijke dieren en planten in Nederland betekent dat degenen die hun leefgebieden vernietigd hebben dat de komende vier jaar in heel Nederland zullen doen.

In een paar kolommen op de achterpagina is er ruimte voor mensennieuws. In het binnenland misschien over de meer dan honderdduizend mensen met ernstige long covid die wegteren zonder enige zorg, of de jeugdzorg. In het buitenland bijvoorbeeld de humanitaire crisis in Syrië, of Soedan, of toch de overstromingen in centraal Europa – want die zijn deel van de klimaatverandering die ieders leven op termijn zal bepalen.

Dit wil natuurlijk niemand lezen, hoewel ik de redactie bij deze uitdaag er eens over na te denken. Want het is niet de taak van iemand die de werkelijkheid naar woorden vertaalt om te schrijven wat mensen willen lezen. De waarheid is waardevol in en om zichzelf. En kritisch zijn betekent voor degenen die bijdragen aan het publieke debat niet alleen kritiek leveren binnen het bestaande systeem. Het gaat ook om begrijpen hoe je dat in stand houdt. Anders blijft alles gaan zoals gepland.

Eva Meijer is schrijver en filosoof. Ze schrijft om de week een column.


Ga nooit met Denen aan een familiediner zitten

  • admin
  • September 24, 2024
  • 0

Denkend aan Flevoland zie ik, nu ja, windmolens als hoge pluimen aan de einder staan – in hoeveelheden die een zekere vernuftige edelman zijn laatste restje gezond verstand zouden hebben ontnomen. Ik ben op weg naar Swifterbant, dat, hoe middeleeuws het ook klinkt, pas in 1962 uit de verse poldergrond werd gestampt. (De plaats werd genoemd naar een middeleeuwse nederzetting, ooit verzwolgen door het Aelmeer, dat Zuiderzee werd en uiteindelijk Oostelijk Flevoland.) Ver buiten de dorpskern, zelfs buiten de ‘Swifterringweg’ in het oneindig laagland, steekt een fraai boekenhuis fier de hoogte in. Ik haal er Veranderend licht (2002) van de Deen Jens Christian Grøndahl uit. „Spannend boekje gevonden?” roept een voorbijfietser.

„Ik ben, vrees ik, aan Grøndahl verslaafd,” luidt het citaat van Arnon Grunberg op de achterflap van de door Gerard Cruys vertaalde roman. Je kunt je daar iets bij voorstellen als je op de eerste pagina een scène uit een huwelijk leest: „Het lichtje van het koffiezetapparaat brandt, ze doet het uit. Voorheen zou ze een tikkeltje irritatie of tederheid hebben gevoeld, naar gelang van haar humeur.” Je verwacht dat de schrijver zal uitleggen wat het huidige gevoel van de vrouw is aangaande de tekortkomingen van haar man in zijn omgang met kleine huishoudelijke apparaten. Niets van dat al. De vrouw (Irene Beckman, 56 jaar) zet theewater op en staart uit het raam. Onuitgesproken boodschap van de passage: ze wordt niet warm of koud meer van haar Martin. Dit huwelijk is dood.

De teraardebestelling van een en ander vindt tientallen pagina’s verder plaats. Sinds Festen weten we: ga nóóit met Denen aan een familiediner zitten. Ook in Veranderend licht gaat het mis als Martin zijn vrouw, dochter, zoon en schoondochter al bij het voorgerecht plompverloren vertelt dat hij een ander (ja, een jongere ander) heeft en verder wil met deze Susanne. De ontrouw had Irene al ontdekt omdat haar man met het antwoordapparaat even slordig was als met het koffiezetapparaat. Wat ze zich niet kon voorstellen was dat zij de verlatene zou zijn en niet de verlater. Vrijwel altijd heeft zij (gegoede komaf) hem (ambitieuze sociale stijger in de bankensector) als de zwakte partij beschouwd. Bovendien is Irene een verlatingsprofessional: ze is scheidingsadvocaat van beroep. Haar leven van het begin af aan getekend door het afscheid van mannen: haar tweelingbroer overleed in de baarmoeder, haar vader verliet haar moeder, met een jonge minnaar durfde ze op haar veertigste de sprong niet te wagen. Er blijkt ook een biologische vader te zijn, verbonden met een oorlogsgeschiedenis.

Grøndahl is een geniaal binnenhuisschrijver. Binnenhoofdschrijver eigenlijk en in het hoofd van Irene Beckman, die de wereld beziet met een wantrouwen dat ze zichzelf meestal vergeeft. Haar moeder, liggend in een ziekenhuisbed: „Een rimpelig, begerig, machteloos liegbeestje”. Of haar volwassen zoon, als die protesteert tegen de scheiding en het einde van de rol van zijn ouders als „de bewakers van zijn dertigjarige al enigszins kalende nostalgie”.

Intussen probeert Irene zich te verhouden tot een bestaan als alleenstaande, overdenkt ze haar zonden. Zowel de zonden die ze beging, als die waar ze de moed niet toe had – stipuleert Grøndahl. In het slotdeel van de roman gaat de vrouw die zich nooit echt durfde te verbinden in Wenen op zoek naar haar vader. Wellicht is er toch een windmolen om naast te staan.

Wilt u het besproken exemplaar Veranderend licht hebben? Mail naar [email protected]; het boek wordt onder inzenders verloot, de winnaar krijgt bericht.