Een klein hotel in het Duitse plaatsje Kröv is in de nacht van dinsdag op woensdag ingestort. Een aantal aanwezigen kwam onder het puin terecht, één van hen is overleden. Zeker 250 reddingswerkers zijn ingezet om vastzittende mensen te bevrijden. Volgens de Duitse politie waren er veertien mensen in het hotel ten tijde van het ongeval.
In totaal raakten negen mensen bedolven onder het puin, vier van hen konden woensdagochtend worden bevrijd. De overleden persoon kan door hulptroepen nog niet bereikt worden vanwege de grote ravage. Vijf mensen konden ongedeerd ontsnappen aan de instorting.
Onder de gewonden zijn ook drie Nederlanders uit Urk. Een 23-jarige vrouw en haar bijna 2-jarige zoon zijn succesvol onder het puin vandaan gehaald en naar het ziekenhuis gebracht. Haar 26-jarige man zit nog vast, maar ontvangt al wel medische zorg. Dat schrijven ANP en Omroep Flevoland na contact met familieleden van de slachtoffers.
Waardoor het hotel aan de rivier de Moezel instortte, is vooralsnog onduidelijk. Bewoners en gebouwen in de omgeving van het hotel zijn geëvacueerd uit angst voor verder instortingsgevaar. Dat gevaar bemoeilijkt ook het bevrijden van slachtoffers. De lokale politie noemt het een „extreem moeilijke reddingsoperatie”.
De hele avond klinkt er muziek van grote componisten, maar op weg naar de garderobe heeft iedereen nog maar één melodietje in zijn hoofd: ‘Aan de Amsterdamse grachten’. Dat krijg je ervan, als de pianobroertjes Jussen in hun thuisstad een feestje bouwen. Met een bont recital toeren ze deze maand door binnen- en buitenland. Tot het Londense Wigmore Hall aan toe. Maar spelen voor een uitverkocht Concertgebouw blijft toch iets magisch, vertellen ze door de microfoon, voordat ze het publiek trakteren op een virtuoze toegift van Amsterdamse liedjes. Het speelplezier werkt aanstekelijk, zoals altijd bij de Jussens. Er wordt meegeneuried en gebroederlijk heen en weer gewiegd op de podiumtribune.
Als je het Instagram-account van de broertjes volgt, weet je dat er op tournee en in de repetities vaak een hoop lol wordt getrapt. Een klein Amsterdams feestje was zondag misschien al te voorzien. In een filmpje, geschoten tijdens de soundcheck voor het concert, test Lucas Jussen de microfoon vast even uit en zingt een stukje André Hazes voor de nog lege zaal, broer Arthur pakt de begeleiding naadloos op achter een van de twee opgestelde vleugels.
Flinke dosis humor
Hazes mag ’s avonds dan ontbreken in het recital, een concert van de Jussens staat garant voor onvervalst pianoplezier. Jörg Widmann heeft dat goed begrepen toen hij zijn nieuwe werk Bunte Blätter speciaal voor de broers componeerde. Zes karakterstukken met een flinke dosis humor en beeldende titels als ‘Fangspiel’ (tikkertje), ‘Danse macabre’ of ‘Zirkusparade’ waarin de handen lustig mogen rondvliegen over het hele klavier. Elk achter hun eigen vleugel vuren de broers motieven als geweerschoten op elkaar af, jagen de ander op, walsen samen een ijzig walsje. De stukjes beginnen steeds ordentelijk maar belanden voortdurend in chaos. Reuze spannend hoe de Jussens de boel als een gekantelde auto op twee gierende banden telkens nét niet uit de bocht laten vliegen.
Lees ook
‘Wonderkinderen zijn we nooit geweest’
Veel gepolijster is Mozarts Sonate KV 521 voor quatre-mains, de opening van het concert, al is de uitvoering van de Jussens er niet minder fysiek om. Arthur veert bijna op bij beklemtoonde noten, Lucas leunt zowat gestrekt achterover om zijn broer de ruimte te geven in een solo. Ze kneden een geaccentueerde, smeuïge Mozart uit de toetsen. In de grote stemmingswisselingen van Robert Schumanns Andante en variaties op. 46 (voor twee piano’s) zijn de broers fijne en uitgesproken gidsen.
Ze voelen zich thuis in muziek uit vele windstreken: vorige week brachten de jongens nog een nieuwe ep uit met dromerige Franse miniatuurtjes. Toch is het niet het Franse repertoire waarin vanavond wordt uitgeblonken. Na al het pianistisch geweld van Widmann blijkt het, ook met een pauze ertussen, een uitdaging om terug te keren naar het impressionistische pastelpalet van Claude Debussy. Van de Six épigraphes antiques verzakken de eerste drie onder een wat al te gewichtige benadering; pas op de helft van de korte cyclus komt er voldoende vloeiing in.
Rachmaninoff
En dan klopt Rachmaninoff al weer aan de deur met zijn Tweede suite voor twee piano’s – terug naar het grote gebaar. In de muziek hoor je duidelijk de invloed van het geliefde Tweede pianoconcert dat de componist tegelijkertijd schreef. De Jussens behouden, met alle registers open, aandacht voor de heerlijk zangerige melodieën in de suite.
Een ander knipoogje naar Rachmaninoff zit aan het slot van de Amsterdamse toegift. Pianist Igor Roma schreef een virtuoze transcriptie van Amsterdamse liedjes voor het Prinsengrachtconcert-optreden van Lucas en Arthur in 2018. Aan het eind klinkt een miniriedeltje uit Rachmaninoffs Derde pianoconcert. De feestelijke reprise kan in het Concertgebouw rekenen op een daverend applaus, al zitten de pianobroers daar voor eigen publiek zelden om verlegen.
Lucas en Arthur Jussen tijdens de uitvoering van de ‘Amsterdam Medley’ op het Prinsengrachtconcert in 2018.
De koning is dood. Vermoord door zijn eigen generaal die een poging doet de macht te grijpen in het fantasierijk Euchronia. Dat loopt net anders, als blijkt dat de overleden heerser een krachtige spreuk heeft uitgeroepen over het land, waardoor een politieke strijd losbarst: degene die voor een bepaalde datum de meeste harten van het volk verovert, wordt uitgeroepen tot nieuwe koning.
Wat volgt is een verkiezingsrace waar ook jij als speler aan meedoet. Jij weet als één van de weinigen de ware aard van de generaal en hoopt het rijk te redden door zelf de troon te bestijgen. Een unieke setting voor een rollenspel, waarin spelers zelden in de huid kruipen van politieke figuren.
Metaphor: ReFantazio is de nieuwste titel van regisseur Katsura Hashino, eerder bekend van de Persona-reeks. Dat waren games waarin je een bovennatuurlijke tiener speelde die het schoolleven moest combineren met nachtelijke verkenningstochten door kerkers gevuld met demonen. Voor de ontwikkeling van Metaphor startte Hashino een nieuwe studio om zich zo los te kunnen weken van het juk van Persona: deze game moest andere, volwassenere thema’s behandelen.
Het raamwerk van Persona is nog zien. Waar menu’s in andere games louter functioneel zijn, zijn ze bij Metaphor groots en expressief, een onderdeel van het gehele visuele ontwerp. Daarnaast zit de soundtrack vol onconventionele keuzes, zoals een monnik die vurig rapt in Esperanto.
Het verhaal van Metaphor duurt maanden, waarbij jouw personage iedere avond naar bed gaat en de tijd zich voorbeweegt. Je ziet het politieke landschap in die periode langzaam verschuiven. Steeds meer inwoners van Euchronia beginnen bijvoorbeeld te zien dat de generaal fascistische trekjes heeft door hoe hij campagne voert, maar tegelijkertijd blijkt hij ook een zeer bekwaam heerser. Een duidelijk goede keuze is er niet: zijn populariteit schommelt en op straat hoor je veel twijfels over hem – net als hoe bij een werkelijke verkiezing getwijfeld wordt.
Populisme in campagnetijd
Het is een verhaal dat zich makkelijk laat spiegelen met de werkelijkheid. Ook Euchronia is een gelaagde maatschappij vol culturen en discussies over migraties> In dit geval zijn de minderheden verschillende fantasie-rassen. Sommige verkiezingskandidaten worden actief gediscrimineerd wegens hun afkomst, terwijl anderen juist populair zijn omdat ze de belangen van een bepaalde bevolkingsgroep willen behartigen. Metaphor laat zien hoe effectief populisme kan werken in een verkiezingsstrijd.
Hoewel je campagne voert, is Metaphor in de regel een klassiek, Japans rollenspel. Je verkent verlaten kastelen en oude grotten, vindt betere uitrusting voor je team en verslaat reusachtige bazen die dreigen dorpen te verwoesten – in dit geval zogeheten humans, macabere wezens waarvan het ontwerp sterk is geïnspireerd door de Middeleeuwse Nederlandse kunstenaar Jheronimus Bosch. Door die wezens onderscheidt de fantasiewereld van Metaphor zich van het Tolkien-achtige dat je in soortgelijke games treft. Euchronia is een koninkrijk waar je gebruikelijke noties over fantasy niet kloppen en alles net anders in elkaar zit. Waar andere fantasy-titels vaak de middeleeuwen romantiseren, pakt Metaphor ook de harde, rauwe werkelijkheid uit die tijd er soms bij.
Steeds weer schotelt de game je een deadline voor om naartoe te werken: in het begin gijzelt bijvoorbeeld een tovenaar de lokale kathedraal waar hij dreigt binnen een week iets kwaadaardigs te doen. De klok tikt vervolgens af naar dit moment en laat je iedere game-dag één ding doen. Je kunt bijvoorbeeld de kathedraal in om zijn zombies te verslaan en de top te bereiken. Maar als je na een verkenningssessie moet uitrusten, gaat je team naar de lokale taveerne om te slapen en verstrijkt er weer een dag.
Het is een slimme manier om de druk op te voeren: als speler wil je graag alles doen wat er in de game te vinden is, maar dat gaat niet door de tijdsdruk. Ga je rechtstreeks naar de baas of heb je misschien nog de tijd om elders een sterk zwaard te vinden? Je kunt niet alles gedaan krijgen, waarmee de game je dwingt om steeds weer keuzes te maken.
Banken, verzekeraars en pensioenfondsen moeten zich uitgebreider voorbereiden op nog meer „gure geopolitieke tijden”, omdat handelsoorlogen, cyberaanvallen en sancties de financiële instellingen financieel en operationeel uit het lood kunnen slaan. Daarvoor waarschuwt De Nederlandsche Bank maandag bij de aankondiging van de nieuwe prioriteiten voor de financieel toezichthouder voor de komende jaren.
„De tijd dat de internationale omgeving, de internationale betrekkingen, gunstig waren voor zowel Nederland als voor Europa ligt al een tijd achter ons”, zei toezichtsdirecteur Steven Maijoor in een persconferentie voorafgaand aan de publicatie. „Er is sprake van protectionisme, fragmentatie en blokvorming.” Dat is al een paar jaar aan de hand, maar kan versterkt worden door het naderende tweede presidentschap van Donald Trump, aldus Maijoor.
Volgens Maijoor hebben geopolitieke spanningen „natuurlijk” gevolgen voor financiële instellingen. Dat komt volgens DNB deels doordat de reële economie door die spanningen wordt geraakt; bedrijven die door sancties of handelsbeperkingen in de problemen komen. Dat kan gevolgen hebben voor leningen die banken hebben uitstaan aan deze bedrijven. Daarnaast kunnen verzekeraars, pensioenfondsen en ook banken verliezen lijden op aandelen en obligaties van die bedrijven, omdat die minder waard kunnen worden.
Een ander risico zit aan de operationele kant van de financiële instellingen, omdat geopolitieke conflicten steeds vaker worden uitgevochten via sancties, cyberaanvallen en spionage. Als voorbeeld haalde Maijoor tijdens de perstoelichting de val van Amsterdam Trade Bank (ATB) aan. Die kleine bank, met Russische aandeelhouders, werd in 2022 failliet verklaard. Niet omdat de bank geen geld meer had, maar als gevolg van Amerikaanse sancties die ervoor zorgden dat Microsoft en Amazon geen clouddiensten meer mochten leveren aan de bank. „Hierdoor kon de bank geen diensten meer verlenen aan klanten, geen e-mails meer versturen en geen transacties meer doen.”
Stresstests
DNB verwacht van de banken, verzekeraars en pensioenfondsen dat ze zich goed voorbereiden door scenario’s uit te werken en stresstests uit te voeren op hun leningen- en beleggingsportefeuille. De toezichthouder noemt als voorbeelden een escalerende handelsoorlog tussen China en de Verenigde Staten en zelfs een Chinese invasie van Taiwan. „Banken moeten uitzoeken welke klanten daardoor geraakt zouden kunnen worden, en wat voor effect dat vervolgens heeft op de belegging of lening.” Mogelijk moet een financiële instelling extra kapitaal aanhouden, als deze risico’s te groot zijn.
De waakhond verwacht verder dat de banken zich ook voorbereiden op meer sancties: zijn de interne werkprocessen op orde om die snel te implementeren? Hetzelfde geldt voor het voorkomen van cyberaanvallen. Maijoor: „En niet te vergeten: als zo’n aanval succesvol is geweest, hoe je dan snel weer teruggaat naar continuïteit: heb je de juiste back-ups, is je crisismanagement op orde?”
Hoe om te gaan met geopolitieke spanningen is in ieder geval tot en met 2028 een van de toezichtsprioriteiten van DNB, naast (het gelieerde) cyberweerbaarheid en technologische vernieuwing. Dat laatste was ook tussen 2021 en 2024 een aandachtspunt van DNB, de eerste twee vervangen de vorige focusgebieden ‘sturen op duurzaamheid en toekomstgerichtheid’ en ‘bestrijding van financieel-economische criminaliteit’. Dat betekent volgens Maijoor overigens niet dat die laatste twee onderwerpen geen aandacht meer krijgen van de toezichthouder. „Die twee zijn nu onderdeel geworden van ons reguliere toezicht.”
