Het is zoeken naar het plaatsnaambord voor Thulasendrapuram, een gehucht met enkele honderden inwoners in de zuidelijke Indiase deelstaat Tamil Nadu. Twee verharde wegen kruisen elkaar, verder bestaat het dorp uit zandpaden. Er is een makkelijkere manier om te weten of je goed zit dan zoeken naar een bord: uitkijken naar een voorbijganger, raampje naar beneden, en vragen naar Kamala Harris. Als copyshophouder Lokesh Muthusamy die naam hoort, verschijnt op zijn gezicht een grote grijns. „Uiteraard! U moet een klein stukje door, rijd maar naar de tempel. Kan niet missen.”
En inderdaad: vanaf het lokale pleintje waar inwoners doorgaans hun schoenen voor het bidden achterlaten, kijkt de waarschijnlijke Amerikaanse Democratische presidentskandidaat vanaf twee grote posters naar het tempelcomplex. In Thulasendrapuram liggen haar Indiase wortels, en het dorp claimt dat feit maar al te graag. Al in 2014 hoorden de panchayat– de dorpsleider – en priester Natarajan over haar politieke succes. Harris was toen procureur-generaal van Californië. Het dorp liep uit voor haar eerste presidentscampagne in 2020 – er werden zelfs kalenders met haar foto gedrukt. En toen zij als vicepresident werd geïnaugureerd in 2021, konden inwoners meekijken via een livestream.
Harris is aan moederskant de kleindochter van P.V. Gopalan, die in 1911 werd geboren in Thulasendrapuram, op ruim 2.500 kilometer van hoofdstad New Delhi. De telg uit een gegoede familie werd een gevierd ambtenaar die zijn carrière begon in Britse dienst. Hij werkte en woonde met zijn gezin in de Indiase steden Chennai, Mumbai en New Delhi. Van de familie van Gopalan is nu niemand meer te vinden in Thulasendrapuram, maar men weet de stamboom tot in detail op te sommen.
„Dankzij Kamala leren meer mensen over India en over ons dorp”, vertelt dorpspriester Natarajan. „Dat is heel belangrijk voor ons. En zij heeft hard gewerkt, wat ze allemaal bereikt heeft vinden we heel eervol.”
Bidden voor Harris
De afgelopen dagen bad Natarajan meermaals voor een goede uitkomst voor Harris. Er ligt extra snoepgoed in de tempel, om uit te delen aan gelovigen en om in de offermandjes te stoppen. Op de avond van de Amerikaanse verkiezingen in november zal de priester een speciale puja houden, een vereringsritueel aan de lokale god. „Dan verwacht ik zeker honderd mensen hier.”
Het poederblauw geschilderde gebedshuis werd in 2014 flink gerenoveerd, en Harris’ naam prijkt op een plakkaat aan de muur met daarop een lijst van donateurs. „Dat kwam van haar chithi, de jongere zus van haar moeder”, verduidelijkt de priester. Harris’ tante deed de donatie van 5.000 roepie (omgerekend bijna 55 euro) in naam van de Amerikaanse politica en haar grootvader P.V. Gopalan.
De kandidatuur van Harris is in de rest van India ook onderwerp van gesprek. Sites en tabloids berichten vaker over de prestaties van spraakmakende leden van de diaspora. In de Verenigde Staten was de afgelopen jaren veel te vieren: in Sillicon Valley kwamen in korte tijd Indiase Amerikanen aan het hoofd van techbedrijven X, Microsoft en IBM. In het Verenigd Koninkrijk, voormalig kolonisator, was het premierschap van Rishi Sunak een hoogtepunt.
Over het algemeen is de toon over Harris’ kandidatuur in Indiase media zakelijk. De meeste berichtgeving kijkt al vooruit, naar wat de impact zou zijn van de beide presidentskandidaten op het Amerikaanse buitenlandbeleid. Onder president Joe Biden werd de strategische samenwerking tussen de VS en India hechter, de landen hebben in China een gezamenlijke tegenstander.
Bidens voorganger Donald Trump wordt vaker vergeleken met de Indiase premier Narendra Modi, vanwege hun gevoel voor show en hun soms agressieve boodschap. De verwachting is dat Harris de zakelijke en strategische samenwerkingen met India zal voortzetten. Wel heeft zij zich al eerder kritisch uitgelaten over Modi’s binnenlandse beleid.
Afro-Amerikaans
Harris’ achtergrond zal weinig invloed hebben op haar buitenlandbeleid, vermoedt politicoloog en columnist C. Raja Mohan. Hij wil ook niet te veel focussen op haar Indiase afkomst – ze is immers ook Afro-Amerikaans door haar Jamaicaanse vader. Dat zal misschien wel zwaarder wegen in het politieke discours, denkt Raja Mohan.
De vicepresident maakt niet direct een politiek punt van haar afkomst, merkte The New York Times afgelopen week op, maar „schuwt die ook niet”. Tijdens toespraken verwijst ze meermaals naar haar Indiase komaf: herinneringen aan haar „progressieve” grootvader die haar „leerde over het belang van democratische waarden” bijvoorbeeld.
Lees ook
Hoe ‘Operatie Kokosnoot’ Kamala Harris te hulp schiet
Hoe denken kiezers uit de Indiase gemeenschap in de VS over Harris’ achtergrond? De Indiaas-Amerikaanse journaliste Snigdha Sur waakt ervoor daar te veel waarde aan te hechten. De oprichtster van The Juggernaut, een website met nieuws voor en verhalen over de Zuid-Aziatische gemeenschap, begint haar commentaar met een disclaimer: „De Zuid-Aziatische diaspora is niet homogeen. Onder Indiase Amerikanen zijn óók mensen die enthousiast op Trump zullen stemmen. Interessant is wel dat er met deze kandidatuur misschien meer interesse zal komen in de Indiase-Amerikanen als kiezers, en hun plek in de Amerikaanse maatschappij.”
Aziatische en Zuid-Aziatische Amerikaanse kiezers stemmen overwegend Democratisch, blijkt uit cijfers van opiniepeiler Pew Research. Dit soort onderzoeken maken niet altijd onderscheid tussen alle verschillende nationaliteiten die onder die categorie vallen.
Het is toch wel heel bijzonder dat een vrouw van hier, dit kleine dorp, zo ver kwam. Het maakt me trots
De groep Indiase Amerikanen groeit, waaruit volgens Sur ook „logisch volgt dat je mensen zoals wij vaker zult zien op bepalende maatschappelijke posities”. Harris’ vicepresidentschap droeg daar al aan bij, denkt Sur. In de huidige presidentscampagnes van beide partijen hebben ook andere politici uit de diaspora van zich laten horen. „Binnen de Republikeinse Partij dongen Vivek Ramaswamy en Nikki Haley mee als presidentskandidaat”, stelt Sur. „Hun optredens in de eerdere debatten gingen echt dagenlang rond in Indiaas-Amerikaanse WhatsApp-groepen.”
Lotus en POTUS
Sur is vooral onder de indruk van de socialemediacampagne die direct op stoom leek te komen rondom Harris, inclusief memes die wel degelijk verwijzen naar haar Indiase afkomst. Zo worden er woordgrapjes gemaakt over de ‘lotus’ (de betekenis van Harris’ voornaam) en POTUS, de afkorting voor de Amerikaanse president. En de kokosnoten, een verwijzing naar een anekdote die Harris over haar moeder vertelde die viraal ging, zijn uitgesproken Indiaas te noemen. In Thulasendrapuram staat het vol met kokospalmen.
Lees ook
Waarom Kamala Harris meer kans maakt op het presidentschap dan Hillary Clinton
In het voorvaderlijk dorp is voor de andere kandidaat in de Amerikaanse presidentsverkiezingen geen interesse. Hier worden al voorbereidingen getroffen voor de winst van Harris. Zijzelf bezocht Thulasendrapuram maar één keer, toen ze slechts vijf jaar oud was. India bezocht ze vaker, maar niet in haar officiële rol als vicepresident. Het steekt sommige inwoners van het dorp. Priester Natarajan zal tijdens zijn ritueel aan de goden, in november, bidden voor twee dingen: „Dat ze de Amerikaanse president wordt, maar ook dat ze een keertje naar ons toe komt.”
Dat hoopt ook de 27-jarige Madhumadi, zegt ze vanaf de veranda van haar ouderlijk huis, aan het straatje dat is omgeven door de twee grote Kamala-posters. „Het is toch wel heel bijzonder dat een vrouw van hier, dit kleine dorp, zo ver kwam. Het maakt me trots. Wij worden er niet groter van, maar misschien dat haar achtergrond mevrouw Harris wel helpt in hoe zij de wereld ziet.”