Wat kunnen hooggeschoolde mensen bijdragen aan de democratie? Moeten zij zich actief in de politiek storten of juist prachtige stukken schrijven om de boel wakker te schudden? Dat zijn terechte vragen, recent in NRC gesteld door schrijvers Toine Donk en Lodewijk van Oord. De meeste mensen, ook in hun omgeving, zullen er tegenop zien om zich volop in de politieke arena te storten. En niet iedereen heeft het talent dat nodig is om overeind te blijven in venijnige debatten.
Gelukkig zijn er ook andere, eenvoudigere, mogelijkheden om een steentje bij te dragen. Aan de basis van onze democratie staan politieke partijen. Zij denken na over de toekomst van de samenleving en organiseren alles wat nodig is om mee te kunnen doen aan verkiezingen en aan machtsvorming. Die partijen hebben het steeds moeilijker omdat zij met een paar betaalde krachten en vrijwilligers hun vereniging op de been moeten houden en in het hele land actief moeten zijn. Zij kunnen elke vorm van steun goed gebruiken. Hun rol is essentieel voor het functioneren van de democratie.
Contributie
De eerste stap die je als politiek bewuste burger dan ook kunt zetten, is je aan te sluiten bij een politieke partij en met je contributie haar werk te steunen. Ik denk dat veel mensen die tamelijk eenvoudige stap niet zetten omdat ze niet overzien wat dat betekent.
Als lid krijg je af en toe een digitale nieuwsbrief en een uitnodiging voor een vergadering, maar er wordt geen druk op je uitgeoefend om naar bijeenkomsten te gaan. De meeste partijleden blijven passief, al is het best interessant om eens te gaan luisteren bij een afdelingsbijeenkomst.
Lees ook
Hoe motiveren we getalenteerde mensen met linkse bravoure om toch de politiek in te stappen?
Wanneer er verkiezingen aankomen, krijg je als partijlid waarschijnlijk een uitnodiging om een extra bijdrage in de campagnekas te storten, maar ook dat is niet verplicht. Ook mag je meestal meestemmen over het partijprogramma en over de vraag wie partijleider moet zijn, ook dat gaat digitaal en is geheim.
Met een partijlidmaatschap draag je dus meteen al iets extra’s bij aan onze democratie. En, voor alle zekerheid, als je het tactisch handig vindt, mag je bij verkiezingen toch gewoon op een andere partij stemmen, dat heb ik ook wel eens gedaan. En als de koers van jouw partij je niet bevalt, kun je altijd je lidmaatschap weer opzeggen.
Met een partijlidmaatschap draag je iets extra’s bij aan onze democratie
Met een partijlidmaatschap verdiep je ook je politieke bewustzijn omdat je jezelf niet alleen tijdens een verkiezingscampagne maar ook tussendoor vragen gaat stellen als: wat vind ik van het standpunt van mijn partij en hoe verhoudt zich dat tot wat anderen vinden? Als meer mensen zich zulke vragen stellen, krijgen we een levendiger politiek debat, niet via de media, maar gewoon in de dagelijkse omgeving.
Basis op orde
Er verschijnen momenteel veel adviezen en opinies over wat nodig is om de democratische processen en instituties te verstevigen. Maar te weinig lees ik dat het belangrijk is de basis op orde te hebben, dat wil zeggen dat burgers niet alleen een debat over politiek voeren en aan verkiezingen deelnemen, maar dat zij ook steun geven aan politieke partijen die het grondwerk doen.
Als we onze parlementaire democratie levend willen houden, dan is een partijlidmaatschap toch wel het minste wat we van een nadenkende burger mogen verwachten.
Lees ook
De werkelijke democratische macht ligt al lang niet meer bij de politiek