DJ Frietmachine weet: de aardappel werkt verbindend

Hoe het kwam, kwam het, maar op een goede donderdagmiddag stond ik met een vergrootglas te zoeken naar het gezichtje van de aardappel die ik in mijn hand hield. Ik had hem net daarvoor hoogstpersoonlijk gekozen uit een kast waarin verschillende knappe bintjes uitgestald waren, elk in hun eigen compartimentje.

Dat ik hier was beland, was waarschijnlijk geen toeval. Bijna was ik langs het kleine, houten paviljoen gelopen dat zich wat afzijdig hield van het muziekfestival dat gaande was, maar ik zag de naam DJ Frietmachine en remde subiet af. Ik hou van muziek, maar bijna nog meer dan van muziek hou ik van friet.

En nu stond ik te luisteren naar ‘The Mashed Potato’, opgezet door DJ Frietmachine, en opgedragen aan de aardappel vóór ons – Martin. Het leven kan soms onverwacht kloppend zijn, maar je moet het wel willen zien. „Zoveel connectie met deze aardappel, dat is erg fijn om te merken!” klinkt het uit de DJ-booth.

„Ja, de aardappel is een verbinder,” zegt DJ Frietmachine, ook bekend als Martijn Jansen, later. „Iedereen kent hem en het mooie is dat de aardappel van iedereen is. Terwijl: hij komt helemaal niet uit Europa, hij komt uit Peru. Het is uiteindelijk een vreemdeling die door iedereen is geaccepteerd, sterker, die mensen zich toe-eigenen. Want in welk land je ook komt, de inwoners denken dat hij uit hun land komt. De boodschap van de aardappel is: Kijk eens naar een ander zonder vooringenomen blik, durf er eens overheen te kijken.”

Geef je aardappel een naam

Mooier kun je het bijna niet bedenken – was de gemiddelde vluchteling maar een aardappel, dan zou de wereld er heel anders uitzien. Jansen en zijn partner Selina Houwing kunnen het weten, want met hun aardappel-installaties reizen ze langs festivals in heel Europa. Taal is geen barrière en het proces is eenvoudig. Na bekijken, meten en wegen geef je je aardappel een naam, en onderbouw je de keuze voor juist deze bint. Dan volgt het meten van de energie die de verbinding tussen mens en aardappel oplevert. Het ene eind van een stroomkabeltje in de aardappel, het andere tussen de vingers van de bezoeker.

Je jast je pieper persoonlijk mechanisch bij DJ Frietmachine, voor je hem snijdt en dansend frituurt.
Foto Tom Arran/ via DJ Frietmachine

Met twee vrienden hou ik het vast. Op een aan de kabeltjes verbonden schermpje is af te lezen hoeveel energie aardappel en bezoeker samen produceren. Er blijkt meer energie vrij te komen naarmate meer mensen zich verbinden met de aardappel.

En verbinden, dat is precies het doel van DJ Frietmachine. „We maken er even een momentje van om samen alles los te laten en met je gedachte bij een aardappel te zijn. Het geeft meteen meer connectie,” zegt Selina.

De aardappel toedansen

Onderzoek wijst trouwens ook uit dat mensen die dezelfde zintuiglijke ervaring hebben meer wij-gevoel ervaren, bovendien krijg ik een samenzweerderig gevoel als we eerst samen onze aardappel (Oskar) door de frietsnijder jassen, wassen en droogföhnen, en vervolgens frituren terwijl we twisten op ‘Now that I can dance’ van de Contours. Voorbakken op de ene, afbakken op de andere kant van het singeltje, en onderwijl de aardappel toedansen. Maar het is nog niet alles. Want naast verbinden kan de aardappel ons ook nog wat leren, denken Selina en DJ Frietmachine. „Neem eens een voorbeeld aan de aardappel. Die zit daar gewoon rustig zichzelf te zijn, en is uiteindelijk hier om iemand een mooie dag te bezorgen. Hij heeft ook een hele tijd in de grond gezeten, en nu is hij even in ons midden, in de spotlight. Voor hij het weet is hij weer friet.”

Er is veel te somberen over de wereld, en over een paar jaar lig je zelf ook weer onder de grond. Maar de aardappel weet: het is óók feest.

Optredens DJ Frietmachine: zie superhallo.nl; bijv. za 29 juli op festival Zomerbries in Ede.

Natalie Hanssen is schrijfster en tekenaar en publiceerde onlangs het autobiografische boek ‘Doodgaan doe ik later’.