„Doe dit niet, doe dit niet, doe dit niet”, hoorden NSC’ers in de Tweede Kamer de afgelopen dagen van Eva Brandemann (19). De voorzitter van de politieke jongerenbeweging JSC, gelieerd aan de partij van Pieter Omtzigt, vindt dat NSC „al op voorhand” de benoeming van Marjolein Faber als minister van Asiel en Migratie had moeten blokkeren. Faber noemde de islam eerder een „verwerpelijke ideologie” en verbond migratie aan omvolking, een racistische complottheorie.
Brandemann: „NSC had veel duidelijker vooraf een grens moeten trekken. Nu is het niet alleen vaag waar die grens nog ligt, het is alsof we die helemaal niet hebben.”
Wat krijgt u van NSC’ers in Den Haag te horen als u zegt: doe dit niet?
„Dezelfde boodschap die ze aan de buitenwereld verkondigen: dat zij het ook niet ideaal vinden, maar het gewoon maar gaan doen. Dat ze ervan uitgaan dat Faber als minister niet dezelfde teksten gaat uitkramen.” Verontwaardigd: „Maar ergens van úítgaan, dat vind ik een loze belofte. Zeker na de hoorzitting van Reinette Klaver van vrijdag.”
Beoogd minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp Reinette Klever, voorgedragen door Geert Wilders (PVV), wilde in die hoorzitting geen afstand nemen van onder meer door haar verspreide tweets van anderen over omvolking. De kandidaat-bewindspersoon noemde omvolking een „feitelijke omschrijving van een demografische ontwikkeling”. Brandemann: „Ze neemt niks terug en lijkt dus nog voor dezelfde ideeën te staan. Daar maken we ons echt heel veel zorgen over. Als het aan ons zou liggen, dan zouden Faber en Klever volgende week niet op het bordes staan.”
Lees ook
Bij de PVV willen ze geen woord terugnemen, behalve de excuses voor het slavernijverleden
PVV’ers willen geen uitspraken uit het verleden „recenseren” en alleen nog „vooruitkijken”.
„Wat je in het verleden hebt gezegd, heeft wel degelijk gevolgen voor het heden. De vrijheid van meningsuiting is een groot goed, maar dat betekent niet dat uitspraken geen consequenties hoeven te hebben. Wilders heeft in de oppositie uitspraken gedaan die hem nu niet geschikt maken als premier. Hetzelfde zou voor Faber en Klever moeten gelden.”
Liever een paar zeteltjes minder, dan in zee gaan met een partij die de rechtsstaat om zeep helpt
Pieter Omtzigt is bijna woordelijk de teksten van de liever vooruitkijkende PVV’ers gaan herhalen. Ook hij wil niks „recenseren”.
„Ik zou het zelf niet zo gezegd hebben. Bij de presentatie van het coalitieakkoord, nog voordat er kandidaat-ministers waren, werd gezegd dat kiezers in alles terug zouden zien dat de coalitie bestaat uit vier verschillende partijen en dat die verschillen goed benadrukt zouden worden. Dit was een kans om dat te doen. Omtzigt had scherper kunnen zijn, door de uitspraken van Faber te noemen wat ze zijn: achterlijk.”
Dat deed hij niet. Waar leidt dat toe?
„Als ministers doorhebben dat ze alles kunnen zeggen, zonder consequenties omdat partijen niet in het openbaar grenzen durven te stellen, dan gaan ze daarmee door. Misschien dat ze zich de eerste drie maanden rustig houden en een beetje de grenzen aftasten. Maar als niemand een grens stelt, de fractie en bewindspersonen niet, dan lopen de PVV’ers over ze heen.”
Wat bedoelt u met het stellen van grenzen?
„Als een minister na de beëdiging ‘omvolking’ nog steeds een feitelijke constructie noemt, dan hoop ik dat de Kamer – met de fractie van NSC voorop – zegt: we sturen je weg. En dat dus niet gezegd wordt: we kijken het nog even aan. Als het stelselmatig blíjft gebeuren, dan heb ik zoiets van: trek de stekker er maar helemaal uit. Liever een paar zeteltjes minder, dan in zee gaan met een partij die de rechtsstaat om zeep helpt.”
Wat je in het verleden hebt gezegd, heeft wel degelijk gevolgen voor het heden
U vraagt van de fractie om op te treden. Tot nu toe valt vooral op hoe stil NSC-Kamerleden hierover zijn.
„Er is niemand in de fractie die staat te springen om deze coalitie. Ik hoop dat ze het zomerreces gebruiken om zich te beraden over hoe ze zich gaan opstellen. In de plenaire zaal zie je nu nog dat ze bij vragen doorverwijzen naar de onderhandelaars, of dat ze zeggen dat ze het niet over personen willen hebben. Ik hoop echt dat ze er scherper in gaan zitten.”
NSC wordt gepeild op een halvering. Hoe verklaart u dat?
„We hebben ons geprofileerd op bestaanszekerheid en goed bestuur. Met dat eerste zijn onze Kamerleden goed bezig. Maar ik kan me goed voorstellen dat kiezers denken: wat is hier nog goed bestuur aan? Wel denk ik dat we die kiezers terug kunnen krijgen. Door te laten zien dat we wel degelijk ruggengraat hebben. Door mensen weg te sturen als ze over de schreef blijven gaan, als rechters of journalisten in twijfel worden getrokken. En anders zelf uit de coalitie stappen.”
Lees ook
Het liveblog over de hoorzittingen met beoogd bewindspersonen
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122959764-5b6074.jpg|https://images.nrc.nl/APoOqx4USBNK9FmBIOFsbVOSgCU=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122959764-5b6074.jpg|https://images.nrc.nl/2QYuFi7siMB5MFGpzsmvMIkp_N0=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122959764-5b6074.jpg)
