Oploop van ‘pietjeskijkers’ in Drenthe bij een verdwaald vogeltje

Ophef Het vogeltje had eigenlijk in Azië moeten zijn. De aandacht die het kreeg in Drenthe zorgde voor weerzin.

De vogelaars in Drenthe.
De vogelaars in Drenthe.

Foto persbureau Meter/ANP

‘Vogel hooligans’ noemde iemand ze op Twitter, de grote drommen vogelspotters die zich en masse verzamelden op een asfaltweg bij het Drentse dorpje Bunne. Tussen twee hagen van tientallen fotografen met telelenzen zat een vogeltje zo groot als een merel. Iemand had vogelzaad gestrooid, waardoor het diertje vredig zat te pikken ondanks al die menselijke aandacht.

Het ging dan ook om een heel bijzonder vogeltje: de geelbrauwgors (Emberiza chrysophrys). Deze Aziatische trekvogel is in Europa een zeer zeldzame dwaalgast. De vogel broedt op de taiga’s van Oost-Siberië en overwintert normaal in Midden- en Zuid-China.

Slechts een keer eerder werd er een ander exemplaar van deze soort in Nederland waargenomen. Op 19 oktober 1982 vloog een jong geelbrouwgorsmannetje in de mistnetten van de eendenkooi op Schiermonnikoog waar een aantal mannen vogels aan het ringen was. Ze identificeerden de onbekende zangvogel met zijn opvallende witte kruinstreep en gele wenkbrauwstreep al snel als een geelbrauwgors. De vogel werd beschreven, gemeten, geringd en gefotografeerd. En dat was dat – hij kreeg zijn vrijheid terug. Alles is keurig en in alle rust gedocumenteerd in een artikel dat in 1988 in het blad Dutch Birding verscheen.

Een geelbrauwgors in Taiwan.
Foto Getty Images

Hoe anders ging het bij de tweede waarneming, vrijdag 21 oktober nabij het kruispunt van de Bongveenweg en de Roderweg in Bunne. In de tijd van birding apps en digitale discussiegroepen blijven geruchten over bijzondere natuurfenomenen maar kort geheim. Als door een magneet aangetrokken verzamelden zich binnen een mum van tijd tientallen liefhebbers in het afgelegen gebied. Allemaal wilden ze ‘scoren’; weer een nieuwe soort toevoegen aan hun persoonlijke lijstje van bijzondere waarnemingen.

Volgens Marco Glastra, directeur van het Groninger Landschap, die er op zaterdag tijdens een fietstocht door de Onlanden ook maar eens ging kijken, gedroegen de vogelaars zich „voorbeeldig”. Bijzonder wat zo’n klein vogeltje losmaakt bij de vogelaars, vond hij.

Midden op een fietspad

Maar Glastra’s tweet riep boze reacties op: „Als vogelliefhebber doet dit pijn in mijn hart”, „Dat vat het probleem van vandaag wel samen”, „En dan staan die ‘pietjeskijkers’ vaak, met hun hele equipement, midden op een fietspad, door hun ‘toeters’ te ‘gluren’”, „Conclusie kan zijn dat de mens een kuddedier is” en „Bizar. Wat voor CO2-voetstap is hier achtergelaten, met deze hysterische oploop?”

Het roept inderdaad de vraag op of hobbyisme het hier niet wint van liefde voor de natuur. Begin oktober was er een ernstiger incident met natuurfotografen in het Nationaal Park De Hoge Veluwe. Toen achtervolgde een handvol enthousiastelingen met hun camera’s drie jonge wolven op de open vlakte, op jacht naar het perfecte plaatje. Ze omsingelden de dieren en naderden ze tot op enkele tientallen meters. „Crimineel gedrag”, noemde Glenn Lelieveld van de Zoogdiervereniging dat tegenover Omroep Gelderland, want zo creëer je een probleemwolf. „Ze laten de wolf wennen aan de aanwezigheid van mensen. […] Dit is zwaar illegaal, je moet een wolf wild houden. Ik snap niet dat je dit als natuurliefhebber kan goedpraten voor jezelf.”