De Italiaanse premier Giorgia Meloni (47) heeft een topweek achter de rug. Zondagavond haalde haar radicaal-rechtse partij Fratelli d’Italia bij de Europese verkiezingen 28,8 procent en bleef zo afgetekend de grootste van het land. Donderdag begon in het Zuid-Italiaanse Puglia de prestigieuze G7-top, met Meloni als gastvrouw, voor de ogen van de wereld.
De driedaagse top in Borgo Egnazia, die deze zaterdag afliep, is het hoogtepunt van het Italiaanse voorzitterschap van de G7, dat dit hele jaar duurt. De Italianen organiseerden de ontmoeting hartje zomer, in een fraai Italiaans kustresort. Het galadiner vond plaats in een middeleeuws kasteel in Brindisi, een oogstrelende stad aan zee.
Maandagnacht, vlak na haar eclatante verkiezingszege, maakte Meloni al duidelijk waarom ze zo sterk uitkeek naar die internationale afspraak in Puglia. „Ik ben trots dat deze natie straks in Europa én op de G7 wordt vertegenwoordigd door de sterkste regering van allemaal”, zei de premier. Voor een keer verscheen ze in hemdsmouwen, zorgvuldig opgestroopt in een strak geregisseerde casual look.
De Italiaanse regeringsleider blaakt van het zelfvertrouwen. En met reden: van alle G7-leiders staat zij politiek het sterkst. De conservatieve Britse premier Rishi Sunak, die zeer hartelijk werd ontvangen door Meloni, lijkt op weg naar de uitgang in het Verenigd Koninkrijk, dat begin juli verkiezingen houdt. De Amerikaanse president Joe Biden voert een lastige presidentscampagne. De leiders van de grootste en op een na grootste economie van de eurozone, de Duitse bondskanselier Olaf Scholz en de Franse president Emmanuel Macron, leden zondag pijnlijke verkiezingsnederlagen.
Ruzie over abortus
Vooral door de opdoffer van Macron smaakte Meloni’s zege extra zoet. Kort na haar benoeming tot premier organiseerde de Franse president in Parijs een diner voor de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Hij nodigde Scholz toen wel uit, maar sloeg Meloni over. Dat het nog altijd scheef zit tussen de twee, bleek op de G7, waar Meloni de Franse president onthaalde met een glimlach die meer leek op een grimas. En het bleef niet bij kille lichaamstaal: het kwam ook tot bekvechten over abortus.
Onder Macron verankerde Frankrijk eerder dit jaar het recht op zwangerschapsonderbreking in de grondwet. Maar met Fratelli d’Italia aan het roer wint in Italië juist de anti-abortusbeweging aan invloed. Zo krijgen anti-abortusactivisten toegang tot consultatiecentra voor vrouwen die hun zwangerschap willen beëindigen.
Meloni bracht haar verzet tegen abortus ook op de G7 met succes ter tafel. De toegang tot een veilige abortus stond vorig jaar in de slottekst van de G7-top in Hiroshima, maar is dit jaar uit de slotverklaring geweerd. Ook de formulering ‘bescherming van genderidentiteit en seksuele oriëntatie’ sneuvelde.
Macron zei tegen de pers dat hij het betreurde dat de verwijzing naar abortus verdween, maar zich neerlegt bij „de keuze van het Italiaanse volk”. Gevraagd naar de grotere politieke invloed van Meloni sinds zondag antwoordde hij dat „het machtsevenwicht in Europa niet zo sterk is veranderd”.
Europese benoemingsronde
Giorgia Meloni zag haar invloed in de Europese Raad van regeringsleiders echter wel degelijk toenemen, en lijkt vastberaden die tijdens de nieuwe benoemingsronde van Europese topfuncties te laten gelden. In Puglia kreeg niet alleen Macron, maar ook Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen van Meloni een nogal koele ontvangst. Opvallend, want beiden gaven de indruk dat ze het voorbije anderhalf jaar sterk naar elkaar waren toegegroeid. Allebei zijn ze voorstander van een streng Europees migratiebeleid.
Von der Leyen wil graag voorzitter blijven en gezien de zege van de christen-democraten zijn haar kansen goed. Maar volgens de Italiaanse media zit Meloni niet te wachten op een snelle herbenoeming. Vermoedelijk wil de Italiaanse eerst een zware commissiepost afdwingen voor een Italiaan. Een eerste indicatie hoe de Italianen zich gaan positioneren, volgt mogelijk maandag, tijdens een informele EU-bespreking in Brussel.
