Zijn politiek adviseurs zullen even opgelucht adem hebben gehaald. De lancering van het partijprogramma van de Conservatieve Partij deed Rishi Sunak dinsdag eigenlijk best goed. „Hij was in vorm”, zei een minister tegen The Times. Op het racecircuit van Silverstone had hij gezegd „dat de economie de goede afslag had genomen” en de media hadden weer even aandacht voor de inhoud, zoals voor de belofte van de Tories een enorm bedrag – 17 miljard pond – uit te trekken om belastingen te verlagen.
In de avond was de stemming onder partijgenoten al weer omgeslagen. Het ging toen opnieuw over alle grote en kleine fouten die Rishi Sunak maakte tijdens de verkiezingscampagne in het Verenigd Koninkrijk. ITV had een klein deel van een interview met Sunak online gezet waarvoor hij donderdag vroegtijdig de grote herdenking van D-day in Normandië had verlaten – een bijeenkomst die hij als premier van het VK bijwoonde. Daarvoor moest hij vrijdag diep door het stof, omdat hij de veteranen in de kou had laten staan en wereldleiders als Joe Biden, Emmanuel Macron en Volodymyr Zelensky voor het hoofd had gestoten. In het fragment biedt hij juist de interviewer excuses aan dat hij te laat is. „Het liep allemaal uit in Normandië. Het was ongelooflijk.”
Drowning Street
De campagne van Rishi Sunak lijkt tot mislukken gedoemd. Het weer hielp al niet mee, toen hij drie weken geleden in de regen in Downing Street verraste door de vervroegde verkiezingen op 4 juli aan te kondigen. ‘Drowning Street’, kopten Britse kranten. Zijn tegenstrever aan de rechterkant, Nigel Farage van de Reform Party, kondigde daarna aan dat hij terugkwam op zijn besluit om niet verkiesbaar te zijn. Sunak viel meteen verder terug in de peilingen.
Het eerste tv-debat met Labour-leider Keir Starmer deed hij volgens peilingen best goed, maar zijn tegenstanders wisten in de dagen daarna goed te framen dat Sunak had gelogen over plannen van Labour voor belastingverhogingen. Dat Sunak in Belfast met zwemvest de werf bezocht waar de Titanic is gebouwd, was een cadeau voor politieke tekenaars.
En toen kwam D-day, afgelopen donderdag, waarschijnlijk ook een beslissende dag in de campagne van de Tories. De Conservatieve commentator Tim Montgomerie was „flabbergasted” en sprak van „een politieke misstap van de eerste orde”. ‘It’s over’, kopte The Daily Mirror. Niemand snapte dat geen van zijn adviseurs tegen Sunak heeft gezegd: ga niet eerder weg. En al helemaal niet dat de minister van Buitenlandse Zaken, David Cameron, de oud-premier die zijn taken in Normandië overnam, hem niet had tegengehouden. Oud-PvdA-leider Lodewijk Asscher schreef vilein op X dat hijzelf ervaring heeft met verloren verkiezingen, „maar ik neem mijn hoed af voor de campagne van de Conservatieven. Dit is echt next level”.
Dramatische peilingen
Binnen de Conservatieve Partij lijkt inmiddels niemand meer te geloven in een goede afloop. De peilingen zijn dramatisch. Labour stevent af op een fikse meerderheid in het Lagerhuis. Er is zelfs enige vrees dat Reform van Nigel Farage de tweede partij wordt. Binnen de Conservatieven rommelt het enorm. Rechtse kandidaten als Suela Braverman – die door Sunak is ontslagen als minister van Binnenlandse Zaken – en oud-migratie-minister Robert Jenrick overwegen volgens The Guardian een eigen rechts programma te lanceren als Sunak er niet in slaagt iets van momentum terug te winnen. Braverman heeft Sunak ook al opgeroepen met Farage te gaan samenwerken.
Rishi Sunak gaat vooralsnog stug en in een moordend tempo door. Maar een nieuw pijnlijk moment diende zich woensdag alweer aan, ook afkomstig uit een fragment van het ITV-interview. Sunak, die uit een welvarende Brits-Indische familie komt en mede dankzij zijn vrouw een geschat vermogen heeft van meer dan 750 miljoen euro, krijgt de vraag wat hij zich als kind heeft moeten ontzeggen. Heel veel, stottert Sunak dan, zoals satelliettelevisie: „Sky TV, dat is iets dat we eigenlijk nooit hebben gehad toen we opgroeiden.”
Lees ook
Bij het noodlijdende Britse GB News interviewen rechtse partijgenoten elkaar
