Koning Willem-Alexander vindt de Toeslagenaffaire een „een schandvlek op onze maatschappij”. Tijdens een persgesprek vrijdagmiddag herhaalde hij meerdere malen dat „de slachtoffers het verdienen om gehoord en gecompenseerd te worden”.
Eveneens zei de koning een paar keer dat hij iedereen waardeert die zich „met hart en ziel” inzet om „tot een oplossing te komen voor dit onrecht”. Hij wilde niet ingaan op een opmerkelijke en emotionele reactie van zijn schoonzus Laurentien over het opschorten van een pilotproject voor schadevergoedingen aan slachtoffers van de Toeslagenaffaire. De koning zei meermaals dat het aan de minister van Financiën is „om te beslissen hoe invulling wordt gegeven” aan herstelbetalingen.
Vorige week werd bekend dat het kabinet de samenwerking met de stichting (Gelijk)waardig Herstel van prinses Laurentien opschort na een kritische interne evaluatie van het ministerie van Financiën. Daaruit bleek dat de stichting tijdens een eerste pilot met driehonderd toeslagenouders niet kritisch genoeg was bij het toekennen van schadevergoedingen. De herstelkosten kunnen daardoor tot 3,1 miljard euro duurder uitpakken.
Het kabinet heeft de samenwerking met de stichting van Laurentien opgeschort na een kritische evaluatie van het ministerie van Financiën
In een videoboodschap sprak prinses Laurentien zich uit over het besluit: „Weer die machteloosheid, verlies van regie, anderen die over je beslissen, onduidelijkheid, onzekerheid en littekens die weer worden opengehaald.” Ze zei dat ze zich zou blijven inzetten voor het herstel van „alle erkende gedupeerde ouders”.
Laurentien valt – net als haar echtgenoot Constantijn – onder het Koninklijk Huis en daarmee onder de ministeriële verantwoordelijkheid. Beiden krijgen geen toelage van de staat en hebben eigen banen. Maar het kabinet blijft verantwoordelijk voor hun uitspraken.
Op de vraag of het verstandig was dat Laurentien, als lid van het Koninklijk Huis, zich met een stichting inspant voor de toeslagenouders, verwees de koning ook naar die verantwoordelijkheid. „Hoe daar invulling aan wordt gegeven, dat is tussen de vakminister of de minister-president en het individuele lid van het Koninklijk Huis”, zei hij.
De koning wilde niet ingaan op het filmpje. „De reactie en de emotie laat ik bij hen”, zei hij verwijzend naar zijn schoonzus en broer.
Prinsjesdag
Uit het persgesprek, in de tuin van paleis Huis ten Bosch, bleek verder dat inderdaad is gesproken over het veranderen van Prinsjesdag. De Eerste Kamer en de gemeente Den Haag zouden het programma rondom de Troonrede – de opening van het parlementaire jaar die grondwettelijk is vastgelegd – willen aanpassen. De koning zei in de media wildere plannen te hebben gehoord dan de plannen die daadwerkelijk in een eerste gesprek aan hem waren voorgelegd.
Prinses Alexia (18) zei dat ze zich beperkt voelt bij wat ze wel en niet kan doen doordat iedereen een smartphone met camera heeft, waarmee beelden snel op sociale media kunnen worden geplaatst.
De prinses, die na de zomer in Nederland gaat studeren, zei verder last te hebben van „keuzestress”. Ze heeft zich bij meerdere studies en universiteiten ingeschreven, maar vooralsnog geen knopen doorgehakt.
De koning waardeert iedereen die zich ‘met hart en ziel’ inzet om ‘tot een oplossing te komen voor het onrecht’ van de Toeslagenaffaire
Prinses Amalia (20), die vorige maand liet weten vanaf januari haar onkostenvergoeding van 1,5 miljoen euro te gaan gebruiken, zei dat haar studie prioriteit blijft houden. Af en toe hoopt ze met haar ouders mee te kunnen lopen bij bezoeken. In april was ze bijvoorbeeld aanwezig tijdens het banket ter gelegenheid van het staatsbezoek van de Spaanse koning en koningin, en bij een tentoonstelling die het Spaanse paar had laten organiseren.
Ook werden de prinsessen gevraagd naar het tweejaarlijkse fotomoment. Dat wordt al gehouden sinds Amalia’s geboorte, met de achterliggende afspraak dat media het koninklijke gezin vervolgens op privémomenten met rust laten. Amalia noemde de fotosessie „af en toe heel intimiderend en eng”. „Als klein kind snap je het niet. Dan word je ineens voor een muur van pers gezet.” Nu begrijpt ze het wel, al is het poseren nog steeds spannend. Alexia: „Om daar aan toe te voegen: we zijn niet anders gewend. Dit is onze familietraditie.”
Lees ook
De ‘Laurentien-route’ uit de toeslagenmalaise maakt Financiën nerveus