Het is een groot contrast woensdagmiddag tijdens de aandeelhoudersvergadering van Air France-KLM in Parijs. Terwijl de directiesecretaris vanaf het podium de aandeelhouders rustig laat stemmen over alle resoluties, blijven de klimaatactivisten achterin de zaal zingen voor een beter milieu. „O, K-ha-L-M”, op de wijs van „Aux Champs-Elysées.
Meer indruk maakte de jonge vrouw die zich Dominique noemde, die vlak daarvoor het woord kreeg voor de laatste vraag vanuit de zaal. Dominique droeg een gedicht voor in het Engels over de luchtvaart en de leefomgeving. Het is een aanklacht tegen vervuilende vliegtuigen, de klimaatveranderende witte strepen in de blauwe lucht en het vliegtuiggeluid waardoor ze de vogels niet meer kan horen. Even wist de directie van Air France-KLM niet wat ze moest antwoorden.
‘Boterzachte’ klimaatdoelen
Milieudefensie en andere klimaat-activisten zijn woensdag naar de aandeelhoudersvergadering van Air France-KLM in Parijs gekomen om kritische vragen te stellen over de klimaatdoelen van de luchtvaartmaatschappij. Volgens Milieudefensie zijn die doelen „boterzacht”. De actie in Parijs maakt deel uit van een tocht langs de aandeelhoudersvergaderingen van enkele grote vervuilers uit Nederland, aldus Milieudefensie.
De Nederlandse milieuorganisatie vindt dat KLM „bewust meer CO2-uitstoot veroorzaakt” door passagiers uit andere landen via Schiphol naar de eindbestemming te vliegen. Deze focus op ‘omvliegers’, zoals Milieudefensie de transferpassagiers noemt, zou een oorzaak zijn dat KLM zijn klimaatdoelen mogelijk niet haalt.
Onderzoek van Breda University of Applied Sciences in opdracht van de milieuorganisatie stelt dat KLM tot 6 procent meer CO2 zal uitstoten in 2030, in plaats van 12 procent minder, zoals het eigen plan luidt, en in plaats van een reductie van 48 procent zoals nodig is om de klimaatdoelen van ‘Parijs’ te halen. Dat komt door het grote aantal overstappers, maar ook door de verwachte groei van de luchtvaart.
„Met goedkope tickets lokt KLM passagiers van over de hele wereld naar Amsterdam, maar dit veroorzaakt enorm veel extra uitstoot, geluidsoverlast en gezondheidsschade”, aldus Winnie Oussoren van Milieudefensie in een eerdere toelichting. Wie bijvoorbeeld van Canada naar India reist met een transfer in Amsterdam veroorzaakt volgens de organisatie 11 procent meer CO2-uitstoot dan wie rechtstreeks vliegt.
Alleen wereldwijde afspraken leiden tot vergroening luchtvaart
Het weren van overstappende passagiers op Schiphol is niet de juiste manier om de luchtvaart te verduurzamen, zette zowel bestuursvoorzitter Benjamin Smith van Air France-KLM als president-directeur Marjan Rintel van KLM in Parijs daar tegenover.
Volgens Smith kunnen alleen wereldwijde afspraken leiden tot vergroening van de luchtvaart, en niet nationale regels als de vliegtaks in Nederland en Frankrijk of EU-regels. „Wij willen het probleem niet naar elders verschuiven. Het weren van transferpassagiers gaat het milieu niet helpen.” Marjan Rintel van KLM sluit zich daarbij aan. „Overstappers zullen via een andere luchthaven reizen. Nederlanders worden daar dan ook toe gedwongen, omdat ze naar de meeste bestemmingen niet meer rechtstreeks kunnen vliegen.”
Volgens haar neemt KLM wel degelijk verantwoordelijkheid om zijn uitstoot te verminderen. „We zetten kleine stappen en we zetten grote stappen”, aldus Rintel in Parijs. Die brengen KLM dichter bij de doelstellingen: 30 procent minder CO2-uitstoot ten opzichte van 2019 en 10 procent bijmengen van alternatieve vliegtuigbrandstoffen in 2030. KLM verwacht veel van deze biokerosine, al is die brandstof op basis van gerecycled materiaal nog duur en schaars.
Maar, vraagt Winnie Oussoren van Milieudefensie bij de rondvraag, gaat KLM de klimaatdoelen van Parijs halen, dus 48 procent reductie van de CO2-uitstoot in 2030? In plaats van te antwoorden zegt Rintel stoïcijns: „We zetten kleine en grote stappen.”
Intussen geeft Air France-KLM woensdag weinig duidelijkheid over mogelijke toekomstige besparingen. Dit voorjaar kwam de groep met teleurstellende cijfers over het eerste kwartaal. Air France-KLM leed een verlies van 480 miljoen euro, onder meer door hoge kosten voor verstoringen en hogere lonen.
Lees ook
Hier uw gezagvoerder: ondanks turbulente tijden is Air France-KLM gezond
„KLM werkte nog met de handrem erop”, aldus financieel-directeur Steven Zaat over het eerste kwartaal. „We haalden minder uit alle activiteiten dan erin zitten.” Zaat wil dat Air France-KLM de kosten beter onder controle krijgt en de inkomsten verhoogt. De operationele marge, die achterblijft bij Europese concurrenten als Lufthansa en IAG (British Airways, Iberia) moet stijgen, zei hij.
Zaat wil dat het brutoresultaat in 2028 circa 2 miljard euro hoger ligt dan de 4,2 miljard euro (EBITDA) die Air France-KLM in 2023 boekte. Hoe de groep dat precies wil gaan doen, was woensdag niet goed te horen door het gezang van de actievoerders.
