De provincie Limburg heeft aangifte gedaan tegen Lodewijk Burghout, voormalig directeur van het grondbedrijf Californië. De provincie verdenkt Burghout van handel met voorkennis, een misdrijf waar maximaal zes jaar gevangenisstraf op staat. De aangifte volgt op onderzoek van onderzoek van NRC naar de omstreden gronddeals die Burghout sloot als directeur van Californië, een bedrijf dat deels in handen is van de provincie en drie Limburgse gemeenten.
Gedeputeerde Staten melden vrijdag in een brief aan Provinciale Staten dat zij na „bestuurlijke overleggen die hebben plaatsgevonden met het OM” hebben besloten om aangifte te doen. Burghout liet vrijdagmiddag telefonisch weten dat hij „geen enkel bericht” heeft gehad over een aangifte tegen hem. Op verdere, inhoudelijke vragen wilde hij niet reageren.
Burghout was tussen 2008 en 2021 de enige directeur van Grondexploitatiemaatschappij Californië, een bedrijf van de provincie Limburg, drie gemeenten en enkele private partijen. Het grondbedrijf heeft als doel het buurtschap Californië in Noord-Limburg te ontwikkelen tot grootschalig kassengebied. Met dat doel voor ogen dwong de gemeente Horst aan de Maas in 2010 lokale bewoners hun akkerbouwgrond te verkopen, onder dreiging van onteigening. Burghout verwierf destijds de percelen namens het grondbedrijf. Een kleine tien jaar later, in 2019 en 2020, verkocht het grondbedrijf een deel van deze gronden onderhands en tegen een zeer lage prijs aan een privébedrijf van Burghout.
Lees ook
De onstuitbare opmars van de blokkendoos in buurtschap Californië
Na de publicatie in NRC in 2022 schakelden de provincie en gemeenten advocatenkantoor Ivy in om een feitenonderzoek te doen. Dit onderzoek is inmiddels afgerond, maar niet openbaar. De provincie kreeg de eindversie van het rapport niet te zien, omdat de onderzoeker vreesde dat geïnterviewden niet vrijelijk zouden praten als het hele rapport met de provincie zou worden gedeeld, blijkt uit onderzoek van het dagblad De Limburger.
Vergunningen voor eigen bedrijf
Uit het onderzoek blijkt volgens De Limburger dat Burghout op kosten van Californië vergunningen liet aanvragen voor zijn eigen bedrijf. Ook gaf Burghout namens Californië opdracht de grond die hij zelf wilde kopen te laten taxeren, zonder overleg met de commissarissen, en lichtte hij een notaris onvolledig in over de transactie.
De Zuidelijke Rekenkamer deed ook onderzoek naar de kwestie en adviseerde begin dit jaar dat naast de vereiste aandacht voor regels er ook meer aandacht moest zijn voor de beginselen van goed bestuur en integriteit. Burghout zei destijds op vragen van NRC dat de regels uit de statuten zijn gevolgd. Op de vraag of de transactie moreel wenselijk was, zei hij toen: „Daar ga ik niet over.”
Vorige maand publiceerde de Zuidelijke Rekenkamer een breder onderzoek naar investeringen van de provincie in private bedrijven. De Rekenkamer concludeerde dat de provincie Limburg weinig „strategische sturing” heeft op deze deelnemingen, maar wel grote financiële risico’s loopt.
