Voor een decor van gele sterren dansen bezoekers van de grote zaal van Paradiso in een mistig bad van blauw licht. Over de balkons hangen banners met We are Europe en Use your vote in kapitalen. Deze clubnacht staat in het teken van de Europese verkiezingen, en het pand is vol.
Op het bovenste balkon zoeken mensen nog naar een plekje. Voordat het nachtelijke festival van dansen, interviews en panelgesprekken losbarst nemen de Kiesmannen, politiek entertainers, het publiek nog even mee in de basis van de Europese politiek.
Alsof ze het Eurovisie Songfestival inleiden, openen presentatoren Dylan Ahern en Fien Reerds hun Europashow in galakostuum en met flauwe grapjes. Nee, het gaat hier over andere Europese verkiezingen: die voor het Europees Parlement. „Hello Europe, are you ready?”
Dat het kan werken, een clubnacht met politieke inhoud, weten de Kiesmannen van het festival Nuits Sonores in Lyon, vertelt Jochem Jordaan, één van de oprichters van het Kiesmannenproject: „Wij waren daar uitgenodigd om iets te vertellen over de verkiezingen, maar tegelijkertijd waren er dj’s, mensen dansten, en we dachten ‘wow, dit is ook Europa. Samen vieren, samen in discussie gaan.’”
In Paradiso lijkt het ook te werken. Als klimaatactivist Hannah Prins een paar minuten voor twee uur ‘s nachts het podium betreed in de bovenzaal, komt een groepje vrienden bezweet binnenstormen. Even nieuwe biertjes halen, en dan het Europees klimaatbeleid bespreken.
‘Europese cafécultuur’
De avond is een viering van Europese democratie, vrijheid, vrede, „het gaat over Oekraïne, het gaat over gender, over identiteit,” vertellen de Kiesmannen aan NRC tijdens het opbouwen. Een clubnacht met een inhoudelijk programma. „De Europese cafécultuur opnieuw uitgevonden”, aldus mede-oprichter Dylan Ahern. De bezoekers kunnen dansend de Europadag – 9 mei – inluiden, die dit jaar op de vrije Hemelvaartsdag valt.
„Wij willen laten zien dat er zo ontzettend veel wet- en regelgeving Europees wordt besloten. En het is ontzettend raar dat wij zo weinig betrokken zijn als generatie. Dat is een verantwoordelijkheid van politici en media, maar ook van burgers en jongeren zelf. Als je niet eens weet wie onze eigen volksvertegenwoordigers zijn, dan gaat er wel iets mis in de democratie.”
Dat geldt ook voor de jongeren op de Europanacht. Als de Kiesmannen een volle zaal vragen of ze misschien ook Europarlementariërs kennen, vliegen alleen de namen Kim van Sparrentak en Bas Eickhout door de zaal, beiden van GroenLinks. Maar het blijft verder stil. Dat is niet gek: zeven op de tien Nederlanders kent er geen één, blijkt uit onderzoek van I&O Research. Eickhout is onder 11 procent van de mensen bekend en daarmee de ‘BN’er’ onder de Nederlandse delegatie.
Terwijl in de grote zaal gedanst wordt veegt Victor Bierbooms een verdieping hoger een kwast groene verf over een linnen tas. Hij zit in de knutselhoek van ShitArt, waar bezoekers die even uitgedanst zijn hun politieke ideeën op karton, t-shirts en tassen kunnen zetten. Aan de muur hangt een groot vel met stellingen over de Europese verkiezingen (strenger klimaatbeleid, of juist niet?). Op een colbert schildert iemand een oproep tot een staakt-het-vuren in Gaza.
Altijd maar consensus
De groene verf van Bierbooms wordt een weide, met rood hangt hij er een groot hart boven als een zon. Tussen de gele bloemetjes in de wei komt een koe, waarvan hij even moet uitleggen dat het een koe is. Lastig dier om te schilderen. „Ik zie veel problemen met het huidige landbouwsysteem”, verklaart hij. De kwast gaat bijna zijn biertje in, maar weet het verfpalet te vinden.
„Nice dat het bestaat, de Europese Unie, maar het is ook lastig om veranderingen teweeg te brengen als er altijd maar consensus moet zijn,” vindt Bierbooms. Neem, hij vertelt er graag over, precisiefermentatie, een manier om dierlijke eiwitten te produceren zónder dieren. Het komt nog niet zo van de grond: „Een enorm obstakel is dat iedereen in Europa het eens moet zijn. Je weet hoe Italianen zijn met hun eten.”
Politiek gezien weet hij best waar het heen moet, vertelt hij, „maar ik zeg je eerlijk: hoe dat Europees Parlement in elkaar zit, dat is gewoon lastig. Mensen weten die shit niet.”
Een vriend vertelde hem net beneden dat hij beter op GroenLinks-PvdA kan stemmen dan op de Partij voor de Dieren, „Ja, omdat die dan groter zijn, of meer kunnen bewerkstelligen, zoiets. Ik weet het niet.”
Lees ook
Russen, rechtsstaat, radicaal-rechts. Alles over de Europese verkiezingen
Ver weg van discussies over de bio-industrie, in de kelder van de poptempel, vormt een drag performance van Puma Hilton en Sebastien Sutherland het epicentrum van de zaal. Glimmende broek, rode visnet, glittersterren. Het collectief The Queer Agenda draait, muziek pompt door de ruimte, groene lichtvlekken dansen.
Puck van der Linden is zoals meer bezoekers van de Europanacht best politiek geïnteresseerd, maar weet met Europa niet zo goed waar ze moet beginnen. „Ik ben er in geïnteresseerd, maar merk dat ik nu met de verkiezingen pas echt bewust over ga nadenken. Het is best moeilijk om een goede manier te vinden om geïnformeerd te zijn.” Van politieke campagnes heeft ze nog niet zoveel meegekregen. Ze is met een groepje vriendinnen naar Paradiso gekomen, vriendin Nynke van der Kooi heeft ze overgehaald. Ze zijn onderweg naar de dansvloer.
Het wordt de Partij voor de Dieren, dat weet Nynke nu zeker. De Kiesmannen hebben de partijstandpunten op een rijtje gezet in hun show, ze vond het verhelderend. „Ik weet niet zoveel over de Europese Unie, het leeft minder en lijkt daardoor minder belangrijk. Maar dat is het natuurlijk niet.” Genoeg inhoud, ze gaan dansen.