CDA’er Raymond Knops, voormalig Tweede Kamerlid, staatssecretaris en minister, heeft in hoger beroep de rechtszaak verloren die hij had aangespannen tegen NRC en De Limburger. De twee kranten schreven in 2020 na onderzoek dat de CDA’er bij de koop van een bouwperceel voor tienduizenden euro’s was bevoordeeld ten opzichte van anderen die van dezelfde regeling gebruik maakten. Volgens Knops was er geen sprake van bevoordeling.
Maar het gerechtshof oordeelt nu dat er niets mis was met de publicaties en dat de beschuldigingen „op alle onderdelen” met feiten werden gestaafd.
Knops maakte de afgelopen jaren van de rechtszaak een persoonlijke aanval op NRC-onderzoeksjournalist Joep Dohmen, een van de auteurs van de artikelen. Tijdens de rechtszaak in eerste aanleg zei hij niet alleen voor zichzelf naar de rechter te zijn gestapt, maar ook namens al die andere hardwerkende bestuurders en politici die door nepnieuws worden getroffen. Knops stelde op te staan voor de slachtoffers van „de bende van Dohmen”. Hij noemde de NRC-journalist „malicieus”, met een „giftige pen als wapen”, waarmee hij politici kennelijk tot aftreden wilden dwingen. Volgens Knops was het ‘ondermijnend voor de rechtsstaat’.
Geen onzorgvuldig handelen
Maar het gerechtshof stelt in zijn vonnis nu dat er geen sprake was van onzorgvuldig handelen en dat het terecht is dat NRC aandacht besteedde aan het „handelen van bestuurders”. „Knops is vanwege zijn politieke en bestuurlijke functies op hoog niveau een publieke figuur en moet zich daarom meer dan gebruikelijk aandacht van de media laten welgevallen, ook in zijn privé handelen, met name wanneer hij daarin gebruik maakt van publieke regelingen”, vonnist het hof.
De zaak draaide om de aankoop van grond door Knops in 2010 in zijn woonplaats in Limburg. De aankoop liep via de zogeheten ruimte-voor-ruimte-regeling. Daarmee konden particulieren via een bedrijf van de provincie Limburg agrarische grond omzetten in grond met woonbestemming. Terwijl anderen in de regel 1.000 vierkante meter grond met woonbestemming kochten, kocht Knops van het provinciale ruimtebedrijf een perceel met woonbestemming dat volgens de notariële akte 750 vierkante meter groot was, maar bij meting door het Kadaster 1.175 vierkante meter bleek te zijn.
Tienduizenden euro’s
Doordat Knops voor 750 vierkante meter betaald had, concludeerden NRC en De Limburger dat de CDA’er voor ‘tienduizenden euro’s’ bevoordeeld was. De rechtbank had in 2022 nog geoordeeld dat Knops inderdaad bevoordeeld was, maar dat NRC niet kon schrijven dat het om tienduizenden euro’s ging. Het was het enige punt waarop Knops bij de rechtbank gelijk kreeg. Het gerechtshof haalt nu ook hier een streep door en oordeelt dat ook hiervoor genoeg feiten zijn aangedragen door NRC en De Limburger.
Knops kreeg na aankoop van de gemeente zelfs 1.500 vierkante meter woonbestemming toegekend. Daarna bleek nog uit onderzoek van de kranten dat Knops op dat bouwkavel een grotere woning wilde bouwen dan volgens gemeentelijke regels was toegestaan. Ondanks een negatief ambtelijk advies besloten wethouders interne regels te schrappen om die grotere woning mogelijk te maken. Meer dan een jaar nadat Knops zo zijn woning kon bouwen, werd deze mogelijkheid formeel in het gemeentebeleid opgenomen.
Knops is door het gerechtshof ook veroordeeld tot het betalen van de proceskosten van de rechtszaak in eerste aanleg en het hoger beroep.
Knops was vooralsnog niet bereikbaar voor commentaar.
Correctie 23 april: In het intro bij dit artikel stond dat Knops procedeerde tot aan het gerechtshof. Knops spande de rechtszaak aan, maar NRC ging in hoger beroep. Dat is aangepast.
