Als vrouwen verwachten dat een man hen vaker clitoraal stimuleert, dan verwachten ze vaker een orgasme en zullen het ook vaker krijgen. Dat stelt Amerikaans onderzoek in Social Psychological and Personality Science naar de orgasmekloof, het gegeven dat vrouwen minder seksueel genot beleven dan mannen.
Het is een wat ingewikkelde omweg om te zeggen dat mannen meer oog voor het genot van de vrouw kunnen hebben. De onderzoekers van de Rutgers University in New Jersey vergeleken de ervaringen van lesbische en heteroseksuele vrouwen en vroegen daarnaast in een experiment aan biseksuele vrouwen wat ze verwachtten van seks met een man óf met een vrouw. Beide duiden erop dat vrouwen die seks hebben met een man er minder van uitgaan dat hun clitoris gestimuleerd wordt en dat ze er daardoor met een man ook minder op rekenen dat ze klaarkomen. En, niet geheel verrassend, uiteindelijk met een man inderdaad ook minder vaak een orgasme beleven.
Dat mannen veel vaker dan vrouwen een orgasme hebben tijdens partnerseks, is bekend. Zo’n 95 procent van de mannen komt klaar tijdens seks met een partner, bij vrouwen is dat niet meer dan 65 procent.
Een effectievere manier
Nieuw is ook niet dat vrouwen in lesbische relaties veel vaker klaarkomen, en dat de kloof tussen mannen en vrouwen zich niet voordoet bij masturbatie. De meeste vrouwen weten prima dat het stimuleren van de glans-clitoris, het gevoelige topje aan de buitenkant van het vrouwelijke zwellichaam, meestal een effectievere manier is om klaar te komen, dan via penetratie door de penis.
Ellen Laan, de Nederlandse seksuoloog, heeft hier veel over gepubliceerd, ook voor een breed publiek. Vlak voor haar overlijden in 2022 verscheen er nog een overzichtsartikel over de zoektocht naar plezier, dat ze schreef met onder andere Erick Janssen, hoogleraar seksuologie in Leuven. Dat vrouwen minder naar partnerseks zouden verlangen, is nooit bewezen. Wel is aangetoond dat het verlangen naar seks samenhangt met het plezier dat ze kunnen verwachten. „Penis-in-vaginaseks”, schrijft ze, „is voor vrouwen een slechte voorspeller van plezier.” Als vrouwen hebben aangeleerd dat het genot van de man voorop staat, is het dus niet gek dat vrouwen minder zin hebben. Vrouwen in Denemarken zijn tevredener met hun seksleven dan vrouwen in andere westerse landen, en verwachten meer seksueel plezier omdat daar meer wordt ‘onderhandeld’ op basis van gelijkwaardigheid.
Lees ook
Gelijkheid en genot, daar moet het bij seks over gaan
De Amerikaanse studie, die benadrukt dat orgasmeverwachtingen samenhangen met geslacht, biedt volgens Janssen dan ook weinig nieuwe inzichten. „Verwachting op zichzelf laat nog geen causaal verband zien. Anders dan bij studies naar medicijnen, waar je het effect van verwachtingen via een placebo zichtbaar maakt, worden verwachtingen ten aanzien van seksueel genot bekrachtigd door eerdere ervaringen. Negatieve verwachtingen werken in op seksuele opwinding en plezier, en dat zal de kans op een orgasme negatief beïnvloeden. De onderzoekers hadden ook kunnen kijken naar de rol van opwinding.”
De Amerikaanse onderzoekers onderschrijven in andere woorden wat ook Laan en collega’s eerder schreven. De orgasmekloof weerspiegelt vooral de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen. Om evenveel plezier aan seks te beleven, zal er eerst iets moeten veranderen aan het heteroseksuele ‘script’ waarin clitorale stimulatie nauwelijks een rol speelt en het genot van de man nog steeds vooropstaat.