Terwijl „de ogen van de wereld” op het bedrijf gericht zijn, stapt de top van het door incidenten geplaagde Boeing op. Niet alleen topman Dave Calhoun legt zijn taken neer, datzelfde geldt voor bestuursvoorzitter Larry Kellner en de eindverantwoordelijke voor de afdeling voor passagiers- en vrachtvliegtuigen, Stan Deal. Dat maakte de Amerikaanse vliegtuigbouwer maandag bekend.
De aankondiging komt ongeveer tweeënhalve maand nadat Boeing werd geconfronteerd met een incident bij een toestel van Alaska Airlines. Het passagiersvliegtuig van het type 737 MAX 9 was net begonnen aan een binnenlandse vlucht in de Verenigde Staten toen het, acht minuten na opstijgen, een paneel verloor. Daardoor viel de cabinedruk weg en moest het vliegtuig terugkeren naar de luchthaven van vertrek.
Lees ook
En alweer gaat het mis met een toestel van Boeing, schade voor imago van het bedrijf groeit
Hoewel bij het incident geen slachtoffers vielen, was het een enorme dreun voor Boeing. Later werd duidelijk dat het voorval waarschijnlijk werd veroorzaakt doordat in de bevestiging enkele bouten ontbraken. Het concern besloot vervolgens alle toestellen van dit type aan de grond te houden. Alaska Airlines vond bij een inspectie van de eigen 737 MAX-vliegtuigen meerdere losse bouten en andere „installatieproblemen”.
Uitzondering voor Calhoun
Voor Boeing, samen met Airbus de grootste maker van passagiersvliegtuigen ter wereld, was het bovendien niet de eerste tegenslag. Het vertrouwen in het concern – en de 737 MAX in het bijzonder – is al langer broos, na een reeks dodelijke ongevallen. Zo crashte in 2018 een toestel van Boeing in Indonesië, waarbij alle 189 inzittenden om het leven kwamen. Een jaar later overleden 157 mensen bij een ramp met een 737 MAX in Ethiopië.
In de verklaring van maandag legt Boeing geen link tussen het meest recente incident en de wisselingen in de top. En ook in een brief aan zijn personeel blijft topman Calhoun vaag over de reden van zijn vertrek. Hij schrijft dat hij „al enige tijd” nadacht over een geschikt moment om de leiding over te dragen. Hij blijft nog aan tot eind dit jaar. De zoektocht naar een opvolger moet nog beginnen.
In theorie had Calhoun nog meer dan drie jaar kunnen aanblijven. Bij Boe-ing geldt een verplichte pensioenleeftijd van 65 jaar, maar in 2021 werd speciaal voor Calhoun (toen 64) een uitzondering gemaakt: hij mocht blijven tot zijn zeventigste. De Amerikaan zat sinds 2009 in de top van Boeing en is daarmee de langstzittende bestuurder bij het bedrijf.
Bestuursvoorzitter Larry Kellner -– anders dan bij Nederlandse bedrijven zijn in Angelsaksische bedrijven de rollen van topman en bestuursvoorzitter gescheiden – geeft als verklaring dat het einde van zijn termijn aanstaande is. Kellner werkte de afgelopen jaren nauw samen met Calhoun en nu die vertrekt, vindt de 65-jarige bestuurder dat iemand anders de zoektocht naar een opvolger moet leiden. De rol van bestuursvoorzitter wordt overgenomen door Steve Mollenkopf, in het verleden topman van chipproducent Qualcomm.
‘Grootste uitdagingen’
Toen Calhoun in 2020 als topman begon, bevond Boeing zich al in „ongekende omstandigheden”, schrijft hij. Na de rampen in Indonesië en Ethiopië werd het bedrijf geconfronteerd met de „grootste uitdagingen die ons bedrijf en onze industrie in de 108-jarige geschiedenis heeft meegemaakt”. Het incident van begin dit jaar moet volgens Calhoun het „keerpunt” zijn.
Wat Boeing nu nodig heeft, zijn „nederigheid” en „complete openheid”, aldus Calhoun, met „volledige aandacht voor de veiligheid en kwaliteit in elke laag van ons bedrijf”. Dat hij nog het hele jaar blijft, is omdat hij „de klus die we moeten klaren” wil kunnen afronden. „We gaan repareren wat niet werkt, en ons bedrijf terug op het pad richting herstel en stabiliteit helpen.”
Zware kritiek uit de sector
Het vertrek van de top komt na weken vol kritiek. Zo oordeelde de baas van de Amerikaanse toezichthouder voor vliegverkeer, Michael Whitaker, in gesprek met televisiezender NBC dat Boeing verkoop boven veiligheid had gesteld, met als gevolg dat de productie van Boeing er niet in slaagt „veilige toestellen af te leveren”.
Ook van de bazen van grote luchtvaartmaatschappijen kreeg het concern kritiek. Zo hekelde Tim Clark, bestuursvoorzitter bij luchtvaartmaatschappij Emirates, de „problemen met kwaliteitsbewaking” waar Boeing „al lange tijd” mee kampt. Topman Scott Kirby van de grote Amerikaanse maatschappij United liet weten dat voor hem het breekpunt was bereikt. Hij zei tegen zakenzender CNBC dat United scenario’s uitwerkte waarin het geen toestellen van het type 737 MAX nodig heeft.
Meteen na de aankondiging van maandag kwam budgetvlieger Ryanair – de grootste Europese klant van Boeing – al met een korte verklaring. Het bedrijf „juicht deze broodnodige bestuurswisselingen toe”, aldus topman O’Leary. Vorige maand noemde O’Leary de situatie bij Boeing nog een „zootje” en riep hij op tot het ontslag van de bedrijfstop.
