‘De drakenlijst is erger”, zegt Fleur (20). „Weet je hoe onzeker je daar iemand mee maakt?” „Nou, ik sta liever op die lelijke lijst dan op die andere!”, zegt haar vriendin (20).
Fleur: „Ik denk niet dat je er heel blij van wordt als je helemaal wordt afgekraakt.”
Drie vrouwelijke studenten communicatie- en informatiewetenschappen in het café in de universiteitsbibliotheek aan de Drift in Utrecht. Ze spreken over de zogenoemde ‘bangalijst’ die circuleerde onder de mannelijke leden van het Utrechtsch Studenten Corps (USC). Er stonden (bikini)foto’s van leden van het Utrechtse vrouwencorps UVSV in, met adressen en namen. De corpsstudenten hadden er teksten bijgeschreven als „gewoon geil”, „kk ordinair, wel lekker geil”, en „vies geil”. Van sommige vrouwen werden de bedprestaties beoordeeld. Op de lijst stonden ook vrouwen die minder goed in de smaak vielen, de ‘draken’. Zij werden beoordeeld met teksten als „pffffff erg dik”, hun telefoonnummers stonden erbij.
Noor (19), die met Fleur en hun vriendin in het café werken aan een kritische analyse over een reclame, vindt beide lijstjes even erg. „Want als je wordt geseksualiseerd is het ook erg. Misschien is iemand wel erg onzeker over haar grote borsten, daar kun je net zo onzeker over zijn als over scheve wenkbrauwen.”
De lijst werd zó gretig doorgestuurd, dat zelfs haar zwager die in Rotterdam woont ’m had gezien, zegt Fleur. „Bizar!” De studenten zijn het erover eens dat wanneer je de lijst doorstuurt, je óók deel van het probleem bent. „Je maakt het erger”, zegt Noor.
Zieke geest
„Toen ik de lijst kreeg, dacht ik echt: welke zieke geest heeft dit nou weer bedacht”, zegt hun studiegenoot, die vanwege de gevoeligheid van het onderwerp niet wil dat de krant haar naam afdrukt – die is wel bekend bij de redactie, evenals de achternamen van Fleur en Noor. Die laatste zegt dat ze bij het zien van de lijst dacht: ja, deze lijst komt nou toevallig boven water, maar volgens mij worden er veel meer gemaakt. Haar vriendin: „Ja, op mijn middelbare school ging er ook één rond.”
„PHRM 1900” staat op het gele jugendstil-gebouw op het Janskerkhof in Utrecht. Dat staat voor Placet Hic Requiescere Musis: het behaagt de muzen hier te rusten. Maar dat moeten de leden van het USC voorlopig even ergens anders doen. Hun sociëteit, het Gele Kasteel, is tot eind deze maand dicht. Het verenigingsbestuur besloot tot de sluiting door het uitlekken vorige week van de ‘bangalijst’.
Naast het tijdelijk sluiten van de sociëteit, besloot het USC-bestuur om de daders voor onbepaalde tijd te schorsen. Zij mogen ook niet mee op een geplande skireis. Donderdagavond maakten Universiteit Utrecht (UU) en Hogeschool Utrecht (HU) bekend dat zij met onmiddellijke ingang geen subsidie meer zullen verstrekken aan het USC, tot ten minste het einde van het kalenderjaar.
„Panini mozzarella!”, schalt door het café in de Universiteitsbibliotheek. Of ze de sancties tegen de makers van de lijst voldoende vindt? Student literatuurwetenschappen Marianne van der Wel (32) moet even nadenken. Zij en twee studiegenoten zitten te werken achter hun laptops in de hoek van het café. „Ik heb het idee dat harder straffen niet per se werkt.” Het is vooral zaak, meent ze, dat het niet nog ’n keer gebeurt, en daarvoor moet er iets wezenlijks in de cultuur van het corps veranderen.
Haar studiegenoot Menno Berga (23) vindt het moeilijk om in te schatten hoe groot de verontwaardiging over die lijst in het USC nou écht is. Overigens is Berga de enige aan tafel die bij een vereniging zit – bij Biton, maar dat is een alternatieve vereniging, zonder ontgroening en met weinig verplichtingen. „Het bestuur van het corps heeft een pr-functie, dus dat zal zulk gedrag áltijd afkeuren. We weten niet of ze bij het corps nu daadwerkelijk denken: dit is verschrikkelijk en moeten we veroordelen, of dat ze eigenlijk denken: het is een leuke grap, maar nu is er mediaheisa en moeten we wachten tot die is overgewaaid.”
Inmiddels hebben enkele studenten die op de lijst staan aangifte gedaan. Hun advocaat, oud-politicus Ina Brouwer, wil niet zeggen om hoeveel aangiftes het gaat, en de politie Midden-Nederland ook niet.
Het OM maakte vorige week vrijdag al bekend dat het onderzoekt of er strafbare feiten zijn gepleegd door de daders. Volgens advocaat Brouwer zou naast smaad en laster, ook doxing van toepassing kunnen zijn. Dat is het met kwade bedoelingen publiceren van andermans persoonsgegevens. Sinds dit jaar is doxing strafbaar.
Cultuurverandering
Brouwer is benaderd door een aantal ouders van slachtoffers, die ook graag een cultuurverandering binnen het corps zouden zien. Net als hun dochters overigens, die „zich nu nauwelijks buiten durven te vertonen”, aldus Brouwer. Ze denkt dan ook na over een breder pakket aan maatregelen.
Voor de ingang van de universiteitsbibliotheek staan donderdagmiddag twee rechtenstudenten te roken. Ze zijn 22 en 21 jaar en allebei vier jaar lid van het USC, ze willen niet hun namen zeggen. Ze zeggen dat het niet gebruikelijk is om bangalijsten te maken bij het corps, en dat ze er zelf ook een beetje van schrokken. Een lijstje van wie er knap is, oké, maar die teksten erbij, die konden echt niet. Ze denken dat het hele gebeuren misschien wel een cultuurverandering teweeg kan brengen bij het corps. „Zodat jongens die net van de middelbare school komen, leren wat het verschil is tussen grappig en misselijkmakend.”