Rechter: COA sloot asielzoeker ten onrechte op in omheinde opvanglocatie

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) heeft de 35-jarige Algerijnse asielzoeker Syfaks ten onrechte in de ‘procesbeschikbaarheidslocatie’ (PBL) in Ter Apel geplaatst. Dat heeft de rechtbank Noord-Nederland vrijdag geoordeeld. Syfak kreeg van het COA eerder mondeling te horen dat er alleen in de PBL plaats voor hem was.

Sinds 2022 moeten overlastgevende asielzoekers met een kansarme asielaanvraag in het PBL verblijven, een soort gevangenis. De komst van de PBL in ter Apel, ingegeven door het ministerie van Justitie en Veiligheid, is omstreden, omdat asielzoekers er meermaals om onduidelijke redenen zijn geplaatst. Wat ‘overlast’ precies betekent, is niet duidelijk.

De rechter oordeelde vrijdag dat Syfak niet in de PBL hoeft te verblijven, omdat er voor de mate van vrijheidsbeperking in een PBL onvoldoende wettelijke grondslag is. De uitspraak kan daardoor gevolgen hebben voor andere asielzoekers die om vergelijkbare redenen als Syfak in de PBL verblijven.

Twee uur per dag buiten

In het omheinde woonblok in Ter Apel mogen asielzoekers slechts twee uur per dag naar buiten, zitten ze de rest van de tijd binnen en hebben ze een verplicht dag- en nachtprogramma. Vorige maand zeiden onderzoekers tegen NRC dat dit de facto neerkomt op detentie, en dat het COA daar geen bevoegdheid daarvoor heeft. De rechtbank had dit voorheen nog niet getoetst.

Demissionair staatssecretaris Eric van der Burg zei afgelopen september in de Tweede Kamer dat hij meer PBL’s wil. Naar verwachting gaan er in ieder geval twee bijkomen.

Eerder kreeg een asielzoeker gelijk in een rechtszaak tegen een gelijksoortige opvanglocatie voor overlastgevende asielzoekers in Hoogeveen, omdat hij onrechtmatig twee weken lang in een isoleercel werd geplaatst. De rechter oordeelde ook dat het COA daar geen wettelijke basis voor had.


Lees ook
Hoe een schaduwteam van Yesilgöz een omstreden asielaanpak doorvoerde

Hoge stalen hekken omgeven de speciale ‘procesbeschikbaarheidslocatie’ op het terrein van het aanmeldcentrum in Ter Apel. Hier moeten ‘overlastgevende asielzoekers’ 
22 uur per dag verblijven.