Column | De lezer mag raden

Kun je als krant schrijven over je eigen sores? Dat zal altijd lastig blijven, maar de mededeelzaamheid is doorgaans wel aan de erg karige kant. Bij het Brabants Dagblad, onderdeel van het Belgisch-Nederlandse bedrijf DPG Media, trad vorige week hoofdredacteur Carin Smolders per direct af. Voor de buitenwereld een grote verrassing, want ze was pas sinds mei 2023 in dienst. Het Brabants Dagblad wijdde er slechts een berichtje van drie alinea’s aan.

Daarin stond dat Smolders aftrad omdat een deel van de redactie het vertrouwen in haar via een plenaire redactievergadering wilde opzeggen. Smolders lichtte in het bericht toe dat veranderingen hard nodig waren voor een gezonde toekomst van de krant. „Helaas moet ik constateren dat ik onvoldoende draagvlak ervaar vanuit de redactie om die gewenste veranderingen echt in te zetten.” Het bericht sloot af met deze mededeling van de redactieraad: „De omgangsvormen afgelopen maanden op de werkvloer van het Brabants Dagblad worden door grote delen van de redactie als onacceptabel gezien.”

Zo’n summier bericht roept vooral méér vragen op. Hoe komt het dat Smolders onvoldoende draagvlak ervoer? Door haar eigen gedrag op de werkvloer of moest ze op last van de leiding van het bedrijf een beleid uitvoeren dat weerzin opriep bij de redactie? Of was beide het geval?

Anonieme redacteuren meldden aan Omroep Brabant dat Smolders’ stijl van leiding geven „vernederend” was en er daardoor een „angstcultuur” op de werkvloer ontstond.

De mediawereld kan kennelijk ook in Brabant lelijk doordraaien. Althans, als de beschuldigingen kloppen.

Als dit alles bij een ander groot bedrijf was gebeurd, zou de redactie er misschien een onderzoeksteam op hebben gezet. Maar de redactie zwijgt nu liever (of praat anoniem met andere media) en de lezer mag er verder naar raden. Dat zinde Tony van der Meulen, ex-hoofdredacteur van het Brabants Dagblad en al vele jaren columnist van de krant, niet. Hij wijdde er een column aan die godlof geplaatst werd.

„In onze eigen krant geen woord erover,” schreef hij naar aanleiding van de bewuste plenaire redactievergadering. „Ik heb makkelijk praten. Ik ben al vele jaren geen hoofdredacteur meer. Maar wat zou het ons sieren als wij niet alleen de vuile was bij andere bedrijven gretig aan de waslijn hangen, maar ook ruimhartig zouden uitpakken over de eigen ellende. De lezer zou ervan schrikken, maar het zou de eigen geloofwaardigheid vergroten. Dat is de kern van journalistiek.”

Hij vindt dat de lezers recht hebben op meer openheid over hun krant. Zij moeten weten welke wind daar waait – of die fris is of juist niet. Ik ben dat in beginsel met hem eens, maar het zal altijd moeilijk zijn om er een juiste vorm voor te vinden. Uitgebreide berichtgeving gedurende het verloop van het conflict lijkt me onwenselijk, maar een zorgvuldige reconstructie na afloop moet kunnen.

Ik moest denken aan tumultueuze perioden bij NRC Handelsblad. Wie bijvoorbeeld wil weten wat er gebeurde rond het vertrek van hoofdredacteur Birgit Donker en tijdens het bewind van Peter Vandermeersch moet het boeiende boek Slijpen aan de geest uit 2021 van oud-adjunct-hoofdredacteur John Kroon lezen. Hier wint het boek het van de krant