De inwoners van Valencia willen maar één ding weten: hoe heeft dit kunnen gebeuren? De verslagenheid is groot na de brand in een appartementencomplex, die donderdag tegen half zes ’s middags ontstond. De brand, die op de zevende verdieping zou zijn uitgebroken, verwoestte in slechts één uur tijd het gebouw met veertien verdiepingen en het eiste het leven van zeker tien flatbewoners.
Onder de slachtoffers is een gezin met een peuter van drie jaar oud en een pasgeboren baby. Alle tien woonden op de bovenste verdieping van het wooncomplex. De andere 450 bewoners van de flat zijn hun huis kwijt.
Het luxe appartementencomplex werd in 2008 opgeleverd. Inwoners hadden zwembaden, jacuzzi’s en een luxe sportschool tot hun beschikking. De buitenkant van het gebouw glansde door de aluminiumplaten die met het materiaal polyurethaan werden bekleed. Perfect voor isolatie, maar het is zeer brandbaar spul.
„Ik ben al 29 jaar in dienst en heb nog nooit zoiets kwaadaardigs gezien”, zei brandweercommandant Raúl Esteben in een tv-uitzending over de brand. „De brandweerlieden konden moeilijk blussen door de wind. Hierdoor verspreidde het vuur zich nog sneller.”
Op de beelden die circuleerden op Spaanse nieuwskanalen was te zien hoe de vlammen om half zes nog beperkt bleven tot de bovenste verdiepingen. Dertig minuten later was het gebouw veranderd in een vuurzee en stond de wijk waar het gebouw stond, Nou Campanar, zwart van de rook. Inwoners renden in paniek het gebouw uit. Het doet denken aan de brand in de Grenfelltoren in 2017 in Londen, veroorzaakt door hetzelfde materiaal. Toen kwamen er 72 mensen om het leven.
Energiebesparend
De ontwikkelaar van de flat, Fbex, promootte de appartementen bij oplevering in een video waarin werd verwezen naar hun ‘gevels van de hoogste kwaliteit en innovatief energiebesparend aluminium’. De gevel zou volgens de ontwikkelaar nauwelijks tot niet ontvlambaar zijn. „Bij ons kun je genieten van de beste kwaliteit in het leven, in een modern en exclusief wooncomplex.” Fbex vroeg na oplevering, tijdens het begin van de economische crisis, faillissement aan.
Lees ook
Grenfell Tower is nu een verkoold symbool van sociale ongelijkheid
David Higuera, technisch ingenieur en bouwexpert, wijst er, in het Spaanse ochtendblad El País, op dat het materiaal dat in de gevel is gebruikt de oorzaak moet zijn geweest van de snelle uitbreiding van de brand. „Het materiaal is thermisch ideaal. Het houdt in de winter de warmte goed vast en in de zomer is het verkoelend. Maar het synthetische schuim bevat veel lucht en dat maakt het heel brandbaar.” Volgens Higuera werd de zwarte rook, die op kilometers afstand te zien was, veroorzaakt door de polyurethaanplaten.
Ook Higuera trekt de vergelijking met de brand in de Grenfelltoren, in Londen. Hij stelt dat de horizontale verspreiding van het vuur wijst op het gebruik van kunststofvloeren. Door de combinatie met het polyurethaan heeft het vuur in korte tijd kunnen veranderen in een oncontroleerbare vuurzee.
Flat van dezelfde ontwikkelaar
De inwoners La Torre Navis, een woontoren in Mislata, een voorstad van Valencia zo’n twee kilometer verderop, maken zich enorme zorgen. Dat woongebouw, van twintig verdiepingen en 162 woningen, is door dezelfde ontwikkelaar gebouwd als het afgebrande complex, met dezelfde materialen. Het gebouw wordt nu technisch onderzocht om een nieuwe ramp te voorkomen.
Om er zeker te zijn van of de gevel de oorzaak was voor de snelle verspreiding van de brand, moet de uitkomst van het onderzoek worden afgewacht. Zondagochtend zijn schoonmaakdiensten begonnen met het schoonvegen van de straat en het ruimen van het puin, om het onderzoek van de brandweer en politie te vergemakkelijken.
De inwoners van het complex worden tijdelijk ondergebracht in hotels. Volgende week krijgen ze van de gemeente een voorlopige woning in een nieuw wooncomplex, dat net is opgeleverd.
